Για κάποιο λόγο έχω πολύ έντονο αίσθημα άγχους κι ανησυχίας μόνιμα, συν το ότι όταν βρίσκομαι μόνη αισθάνομαι ότι κάποιος με κοιτάζει ή ότι θέλει να με βλάψει. Συνειδητά ξέρω ότι κανείς δεν με παρακολουθεί, το υποσυνείδητό μου όμως αισθάνεται αλλιώς.
Από την: Sunset
Αγαπητή Sunset,
σε ευχαριστούμε που μοιράζεσαι μαζί μας τα συναισθήματα και αυτές τις δύσκολες σκέψεις σου. Αρχικά, θέλω να σου πω ότι είναι πολύ σημαντικό που μπορείς και αμφισβητείς αυτές τις σκέψεις, καθώς αυτό είναι μια πολύ καλή κίνηση για να τις ξεπερνάς, τουλάχιστον προσωρινά. Είναι ακόμη σαφές από τα λόγια σου ότι αναγνωρίζεις τη συμβολή του υποσυνείδητου στις σκέψεις αυτές και τις βιώνεις σαν ένα επιπλέον βάρος σε μια ήδη αγχωτική για εσένα περίοδο. Θα ήθελα, λοιπόν, να σταθούμε αρχικά σε αυτό το έντονο άγχος που βιώνεις αλλά και στη σχέση του με τις σκέψεις αυτές και έπειτα στην ποιότητα αυτών των σκέψεων και τι θα μπορούσες να κάνεις.
Όταν βιώνουμε έντονο άγχος κι ανησυχία είναι επόμενο να κάνουμε σκέψεις οι οποίες σκοπό έχουν να μας κάνουν να βιώσουμε μια αίσθηση ελέγχου. Είναι ο τρόπος που το μυαλό μας προσπαθεί να επαναφέρει μια προβλεψιμότητα, άλλοτε με το να επεξεργάζεται γνώσεις που έχουμε και γνωρίζουμε συνειδητά, άλλοτε γνώσεις που έχουν καταγραφεί μη συνειδητά και άλλοτε με το να μας καλεί να αποκτήσουμε έλεγχο ακόμα και σε μια μη απειλητική συνθήκη, σαν μια επιβεβαίωση του ελέγχου που έχουμε στα πράγματα. Άλλες φορές, βέβαια, αυτό συμβαίνει γιατί επεξεργαζόμαστε λανθασμένα τα δεδομένα που έχουμε. Μυαλό είναι αυτό, κάνει και λάθη. Πολλοί αγχώδεις άνθρωποι, μάλιστα, προβαίνουν σε καταναγκασμούς προκειμένου να καθησυχάσουν τον εαυτό τους, ακόμη και σε μη απειλητικές συνθήκες (π.χ. ελέγχουν μονίμως δυο και τρεις φορές αν κλείδωσαν την πόρτα παρόλο που ξέρουν ότι κλείδωσαν). Η μη συνειδητότητα είναι και ο λόγος που πολλές φορές αντιμετωπίζουμε το άγχος με τεχνικές αυτοπαρατήρησης κι εστίασης στο τώρα για να έρθουμε σε συνειδητή επαφή με αυτό και να μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε. Το ίδιο κάνεις κι εσύ όταν προσπαθείς να σκέφτεσαι «μα κανείς δε με παρακολουθεί», και καλά κάνεις. Άραγε τις θεωρείς μέρος και έκφραση του μόνιμου άγχους σου; Κάνεις κάτι για να ηρεμείς το άγχος γενικά; Συνδέεις τις σκέψεις αυτές με κάτι συνειδητό, όπως κάποιο τραυματικό γεγονός για εσένα;
Ακόμη, αναρωτιέμαι αν πράγματι δεν συνδέεις το άγχος αυτό με κάποια συνθήκη ή γεγονός, έχεις σκεφτεί πότε ξεκίνησε, πώς σε επηρεάζει στην καθημερινότητά σου, σε ποιους τομείς, πέρα από τις στιγμές που είσαι μόνη ή αν από όσο ξέρεις τον εαυτό σου ήσουν πάντα αγχώδης; Βρίσκεις το ίδιο παράλογο και το άγχος σου; Το λέω αυτό γιατί σίγουρα όταν είμαστε μόνοι έχουμε παραπάνω χρόνο για σκέψεις, όμως το άγχος έχει πολλούς τρόπους να εκφράζεται πέρα από τις σκέψεις κι έχει σημασία το πώς το ερμηνεύουμε και το πώς το αντιμετωπίζουμε. Πώς εκφράζεται σε άλλες στιγμές; Σου επιτρέπει να είσαι λειτουργική στην καθημερινότητά σου; Πώς αλλιώς σε δυσκολεύει; Το λέω, επίσης, γιατί οι -ιδιοσυγκρασιακά- αγχώδεις άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς σε επίμονες, εμμονικές ίσως σκέψεις που στόχο έχουν τον έλεγχο. Όλα αυτά βέβαια, αν και εφόσον εσύ δεν συνδέεις τις σκέψεις αυτές με κάποιο τραυματικό για εσένα γεγονός.
Ειδικότερα, λοιπόν, για τις σκέψεις αυτές, θα ήθελα, αρχικά, να αναγνωρίσω τη ψυχική δύναμη που μπορεί να έχει κανείς για να τις αντέχει και κατανοώ πόσο δύσκολο πρέπει να είναι. Μάλιστα, λόγω της φύσης τους, αρκετοί άνθρωποι δεν μοιράζονται τέτοιες σκέψεις ακριβώς επειδή τις βρίσκουν παράλογες και νιώθουν ντροπή. Δεν ξέρω αν αισθάνεσαι έτσι κι εσύ, βλέπω όμως κάτι πολύ καλό. Ότι έχεις τη διάθεση να τις παρατηρήσεις και τις μοιράζεσαι εδώ. Αυτό είναι ένα καλό βήμα, να μην προσπαθούμε να τις αποφύγουμε και να αποδεχτούμε ότι φυσικά δεν γίνεται να είναι όλες οι σκέψεις μας βασισμένες σε λογικά συνειδητά συμπεράσματα, ειδικά όταν βιώνουμε έντονο άγχος. Μάλιστα, μεγάλο μέρος των σκέψεών μας προκύπτει ασυνείδητα. Ελπίζω να δείχνεις κατανόηση στον εαυτό σου. Αν, από την άλλη, συνδέεις τις απειλητικές αυτές σκέψεις με κάποιο γεγονός που έχεις βιώσει, καλό θα είναι να επανεξετάσεις κατά πόσο το έχεις αφήσει πίσω σου ή το έχεις επεξεργαστεί αρκετά. Όπως και να ’χει είναι σημαντικό να μπορούμε να επικοινωνούμε τις σκέψεις μας με κάποιον που νιώθουμε ότι θα μας ακούσει και θα δεχτεί την αλήθεια μας γιατί όσο κι αν είναι μη ρεαλιστικές, το βίωμά τους είναι αληθινό. Αναρωτιέμαι κάπου εδώ πόσο σημαντική είναι η απειλή που νιώθεις όταν κάνεις αυτές τις σκέψεις, πόσο αληθινή βιώνεται. Πόση ενέργεια σου απορροφούν μέσα στη μέρα; Κάνεις κινήσεις προκειμένου να μην βρεθείς μόνη ή να καθησυχάσεις τον εαυτό σου όταν συμβαίνουν; Τι σκέφτεσαι για τον εαυτό σου που κάνει αυτές τις σκέψεις; Προς το παρόν επιβράβευε τον εαυτό σου για τις φορές που είναι λιγότερο έντονες, σκέψου τι διαφορετικό έκανες, πρόσεχε πώς κρίνεις τον εαυτό σου εκείνες τις στιγμές. Μην είσαι αυστηρή μαζί σου και με τα συναισθήματά σου. Τι θα έλεγες σε κάποιον/α φίλο/η που βιώνει το ίδιο; Τις έχεις επικοινωνήσει με κάποιον άλλον; Με κάποιον ειδικό ίσως;
Αγαπητή sunset, μια σοφή κίνηση, μιας και ήδη αναγνωρίζεις την συμβολή του υποσυνείδητου σε αυτές τις σκέψεις αλλά και λαμβάνοντας υπόψη την απειλητική τους φύση, είναι να επιλέξεις την ψυχοθεραπεία και να συνεργαστείς με κάποιον που γνωρίζει πώς λειτουργούν, με τι μπορεί να συνδέεται το περιεχόμενό τους και να μάθεις έτσι να επιλέγεις το πώς θα αντιδράς όταν αυτές συμβαίνουν. Δεν ξέρω τι γνώμη έχεις γι’ αυτό, αναγνωρίζω όμως μια ψυχική δύναμη, που στο πλαίσιο της ψυχοθεραπείας θα μπορέσει να αποδώσει καρπούς. Θα γνωρίσεις το άγχος σου καλύτερα, θα μάθεις να δίνεις στον εαυτό σου την κατάλληλη ανταπόκριση και στήριξη. Αυτά θα τα πετύχεις κατανοώντας μέσα στην θεραπεία πώς αυτός ο φαύλος κύκλος άγχους και αρνητικών σκέψεων λειτουργεί για εσένα, τι σου προσφέρει και πώς θα τον σπάσεις. Γι’ άλλους το περιεχόμενο των σκέψεων αυτών συνδέεται με τον ίδιο τον τρόπο που σκέφτονται και επεξεργάζονται τις πληροφορίες, γι’ άλλους με τις εμπειρίες τους και τις αξίες που έχουν στη ζωή τους. Δύσκολο έως ακατόρθωτο είναι, καλή μου, να αντιμετωπίζει κανείς μόνος του τέτοιες σκέψεις (άμεσης απειλής), με μόνο όπλο την αμφισβήτησή τους ή κάνοντας κινήσεις ελέγχου τους, ακόμη και όταν είναι ξεκάθαρη η σύνδεσή τους με κάποιο τραυματικό γεγονός του παρελθόντος.
Ελπίζω οι σκέψεις μου να σε βοήθησαν να επεξεργαστείς όσα βιώνεις, να δώσεις νέα νοήματα και να κάνεις ρεαλιστικές σκέψεις και τις κατάλληλες κινήσεις για να βελτιώσεις την καθημερινότητά σου.
Είμαστε εδώ για ό,τι χρειαστείς.