Γεια σας. Για κάποιο λόγο το τελευταίο διάστημα δεν νιώθω ελεύθερη στο σπίτι. Νιώθω εξαντλημένη, νευρική, απότομη απέναντι στην μητέρα μου η οποία πάντως είναι πολύ καλή μαζί μου. Όμως αισθάνομαι ότι δεν καταλαβαίνει η μία την άλλη, ότι δεν επενδύει η μία στην άλλη. Θέλω να αλλάξω κάποιες συνήθειες και δεν νιώθω άνετα να το κάνω στο σπίτι επειδή θα διαφωνήσει και γενικά αντιλαμβάνομαι ότι όσο είμαι μαζί της δεν εξελίσσομαι τόσο. Και όλα αυτά ενώ εκείνη είναι καλή και οκ μαζί μου.
Από την: Κ.Τ.
Αγαπητή Κ.Τ.,
σ’ ευχαριστούμε για το μήνυμά σου. Διαβάζοντάς το διακρίνω μια ενοχή: “προσπαθώντας να ικανοποιώ τη μητέρα μου εγκλωβίζομαι, δεν είμαι ελεύθερη και αν βάλω όρια και εκφραστώ θα τη στεναχωρήσω και δεν είναι σωστό αφού είναι καλή μαζί μου”. Οπότε θα ήθελα να σε ρωτήσω τελικά που οδηγείσαι; Να στεναχωρείς εσένα, να σε εγκλωβίζεις; Αν εσύ δεν είσαι καλά μέσα σου, πώς θα είσαι καλά με τους γύρω σου;
Πολλοί άνθρωποι μεγαλώνουμε με την νοοτροπία του people pleasing. Τι σημαίνει αυτό; Προτεραιότητα μου είναι να ικανοποιώ τους άλλους και ικανοποιώντας τα δικά τους θέλω και τις ανάγκες τους, αφήνω στην άκρη δικά μου κομμάτια που θέλουν φροντίδα και μοίρασμα. Ποιο το αποτέλεσμα; Πώς νιώθω; Νιώθω ότι δεν ακούγομαι, ότι οι ανάγκες μου μένουν ανικανοποίητες, χάνω την αυθεντικότητά μου. Ουσιαστικά, αφήνω τον εαυτό μου στην άκρη.
Ακόμα, η συνεξάρτηση αποτελεί βασικό παράγοντα. Κάποιος, ενδεχομένως, να μη μπορεί μέχρι τώρα να θέσει όρια, ίσως φοβάται. Το ένα πρόσωπο εξαρτάται από το άλλο με ένα δυσλειτουργικό τρόπο και προσδιορίζεται μέσα από αυτόν. Η συνεχής αναζήτηση αποδοχής, επιβεβαίωσης και εκτίμησης ωθούν συχνά το εξαρτώμενο πρόσωπο σε πράξεις αυτοθυσίας, καθώς μόνο τότε αισθάνεται ότι είναι άξιο να αγαπηθεί. Αυτή η συμπεριφορά εμφανίζεται στο οικογενειακό περιβάλλον, όπου το παιδί αισθάνεται πως πρέπει να ικανοποιεί ένα δύσκολο και απαιτητικό γονέα, παραμερίζοντας τα πραγματικά του θέλω και τις ανάγκες του, προκειμένου να κερδίσει την αγάπη του.
Επομένως, είναι απαραίτητο να οριοθετήσεις τη σχέση σου με τη μητέρα σου προκειμένου να αισθανθείς ελεύθερη. Το να εκφραστείς δεν σημαίνει πως δεν την θεωρείς καλή. Χρειάζεται να σκεφτείς τι πάει καλά και τι όχι, τι σε δυσκολεύει και τι χρειάζεσαι. Πώς αισθάνεσαι εσύ σε αυτή την κατάσταση; Αυτός είναι ένας τρόπος με τον οποίο μπορείς να δεις ποιες αλλαγές θα ήταν ωφέλιμες για εσένα. Οπότε σε αυτή την περίπτωση έρχομαι σε επαφή με το γιατί είναι σημαντικό για εμένα να αλλάξω τον τρόπο που σχετίζομαι σε αυτή τη σχέση, προκειμένου να έχω περισσότερη αυτονομία κι ανεξαρτησία.
Τα όρια είναι ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που διέπουν κάθε είδους σχέση (χρονικά, σωματικά, συναισθηματικά) είναι οι “κανόνες” με τους οποίους επικοινωνούμε με τους άλλους στην προσπάθειά μας να τους δείξουμε τις “κόκκινες γραμμές” μας και το τι είναι εντάξει για εμάς και τι όχι. Για παράδειγμα, πώς θέλουμε να μας μιλάνε, τι είμαστε πρόθυμοι να δεχτούμε και τι όχι και τι είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε και τι όχι. ΔΕΝ αποτελούν κάποιο είδος απειλής ή εκδίκησης, αλλά έναν υγιή τρόπο συσχετισμού. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται μια ισορροπία ανάμεσα στα μέλη που αποτελούν μια σχέση.
Το επόμενο που χρειάζεται να κάνεις είναι να επικοινωνήσεις τα όριά σου. Εδώ χρειάζεται να είμαστε ξεκάθαροι, ευθείς κι ευγενικοί. Θυμήσου πως το όχι είναι μια πλήρης και ολοκληρωμένη πρόταση και δε χρειάζεται εξηγήσεις, αν δε θέλεις. Επιτρέπεται να λες όχι χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν νοιάζεσαι ή πως δεν είσαι άξια αγάπης. Παράδειγμα: αυτό φαίνεται να είναι ένα θέμα πάνω στο οποίο διαφωνούμε. Θα ήταν καλύτερα να συμφωνήσουμε απλά στο ότι διαφωνούμε.
Θυμήσου: Τα συναισθήματα και οι αντιδράσεις των άλλων δεν είναι δική μου ευθύνη. Είναι πολύ σημαντικό να μην παίρνω προσωπικά την αντίδραση του άλλου μόλις θέσω ένα όριο. Η αντίδραση κάποιου αφορά στον ίδιο. Μπορεί κάποιος να το κατανοήσει και να το αποδεχθεί, μπορεί και όχι. Καταλαβαίνω πως δεν θα είναι εύκολο στην αρχή, ειδικά όταν έρχεσαι αντιμέτωπη με το συναίσθημα των ενοχών που καταλαβαίνω από το μήνυμά σου, όμως όρια σημαίνει αυτοφροντίδα και στην πορεία θα σου είναι πιο εύκολο. Βεβαίως για περαιτέρω ανακούφιση μπορείς να αναζητήσεις και τη βοήθεια από ειδικό ψυχικής υγείας, δουλεύοντας μέσα σε μια θεραπευτική σχέση.
Τέλος η αυτοπαρατήρηση είναι το κλειδί προκειμένου να γνωρίσεις τι είναι σημαντικό για εσένα, και με συνεχή εξάσκηση θα θέτεις όρια την κατάλληλη στιγμή και με τον κατάλληλο τρόπο. Να σε αγαπάς και να σε φροντίζεις.
Είμαστε εδώ για ό,τι χρειαστείς.