Υπάρχει περίπτωση στην προσπάθειά μου να βάλω όρια να νιώθω άσχημα;
Από τον/την: Α
Αγαπητέ/ή Α,
ευχαριστούμε που επιλέξατε το Ψtalk και μοιραστήκατε μαζί μας τον προβληματισμό σας. Ενώ το να βάζουμε όρια είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό και ωραίο, συχνά είναι δύσκολο. Επιπλέον, κάθε κατάσταση που νοιώθουμε ότι δυσκολευόμαστε είναι λογικό να συνοδεύεται από αρνητικά συναισθήματα. Σίγουρα δεν είστε ο μόνος άνθρωπος που αντιμετωπίζει τέτοιου είδους δυσκολία, καθώς είναι ένας από τους πιο συχνούς προβληματισμούς που έχουν να αντιμετωπίσουν οι περισσότεροι άνθρωποι τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους.
Κάντε μια συζήτηση με τον εαυτό σας. Το να νοιώθετε άσχημα είναι μια κατάσταση. Για να είστε σε μια κατάσταση όπου νοιώθετε άσχημα έχει προηγηθεί κάποια σκέψη. Αυτή η σκέψη σάς προκάλεσε ένα συναίσθημα (πχ φόβος) και μετά έρχεται μια γενική ονομασία – νοιώθω άσχημα. Αν δώσουμε φωνή στην κατάσταση αυτή ίσως θα μας πει ότι φοβάται την απόρριψη, την μη αποδοχή, τον ενδεχόμενο τσακωμό κι επομένως μπορούν να υπάρχουν άπειρες φωνές που να μας σταματάνε ή να μας δυσκολεύουν στο να βάλουμε όρια. Αυτές οι φωνές είναι οι αυτόματες σκέψεις μας που μας κάνουν να αισθανόμαστε άσχημα.
Ας φανταστούμε ότι κάποιος ξεπέρασε τα όριά σας (π.χ. αργεί συνέχεια στα ραντεβού σας) και τώρα είναι η ώρα να ξεκαθαρίσετε ότι σας ενοχλεί αυτό και όμως δεν το κάνετε ή δυσκολεύεστε. Τι είναι αυτό που σας σταματάει, σκεφτείτε το, ρωτήστε τον εαυτό σας εκείνη την στιγμή:
- τι περνάει από το μυαλό μου;
- τι σκέπτομαι και ύστερα τι είναι αυτό που νοιώθω;
- τι είναι αυτό που με κάνει να διστάζω;
- τι είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί αν μιλήσω ανοιχτά και θέσω τα όρια μου ξεκάθαρα στον άλλον και ποια είναι η καλύτερη εκδοχή της συζήτησης;
Π.χ. τι θα ήθελα να μου απαντήσει που θα με διευκόλυνε να μιλήσω πιο εύκολα, χωρίς να αισθάνομαι άσχημα. Αν φανταστείτε ότι σας απαντάνε: “αχ, ναι, συγγνώμη, έχεις δίκιο”, θα αισθανθείτε όμορφα, και θα το κάνετε πιο εύκολα; Αυτές οι ερωτήσεις μπορούν να σας βοηθήσουν να καταλάβετε καλύτερα τι είναι αυτό που σας δυσκολεύει ακριβώς.
Τελικά τι είναι αυτό που μας δυσκολεύει; Ας δούμε πιο αναλυτικά τι μπορεί να συμβαίνει όταν κάποιος που θέλει να θέσει τα όρια νοιώθει άσχημα. Πολλές φορές οι άνθρωποι έχουν μια τάση να παίρνουν πάνω τους ευθύνες που δεν τους αναλογούν, όπως η ευθύνη για το πώς θα αισθανθεί ο άλλος όταν θα του θέσω κάποια όρια. Έτσι, επικεντρωνόμαστε στο πώς θα αντιδράσει και θα αισθανθεί ο άλλος ξεχνώντας τα δικά μας όρια, τα δικά μας θέλω και ότι αυτά ήδη έχουν παραβιαστεί, ενώ το πώς θα αισθανθεί ο άλλος είναι μόνο οι υποθέσεις μας. Με αυτόν τον τρόπο αλλάζει η στάση σας και καταλήγετε στο να μην μιλήσετε ή όταν μιλήσετε θα νοιώθετε άσχημα. Η ουσία όμως είναι ότι ο καθένας είναι υπεύθυνος για τα συναισθήματά του. Άρα μην κάνετε σενάρια και υποθέσεις, να είστε ξεκάθαροι με αυτά που σας ενοχλούν και να ενημερώνετε τους ανθρώπους που παραβιάζουν τα όρια σας. Οριοθετώ σημαίνει ξεκαθαρίζω μέχρι ποιο σημείο μπορεί να παρεμβαίνει κάποιος στη ζωή μου και για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει πρώτα να απενοχοποιήσω τον εαυτό μου. Δεν γίνεται να τα έχουμε καλά με όλους και να λέμε πάντα ναι σε όλα.
Μην δικαιολογήστε αλλά αιτιολογήστε. Συχνά οι άνθρωποι που θέτουν όρια επειδή αισθάνονται άσχημα γι’ αυτό και νοιώθουν ότι δυσκολεύονται εκείνη την ώρα, ξεκινάνε και δικαιολογούν την επιλογή τους. Όταν δικαιολογείται κάποιος ενισχύεται η αίσθηση ότι είναι αυτός που δημιουργεί το πρόβλημα. Το να αιτιολογεί κανείς γιατί τον ενόχλησε κάτι δεν είναι λάθος, με αυτόν τον τρόπο είναι πιο πιθανόν να συμμορφωθεί με τους κανόνες σας κάποιος, καθώς θα μπει στο δικό σας κόσμο και θα καταλάβει πιο εύκολα τι είναι αυτό που σας πείραξε και είναι πιθανόν να μην το επαναλάβει. Φυσικά δεν αναφέρομαι στην υπέρ ανάλυση, τότε ίσως και θα υπάρχει εντύπωση ότι προσπαθείτε να δικαιολογήσετε τον εαυτό σας.
Η αλήθεια είναι ότι δεν είναι πάντα εύκολο να βάζει κανείς όρια με σιγουριά, χωρίς να σκεφτεί πώς θα αντιδράσει ο άλλος. Επίσης κάποιες φορές, αν νοιώθουμε ότι δυσκολευόμαστε δεν είναι κακό να αφήνουμε τις καταστάσεις όπως είναι ή μπορούμε να κάνουμε τις προσπάθειές μας με ανθρώπους που νοιώθουμε ότι θα το κάνουμε πιο εύκολα. Σε βάθος χρόνου αυτό θα γίνει συνήθεια και κάποια στιγμή θα γίνει με ευκολία και με ανθρώπους που ίσως πριν δυσκολευόμασταν.
