Μετά τον θάνατο του πατέρα μου, συνεχώς κάνω εικόνα τους κοντινούς μου ανθρώπους να είναι σε φέρετρο, προκαλώντας μου κρίσεις πανικού.
Από την: Αντωνία
Αγαπητή Αντωνία,
Αρχικά, θα ήθελα να σε ευχαριστήσω, προσωπικά, που επικοινώνησες μαζί μας.
Κατά συνέχεια, σου εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια για τον θάνατο του πατέρα σου. Πραγματικά λυπάμαι πολύ. Μπορώ να καταλάβω πώς είναι να χάνεις ένα δικό σου αγαπημένο πρόσωπο. Δυστυχώς είναι μια κατάσταση, με την οποία όλοι αργά ή γρήγορα ερχόμαστε αντιμέτωποι. Όποια κι αν είναι η ηλικία μας ή η ηλικία ή ο τρόπος θανάτου του αποθανόντος, ο πόνος είναι ο ίδιος. Ο πόνος υπάρχει, καθώς συνδέεται πολλές φορές με ένα «γιατί», θυμό και άρνηση.
Επίσης, συνδέεται με αναμνήσεις και στεναχώρια που δεν μπορείς να δημιουργήσεις νέες εμπειρίες παρά να είσαι συνεχώς συνδεδεμένη με το παρελθόν, προκειμένου να επιστρέψεις στο «τότε». Στο «τότε» που η παρουσία ήταν ζωντανή, στο «τότε» που μπορούσες να μιλήσεις, να αγγίξεις, να αγκαλιάσεις, να θυμώσεις. Τώρα, μέσα σου υπάρχει αυτό το αναντικατάστατο κενό που ελπίζεις να το γεμίσει ο χρόνος αλλά εσύ ξέρεις πως αυτό δεν είναι εφικτό. Πρόκειται για μια φιγούρα που δίνει ασφάλεια σε ένα παιδί και αυτή την ασφάλεια αναζητάς.
Θα ήθελα να σε ρωτήσω, Αντωνία, πότε πέθανε ο πατέρας σου; Πόσος καιρός έχει επέλθει; Πώς είσαι σχετικά με αυτό το γεγονός; Πώς το είχες αντιμετωπίσει τότε; Πώς το αντιμετωπίζεις τώρα; Σύμφωνα με τη Ψυχίατρο Kübler –Ross Elisabeth, το πένθος αποτελείται από 5 στάδια: άρνηση, θυμός, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη, αποδοχή. Πλέον, γνωρίζουμε ότι η πορεία του πένθους δεν είναι τόσο γραμμική ούτε απόλυτη αλλά περισσότερο εύκαμπτη με τον καθένα μας να εναλλάσσεται ανάμεσα σε αυτά τα στάδια.
Εσύ θεωρείς έχεις αποδεχτεί τον θάνατό του; Πολλές φορές κάνουμε λόγο για περιπλεγμένο πένθος, κάνει αυτό νόημα σε εσένα; Έχεις εκφράσει τον πόνο σου; Τα συναισθήματά σου; Σκέψεις που ήθελες να του πεις και δεν πρόλαβες; Ή σκέψεις που θα ήθελες να του εκφράσεις τώρα που δεν βρίσκεται εν ζωή; Αν κάτι από όλα αυτά ισχύει, πώς θα σου φαινόταν να κάνεις αυτό το βήμα και εκφραστείς;
Για παράδειγμα, μπορείς να βάλεις κάποια καρέκλα απέναντι σου και να φανταστείς ότι βρίσκεται ακριβώς εκεί και σε κοιτάζει. Τι είναι αυτό που θα του έλεγες; Τι αισθάνεσαι; Αν κάτι τέτοιο σου φαίνεται δύσκολο μη ξεχνάς ότι η γραφή αποτελεί, εξίσου, έναν τρόπο εκτόνωσης. Δοκίμασε να του γράψεις ένα γράμμα, ένα γράμμα αποχωρισμού. Καταλαβαίνω ότι κάτι τέτοιο μπορεί να ακούγεται περίεργο ή «challenging», αλλά τι θα έλεγες να κάνεις μια προσπάθεια; Αν δεν προσπαθήσεις, πώς θα δεις αν μπορεί να σε βοηθήσει;
Αυτές, λοιπόν, οι σκέψεις που έχεις μπορεί να συνδέονται άμεσα με τον θάνατο του πατέρα σου. Σύνδεση, που αν έχω καταλάβει καλά Αντωνία, έχεις κάνει κι εσύ η ίδια. Αυτές οι σκέψεις που αναφέρεις, λοιπόν, πώς θα τις χαρακτήριζες; Τις θεωρείς παρεισφρητικές; Θεωρείς ότι έχεις τον έλεγχο αυτών; Πόσο συχνές είναι; Πώς αντιδράς; Ακόμη, αναφέρεις ότι έχεις κρίσεις πανικού. Η εικόνα του φέρετρου είναι αυτή που προηγείται κι ευθύνεται για αυτές; Τι είναι αυτό που βιώνεις και το έχεις κατονομάσει κρίσεις πανικού; Για παράδειγμα, παρατηρείς κάποια αλλαγή στο σώμα σου; Αν ναι, ποια; Τι κάνεις μετά; Τι είναι αυτό που σκέφτεσαι όταν βλέπεις το φέρετρο; Τι είναι αυτό που φοβάσαι;
Για παράδειγμα, πολλοί φοβούνται ότι θα πεθάνουν κι άλλα αγαπημένα τους πρόσωπα και θα μείνουν μόνοι, καταφεύγοντας σε έναν πιο καταστροφικό τρόπο σκέψης. Το ότι «κανείς δεν θα είναι εδώ για εμένα», είναι κάτι το οποίο πιστεύεις; Αν ναι, πού και πώς το έμαθες αυτό; Πότε ήταν η πρώτη φορά που έκανες αυτή την σκέψη;
Πάντως θέλω να σου πω, Αντωνία, ότι οι σκέψεις που έχεις είναι φυσιολογικές. Ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου είναι ένα ψυχοτραυματικό γεγονός και η πληγή του αργεί ή ακόμη και δεν κλείνει ποτέ. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να το αποδεχτείς και να προσαρμοστείς σε νέα δεδομένα. Η αλήθεια είναι ότι ό,τι έγινε-έγινε και, δυστυχώς, δεν γυρίζει πίσω. Αλλά, έτσι είναι η ζωή. Με αρχή και τέλος. Γι΄ αυτό προσπάθησε να χτίσεις τη δική σου ζωή με όμορφες αναμνήσεις. Και να θυμάσαι ότι ό,τι κρατάς μέσα σου, δεν πεθαίνει. Μπορεί να λείπει η φυσική παρουσία, αλλά η φωνή του, η εικόνα του παραμένει στο μυαλό και την καρδιά σου.
* (Υ.Γ.): Μη ξεχνάς να δώσεις χρόνο στον εαυτό σου να έρθει σε επαφή με αρνητικά συναισθήματα και σκέψεις που μπορεί να αποφεύγεις (ειδικά αν πρόκειται για ένα πρόσφατο γεγονός). Κάθε φορά που κάνεις αρνητικές σκέψεις, προσπάθησε να σκεφτείς τι θα έλεγες αν μια καλή σου φίλη ή φίλος βρισκόταν στην ίδια θέση με εσένα. Τι θα την/τον συμβούλευες; Γιατί να μην ακολουθήσεις κι εσύ η ίδια αυτή τη συμβουλή;
