Τον τελευταίο χρόνο έχω πολλά σκαμπανεβάσματα στην διάθεσή μου. Όταν έβγαινα με τους φίλους μου δεν το διασκέδαζα τόσο όσο παλαιότερα. Επιμένω σε μικροπράγματα και για τον λόγο αυτό έρχομαι σε διαφωνίες συχνά. Κάνω overthinking συνεχώς και δεν έχω αυτοπεποίθηση, γεγονός που μου προκαλεί εμμονές κι ανασφάλεια τόσο στην ερωτική μου ζωή όσο και στην σχέσεις μου γενικότερα. Έχω διαρκώς ένα αρνητικό συναίσθημα και νιώθω συνεχώς ενοχή. Έχω γίνει τοξική τόσο απέναντι στον εαυτό μου όσο και απέναντι στην υγιή μέχρι τώρα σχέση μου πχ ζηλεύω πολύ. Το κερασάκι στην τούρτα είναι ότι ενώ πίστευα ότι έχω ξεφορτωθεί το άγχος αποδείχθηκε ότι τελικά όχι μόνο αγχώνομαι χωρίς να το καταλάβω αλλά το σωματοποιώ ( διαγνώστηκα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου). Δεν έχω ιδέα τι πρέπει να κάνω. Δεν θέλω να χάσω ούτε τον εαυτό μου ούτε τους ανθρώπους που αγαπώ.
Από την: Μαρία- Ελένη
Αγαπητή Μαρία- Ελένη,
αρχικά χαιρόμαστε πολύ που διεκδικείς αυτό το χώρο και χρόνο για τον εαυτό σου για να μοιραστείς και να βοηθηθείς έστω και με αυτόν τον τρόπο. Σε ευχαριστούμε πολύ που μας εμπιστεύεσαι, στο βαθμό που εσύ επιθυμείς, κάποια πράγματα που φαίνεται να σε ταλαιπωρούν. Διάβασα με προσοχή τα λόγια σου και κατανοώ πραγματικά τις δυσκολίες που βιώνεις το τελευταίο διάστημα. Παρόλα αυτά, θα ήθελα να πάρω λίγο χρόνο και να σου πω ότι βρίσκω πολύ σημαντικό και προς τιμήν σου το γεγονός ότι σε αυτή τη δύσκολη περίοδο, προσπαθείς να σε ακούσεις και να βρεις λύσεις για να βοηθηθείς.
Αντιλαμβάνομαι μέσα από την περιγραφή σου ένα διάχυτο συναίσθημα δυσφορίας που κυρίως εκδηλώνεται στις διαπροσωπικές σου σχέσεις. Ακούγεται αρκετά δύσκολο και δυσάρεστο. Θα ήθελα να σε ρωτήσω περισσότερες λεπτομέρειες για να είμαι σε θέση να σε καταλάβω καλύτερα για να μπορώ να γίνω πιο συγκεκριμένη και βοηθητική. Για παράδειγμα πότε άρχισες να αντιλαμβάνεσαι αυτή τη διαφορά στο συναίσθημα και τη συμπεριφορά σου; Μπορείς να εντοπίσεις αν εκείνη την περίοδο υπήρξε κάτι που συνέβη στη ζωή σου και πυροδότησε την αλληλουχία των αρνητικών συναισθημάτων; Εσύ που θα μπορούσες να αποδώσεις αυτή την αλλαγή; Νομίζω πως θα ήταν αρκετά χρήσιμο να βρεις την στιγμή και ταυτόχρονα την αφορμή που ξεκίνησαν αυτά τα συναισθήματα ώστε να οδηγηθείς στην αντιμετώπισή τους. Κάπως σαν να καταλαβαίνω ότι αρκετά πράγματα που σε δυσαρεστούν έχουν αρχίσει να συσσωρεύονται εδώ και καιρό μέσα σου και ψάχνουν διέξοδο.
Η συναισθηματική κατάσταση που αναφέρεις δείχνει μια ψυχική εξάντληση. Φαίνεται ότι είναι μια περίοδος στη ζωή σου που έχεις ανάγκη από ένα διάλειμμα που οφείλεις να το έχεις, για την δική σου αυτοφροντίδα. Ίσως να χρειάζεσαι λίγο χρόνο και απόσταση από μερικά πράγματα στην καθημερινότητά σου που θεωρείς ότι σε επιβαρύνουν. Ακόμα κι από όσα σου έδιναν ευχαρίστηση κάποτε. Μην υποβάλλεσαι καταναγκαστικά σε δραστηριότητες (πρέπει να βγω με φίλους, πρέπει να είμαι χαρούμενη). Άρχισε να ακούς τον εαυτό σου, τι έχει ανάγκη εκείνος να κάνει. Υπάρχει κάτι που αν το κάνεις πιστεύεις ότι θα αλλάξει το συναίσθημά σου προς το καλύτερο; Ακολούθησε τον σε ό,τι έχει πραγματικά ανάγκη, χωρίς να αισθάνεσαι υπόλογη γι’ αυτό. Είναι σημαντικό να αποδεχόμαστε το συναίσθημά μας σε όλες τις φάσεις και να μην κατηγορούμε τον εαυτό μας για τις πιθανές δυσκολίες που αντιμετωπίζει.
Βοηθητικό θα ήταν αν παρατηρούσες τις σκέψεις σου κι αν τις κατέγραφες σε ένα τετράδιο, μόλις ένα αρνητικό συναίσθημα σε επισκέπτεται. Ρώτα τον εαυτό σου: τώρα που νιώθω π.χ. ενοχή τι περνάει από το μυαλό μου, ποια εικόνα ή ποιες σκέψεις κάνω; Όταν συνέβη αυτό τι αισθάνθηκα, τι σκέφτηκα και τι έκανα στη συνέχεια; Η αυτοπαρατήρηση θα σε βοηθήσει να έρθεις σε επαφή περισσότερο με τη σχέση: ποια γεγονότα μου προκαλούν αυτές τις σκέψεις και τα συναισθήματα και πώς αντιδρώ εγώ όταν συμβαίνουν;
Έπειτα, αναφέρεις πως δεν έχεις αυτοπεποίθηση που με τη σειρά της σε οδηγεί στο να αισθάνεσαι ανασφαλής στις σχέσεις σου. Το να συνειδητοποιούμε ότι δεν πιστεύουμε σε εμάς μπορεί να επηρεάσει τη διάθεσή μας, διότι εφόσον νιώθουμε ανεπαρκείς, αυτό από μόνο του μπορεί να προκαλέσει λύπη, ντροπή, απογοήτευση ακόμη και θυμό. Συχνά, όταν κάποιος δεν έχει υψηλή αυτοπεποίθηση τείνει να κάνει αρνητικές κρίσεις για τον εαυτό του π.χ. δεν είμαι αρκετά καλός, δεν θα τα καταφέρω, δεν είμαι ενδιαφέρων κλπ. Δέχεται αυτές τις κρίσεις-σκέψεις σαν δεδομένα, σαν απόλυτα αληθείς. Θα σου πρότεινα, λοιπόν, να καταγράψεις σε ένα χαρτί αυτές τις αρνητικές αξιολογήσεις για τον εαυτό σου -όσες μπορείς να σκεφτείς- κι ύστερα να προσπαθήσεις να βρεις από τις εμπειρίες σου γεγονότα που αποδεικνύουν ότι δεν ισχύουν, στιγμές που κατάφερες να διαψεύσεις αυτές τις πεποιθήσεις. Επίσης, μπορείς να κατονομάσεις όλες εκείνες τις στιγμές που ήρθες αντιμέτωπη με μια δυσκολία και τα κατάφερες. Με αυτόν τον τρόπο θα καταφέρεις μια πιο θετική αυτο-ομιλία.
Μπορείς επίσης να γράψεις σε μία λίστα τα θετικά χαρακτηριστικά σου και μέσα από μία συζήτηση με τους φίλους και το σύντροφό σου να τους ζητήσεις να σου πουν κι εκείνοι κάποια που διακρίνουν σε σένα. Θα είναι βοηθητικό να διαβάσεις αυτή τη λίστα σε στιγμές που αισθάνεσαι τις αρνητικές σκέψεις να σε κατακλύζουν και με αυτόν τον τρόπο θα ενισχύσεις το θετικό εσωτερικό διάλογο. Ο εαυτός μας μάς ακούει διαρκώς και πιστεύει όσα του λέμε για εμάς. Θα βοηθούσε να του μιλούσαμε με επίθετα με θετικό πρόσημο ειδικά σε στιγμές που βιώνουμε δύσκολες συναισθηματικά καταστάσεις και να τον αγκαλιάζουμε δείχνοντας συμπόνια στα λάθη που τυχόν κάνουμε ή όταν δεν τα καταφέρνουμε όσα καλά θα θέλαμε τη δεδομένη στιγμή.
Ακόμη, αναφέρεις και το θέμα της ζήλειας. Είναι πολύ σημαντικό ότι το έχεις παραδεχτεί και αναγνωρίζεις το συναίσθημα αυτό, γεγονός που δηλώνει επίγνωση κι επιθυμία να βοηθήσεις τόσο εσένα όσο και να βελτιώσεις την ποιότητα της σχέσης σου. Η ζήλεια βασίζεται στο φόβο του αποχωρισμού ή της εγκατάλειψης. Στην ουσία πρόκειται για μια μορφή άγχους καθώς νιώθουμε πως υπάρχει ο κίνδυνος να χάσουμε αυτό στο οποίο έχουμε επενδύσει συναισθηματικά. Πιθανόν να έχει τις ρίζες της στην αρνητική εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας και στο αίσθημα ανεπάρκειας ή αναξιότητας ως σύντροφοι. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να σε ρωτήσω αν έχεις σκεφτεί από πού πηγάζει η ζήλεια που νιώθεις, αν υπάρχουν αφορμές από τον σύντροφό σου. Αυτό που θα σου πρότεινα αρχικά είναι να αναγνωρίσεις τι σου πυροδοτεί το συναίσθημα αυτό. Αποστασιοποιήσου και πάρε το χρόνο σου να σκεφτείς, εστίασε στα θετικά που έχει η σχέση που βρίσκεσαι και έπειτα συζήτησε ανοιχτά με το σύντροφό σου το πώς νιώθεις ή τι κάνει εκείνος που σου δημιουργεί ενόχληση, προκειμένου να καταλάβει κι εκείνος και να μπορέσετε να βρείτε από κοινού μια λύση. Μια υγιής σχέση οφείλει να βασίζεται στην ανοιχτή επικοινωνία, τον σεβασμό και την εμπιστοσύνη. Για να επιτευχθεί αυτό κι οι δύο πλευρές πρέπει να συμβάλλουν και να συζητούν αυτό που τους προβληματίζει .
Σχετικά με το άγχος που περιγράφεις καταλαβαίνω ότι το αντιλαμβάνεσαι ως εχθρικό. Όσο περίεργο κι αν ακουστεί, το άγχος έχει προστατευτικό ρόλο . Ουσιαστικά θα μπορούσαμε να πούμε πως πρόκειται για μια αντανακλαστική αντίδραση επιβίωσης σε μια απειλητική κατάσταση για ‘μας. Όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με ένα γεγονός ή κατάσταση που μας δυσκολεύει και δεν την αναγνωρίζουμε ή δεν συνειδητοποιούμε το μέγεθος της επίδρασης που μας ασκεί, τότε το άγχος παίρνει τη μορφή σωματικών συμπτωμάτων. Τα συμπτώματα αυτά όσο ενοχλητικά κι αν είναι, ουσιαστικά αποτελούν τους συνεργάτες που μας ενημερώνουν για μια απειλή που εμείς δεν αντιλαμβανόμαστε. Είναι σαν ένα κουδουνάκι που χτυπάει για να μας ειδοποιήσει για έναν κίνδυνο. Σκέψου πόσο απροστάτευτοι, ευάλωτοι κι εκτεθειμένοι θα ήμασταν στις απειλητικές κι επικίνδυνες καταστάσεις αν δεν είχαμε αυτές τις προειδοποιήσεις από τον οργανισμό μας ώστε να μας κινητοποιεί να τις εντοπίσουμε, να τις αναγνωρίσουμε και να τις αντιμετωπίσουμε. Σκοπός μας δεν θα μπορούσε να είναι να εξαφανίσουμε το άγχος ή να διώξουμε τις φυσιολογικές αντιδράσεις που προκύπτουν. Αυτό που θα ήταν πραγματικά χρήσιμο μακροπρόθεσμα είναι να διερευνήσουμε για ποιο λόγο εμφανίζεται, τι θέλει να μας πει και για ποιες καταστάσεις μας ειδοποιεί.
Όσα περιέγραψα παραπάνω είναι γενικές καθοδηγήσεις τις οποίες έκρινα ως δυνάμει βοηθητικές. Ωστόσο τα θέματα που μοιράστηκες μαζί μας είναι χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης και συζήτησης. Θα ήταν πολύ ωφέλιμο για εσένα, αν αισθάνεσαι έτοιμη, να ξεκινήσεις προσωπική ψυχοθεραπεία με έναν ειδικό που θα σε κάνει να αισθανθείς άνετα. Μέσα από το ταξίδι της ψυχοθεραπείας θα έχεις την ευκαιρία να εξελιχθείς, να δουλέψεις με τον εαυτό σου και σταδιακά να αρχίσεις να βελτιώνεις τη σχέση σου μαζί του αλλά και με τους άλλους. Σαφώς χρειάζεται χρόνος, υπομονή και προσωπική προσπάθεια. Το καλύτερο που μπορείς να κάνεις είναι να σε βάλεις ως προτεραιότητα. Πρόσφερε αυτό το δώρο στον εαυτό σου γιατί το αξίζεις.