Καλησπέρα σας. Τον τελευταίο έναν χρόνο νιώθω συνέχεια ένα άγχος πάνω μου για πολλά καθημερινά θέματα, που παλαιότερα δεν με απασχολούσαν καν. Αγχώνομαι για την έξοδο με φίλους, αγχώνομαι για το τι πρέπει να πω και πώς να το πω, έχω τρομερά mood swings μέσα σε μια μέρα και νιώθω μια τεράστια ανάγκη να προγραμματίζω το καθετί και να απολογούμαι για όλα. Δεν ξέρω τι μου συμβαίνει, δεν θυμάμαι τον εαυτό μου να συμπεριφέρεται έτσι
Νικολέτα
Αγαπητή μου Νικολέτα,
Σε ευχαριστώ πολύ που μοιράστηκες μαζί μας αυτό που σε απασχολεί και μας δίνεται η ευκαιρία να ανοίξουμε ένα θέμα που ναι μεν απασχολεί
πολλούς, ωστόσο λίγοι είναι πρόθυμοι να το εκφράσουν και να το κατανοήσουν καλύτερο. Και το όνομα αυτού…Άγχος!
Στόχος μου με όσα θα σου γράψω δεν είναι να σου πω πως να μην έχεις αυτό το άγχος, φαντάζομαι το έχεις ακούσει αρκετές φορές και ίσως να σε γεμίζει και περισσότερη αγωνία το ότι πρέπει να απαλλαγείς από αυτό ως δια μαγείας. Η αλήθεια είναι πως ενώ ζούμε σε μια εποχή που το άγχος μαστίζει και κρύβεται ακόμα και στα πιο ευχάριστα γεγονότα, όπως στην έξοδο με φίλους, εντούτοις οι άνθρωποι αποφεύγουμε να το παραδεχτούμε, θεωρούμε πως είναι υπερβολικό ή χωρίς νόημα και πρέπει ο καθένας μόνος του να το διαχειριστεί χωρίς να το πολυαναλύει.
Νικολέτα μου, καταλαβαίνω πως ίσως αυτό που αναφέρω να είναι κάτι που και εσύ έχεις αντιμετωπίσει κάποια στιγμή στον κοινωνικό σου περίγυρο και ίσως σε πιέζει και σε αγχώνει ακόμα περισσότερο ο τρόπος των άλλων.
Για να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, θέλω να σου πω πως είναι πολύ γενναίο το ότι το μοιράστηκες, προβληματίζεσαι επ’ αυτού και θέλεις να το διαχειριστείς για να αλλάξει η καθημερινότητά σου. Από αυτά που περιγράφεις αντιλαμβάνομαι πως βρίσκεσαι σε μια “γενικευμένη κρίση” αν μπορούσα να δώσω ένα όνομα σε αυτόν τον ένα χρόνο που ζεις με αυτό το άγχος. Όπως αναφέρεις βιώνεις αυτήν τη δυσκολία για πολλά καθημερινά θέματα, που υπό άλλες συνθήκες δεν σε συγκινούσαν ιδιαίτερα, ενώ η ανάγκη να προγραμματίζεις είναι μάλλον ένας μηχανισμός για να μειώσεις το άγχος που μπορεί να προκύψει από τις απρόοπτες καταστάσεις. Κατά συνέπεια αυτό που αναφέρεις, “απολογούμαι συνέχεια” μου ακούγεται επίσης ως μια πεποίθηση πως όλα πρέπει να βρίσκονται υπό τον έλεγχό σου, διαφορετικά είναι δικό σου το φταίξιμο και η ευθύνη. Καταλαβαίνω απόλυτα πως όλες αυτές οι σκέψεις, οι ενοχές, η προσπάθεια να μπουν όλα σε μια ελεγχόμενη τάξη, έχουν τελικά ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται αγχωτικές σκέψεις στρες, αγωνία και ίσως θλίψη (mood swings όπως λες). Δεν είναι εύκολο όλο αυτό που βιώνεις Νικολέτα μου και πράγματι αν δεν βρούμε μια ισορροπία, θα νιώθεις ότι τα κουβαλάς συνέχεια, όπου και να πας, ακόμα και στις στιγμές χαλάρωσης.
Κατά γενική ομολογία η τελευταία χρονιά έχει επιφέρει τεράστιες αλλαγές, πολλούς στρεσσογόνους παράγοντες στη ζωή μας και πολλά νέα δεδομένα που πρέπει να επεξεργαστούμε και να βάλουμε σε τάξη. Η ανάγκη των ανθρώπων να προσαρμόζονται γρήγορα στις αλλαγές και να εξασφαλίζεται η καλή επιβίωσή τους είναι που συχνά προκαλεί τις εκρήξεις άγχους. Η περιρρέουσα κατάσταση λοιπόν, πιθανολογώ ότι έχει παίξει ένα σημαντικό ρόλο στο αίσθημα άγχους που βιώνεις, καθώς ακόμα και η έξοδος με φίλους πλέον έχει αρκετούς περιορισμούς. Αυτό στο αναφέρω γιατί θα ήθελα να δικαιολογήσεις κάπως τον εαυτό σου για αυτό που βιώνει το τελευταίο ένα χρόνο, το οποίο μάλιστα δεν βρίσκεται ολοκληρωτικά στο δικό σου έλεγχο. Και αυτό ναι είναι αρκετά αγχωτικό, το να μην έχουμε τον έλεγχο αλλα να πιστεύουμε πως οφείλουμε να τον έχουμε.
Για να το δούμε και λίγο πιο πρακτικά το μηχανισμό του άγχους αναφέρω το εξής. Ο εγκέφαλός μας όταν αντιλαμβάνεται ένα στρεσσογόνο παράγοντα εκκρίνει ουσίες προκειμένου ο οργανισμός να κινητοποιηθεί και να βρει λύση σε ένα “πρόβλημα”. Όταν οι ουσίες αυτές παράγονται σε μεγαλύτερη ποσότητα από αυτή που χρειαζόμαστε τότε συχνά βιώνουμε αυτό το αίσθημα του συνεχούς άγχους. Πράγματι ο οργανισμός μας για να ηρεμήσει και να επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα χρειάζεται χρόνο και κατάλληλη αποθεραπεία. Διαφορετικά ακόμα και μια έξοδος με φίλους, όπως λες, θα μοιάζει αγχωτική και κουραστική. Χρειάζεται λοιπόν κάτι παραπάνω από μια φράση “μην αγχώνεσαι τόσο” για να λάβει ο εγκέφαλός μας το μήνυμα ότι είναι ασφαλής.
Όσον αφορά τις αλλαγές στη διάθεση που βιώνεις, πιστεύω πως και αυτό είναι ένα φυσιολογικό αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης που βιώνεις. Δεν είναι μόνο το άγχος, είναι και η κούραση που προκαλεί, οι ενοχές, η θλίψη, η αγανάκτηση, η ντροπή, η απογοήτευση, ο φόβος, η υπερδιέγερση… είναι πολλά τα συναισθήματα που πηγαίνουν χέρι χέρι με το άγχος. Επομένως μου φαίνεται πολύ φυσιολογικό να παρατηρείς τέτοιες αλλαγές στη διάθεσή σου, καθώς όπως είπα και πριν βιώνεις μια γενική κρίση και βρίσκεσαι συνέχεια σε μια κατάσταση εγρήγορσης για να διαχειριστείς κάθε ενδεχόμενο. Καταλαβαίνω πως όλο αυτό είναι πολύ βαρύ να το κουβαλάς μόνη σου και ίσως αυτό να σε κουράζει ακόμα περισσότερο.
Και τελικά τι μπορεί να κάνεις κανείς..; Αυτό που θα σε συμβούλευα είναι να βρεις άτομα στο περιβάλλον σου που μπορούν να σε ακούσουν, να σου δώσουν χώρο να είσαι αγχωμένη και να σε ανακουφίσουν με τον τρόπο τους. Το να μοιραστείς αυτό το βάρος, αυτόματα θα το κάνει πιο ελαφρύ μέσα σου. Όμως η γνώμη μου είναι πως το άγχος είναι η έκφραση , η κορυφή ενός παγόβουνου, που από κάτω υπάρχει μια βαθύτερη αιτία. Αυτό είναι το κομμάτι που ίσως αν βρεις θα σου χαρίσει την ανακούφιση που χρειάζεσαι. Με άλλα λόγια, το να λύσεις ένα θέμα που σου προκαλεί άγχος στη καθημερινότητά σου, είναι πιθανό να σε βοηθήσει προσωρινά, αλλά σύντομα θα βρεθεί κάτι άλλο εξίσου αγχωτικό. Αν όμως πάμε να δούμε τι προκαλεί το άγχος, ποιοι φόβοι κρύβονται πίσω του, ποιες σκέψεις για τον εαυτό σου και τη ζωή σου, τότε πιστεύω θα μπορείς να διαχειρίζεσαι τις αγχωτικές καταστάσεις πιο εύκολα και ξεκούραστα. Σκέψου μήπως θα ήταν καλό για σένα να συνεργαστείς με ένα θεραπευτή, να αναλάβετε μαζί το βάρος αυτό και να βρείτε μαζί τις πραγματικές αιτίες του άγχους σου.
Εμπιστεύομαι πολύ αυτή τη διαδικασία στην οποία έχεις ήδη μπει, τη δύναμή σου, το μυαλό σου και την ανάγκη σου να βρεις βοήθεια και πιστεύω πως μπορεί να υπάρξει μεγάλη βελτίωση σε αυτό που βιώνεις. Μη διστάσεις να επικοινωνήσεις ξανά για οτιδήποτε σκέφτεσαι!
Ελπίζω να είσαι καλά!
Ναταλία
