|
Αγαπητέ Δημήτρη, Σ’ ευχαριστούμε που απευθύνθηκες στην σελίδα μας για να σε βοηθήσουμε με τον προβληματισμό σου. Αν και η ερώτησή σου είναι λίγο ασαφής και μου δημιουργεί πολλές απορίες θα προσπαθήσω να σε βοηθήσω όσο καλύτερα μπορώ. Όπως ανέφερα και παραπάνω δεν καταλαβαίνω ακριβώς τι εννοείς χρησιμοποιώντας τον όρο “ψυχικά τραύματα”. Αν ανατρέξουμε στην βιβλιογραφία, το ψυχικό τραύμα προκαλείται όταν το άτομο βρεθεί αντιμέτωπο με μια εξαιρετικά στρεσογόνο κατάσταση την οποία δεν μπορεί να ελέγξει και να διαχειριστεί συναισθηματικά. Τα συναισθήματα που προκαλούνται από αυτή την κατάσταση ενδέχεται να απωθηθούν από το συνειδητό και μπορεί να οδηγήσουν στην εκδήλωση κάποιας ψυχοπαθολογίας. Ψυχικό τραύμα μπορεί να προκληθεί από κάποια φυσική καταστροφή (σεισμό, πυρκαγιά, πλημμύρα κ.α.) όμως ένα άτομο μπορεί να εκλάβει ένα γεγονός ως τραυματικό σύμφωνα με την υποκειμενική του εμπειρία. Ποιο γεγονός μπορεί να είναι εξαιρετικά στρεσογόνο και μη διαχειρίσιμο διαφέρει σε κάθε άνθρωπο γιατί εξαρτάται από την υποκειμενική του κρίση, το πλαίσιο στο οποίο συμβαίνει, το περιβάλλον και από πολλούς άλλους παράγοντες. Εξαρτάται από την ευαλωτότητα του ατόμου σε κάθε συνθήκη και περίσταση και αν το άτομο αυτό είναι σε θέση να το διαχειριστεί τη στιγμή που συμβαίνει. Η κακοποίηση στην παιδική ηλικία κάποιου είναι ένα τραυματικό γεγονός που επηρεάζει τον συναισθηματικό κόσμο του ατόμου, την συμπεριφορά του καθόλη τη διάρκεια της ζωής του. Το άτομο αυτό απωθεί τα έντονα και μη διαχειρίσιμα συναισθήματα εκείνης της περιόδου για να “προστατευθεί” όμως το πώς και πόσο το έχουν τραυματίσει θα αναδύεται σε κάποιες συμπεριφορές του στην ενήλικη ζωή. Για παράδειγμα, ένα άτομο που μπορεί να έχει κακοποιηθεί σωματικά από τον γονιό του σε μικρή ηλικία ενδέχεται να εμφανίζει έντονο άγχος, δυσκολία σύναψης δεσμών, έλλειψη εμπιστοσύνης. Αυτό σου το αναφέρω ως ένα παράδειγμα για να κατανοήσεις καλύτερα την έννοια του ψυχικού τραύματος. Είναι ένα αρκετά απλουστευμένο παράδειγμα. Eσύ που μας αναφέρεις ότι έχεις υποψίες για ψυχικό τραύμα, πώς φτάνεις σε αυτό το συμπέρασμα; Έχεις βιώσει κάποιο τραυματικό γεγονός; Έχεις κάποια συμπτώματα που τα συνδέεις με αυτό το γεγονός; Έχεις έντονο άγχος, έχεις παρουσιάσει κρίσεις πανικού, νιώθεις θλίψη, αισθάνεσαι ένα γενικότερο αίσθημα ανημπόριας ή κάποιο άλλο; Όσον αφορά στο PTSD (Post Traumatic Stress Disorder) ή Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες στα ελληνικά, είναι διαφορετικό από το ψυχικό τραύμα. Η Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες εκδηλώνεται όταν ένα άτομο έχει εκτεθεί σε ένα εξαιρετικά στρεσογόνο γεγονός το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει στρες όταν και αν το άτομο εκτεθεί σε ίδιες ή παρόμοιες συνθήκες με το πρωταρχικό γεγονός. Για παράδειγμα, αν ένα άτομο έχει βρεθεί σε μια τρομοκρατική επίθεση (στρεσογόνο γεγονός) και μετά από κάποιο διάστημα δει στην τηλεόραση ένα ίδιο περιστατικό, τα συναισθήματα που θα προκύψουν θα είναι τα ίδια με τα συναισθήματα που βίωσε όταν ήταν παρόν στην τρομοκρατική επίθεση. Τα συμπτώματα που μπορεί να έχει ένα άτομο με ΔΜΣ είναι επεισόδια που αναβιώνει το τραυματικό γεγονός (flashbacks), εφιάλτες με το τραυματικό γεγονός, μούδιασμα, διαταραχές ύπνου, υπερδιέγερση κ.α. Για να γίνει διάγνωση χρειάζεται πάντα το άτομο να επισκεφθεί έναν ειδικό ψυχικής υγείας, ψυχίατρο που θα επιβεβαιώσει αν όντως πάσχει από την διαταραχή. Τις πληροφορίες αυτές στις παραθέτω καθαρά βιβλιογραφικά για να κατανοήσεις την διαφορά της ΔΜΣ με το ψυχικό τραύμα. Παίρνοντας ως δεδομένο ότι μιλάμε για ψυχικό τραύμα με την έννοια ότι έχεις βιώσει κάποιο/α γεγονότα τα οποία σου έχουν προκαλέσει έντονο άγχος, σε έχουν “σημαδέψει” και θέλεις να τα διαπραγματευτείς, να τα ανακαλύψεις και να τα διαχειριστείς το να απευθυνθείς σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας είναι η λύση. Το πόσο “κατάλληλος” είναι ένας ψυχολόγος εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Να έχει αρχικά πτυχίο Ψυχολογίας από κάποιο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα, να είναι εκπαιδευμένος σε κάποια προσέγγιση, να έχει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος κ.α όμως πέρα από αυτά το πόσο κατάλληλος είναι για ΄σένα εξαρτάται από την χημεία που θα έχετε και αν ανταποκρίνεται στα δικά σου, προσωπικά κριτήρια που θέλεις να έχει ο θεραπευτής σου. Στην ψυχολογία υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις όπου εκπαιδεύεται ο κάθε θεραπευτής. Οι βασικότερες είναι : η Ψυχοδυναμική/Ψυχαναλυτική προσέγγιση, η συμπεριφοριστική, η γνωσιακή, η γνωσιακή-συμπεριφοριστική, η προσωποκεντρική, η υπαρξιακή. Τι σημαίνει αυτό; Αυτό σημαίνει ότι ο κάθε θεραπευτής προσεγγίζει το άτομο αναλόγως της εξειδίκευσης που έχει σύμφωνα με κάποια/ες από τις παραπάνω προσεγγίσεις. Ο στόχος όλων των προσεγγίσεων είναι ένας. Η φροντίδα του θεραπευόμενου. Αυτό που διαφέρει είναι ο τρόπος με τον οποίο θα γίνει. Θα μπορούσες να κάνεις και μόνος σου μια έρευνα στο διαδίκτυο ή/και σε βιβλία, να δεις με τι ασχολείται η κάθε προσέγγιση και ποια θεωρείς ότι θα σου ταίριαζε περισσότερο. Αφού βρεις κάποια προσέγγιση που να σου ταιριάζει μπορείς να αναζητήσεις τους ειδικούς ψυχικής υγείας που έχουν εκπαιδευτεί σε αυτή και να ξεκινήσεις το ταξίδι σου μαζί με εκείνον που θα επιλέξεις. Τηρουμένων των αναλογιών και του χώρου που μου δίνεται εδώ, προσπάθησα να είμαι περιεκτικός και να σου προσφέρω όσο πιο αναλυτικά και απλά μπορούσα κάποια πράγματα ώστε να απαντήσω στο ερώτημά σου. Το αν έχεις βιώσει κάποιο ψυχικό τραύμα και μπορεί να μην το ξέρεις είναι ένα πολύ γενικό και αφηρημένο ερώτημα. Όλοι μας κατά τη διάρκεια της ζωής μου βιώνουμε τραυματικά γεγονότα που άλλα αφήνουν κάποιο αποτύπωμα και κάποια άλλα λιγότερο ή καθόλου. Το ερώτημα είναι κατά πόσο αυτά που έχεις βιώσει σε εμποδίζουν στην καθημερινότητα, αν σε καθιστούν δυσλειτουργικό, αν εντοπίζεις εμπόδια σε διάφορους τομείς της ζωής σου ή ακόμα αν έχεις κάποια συμπτώματα που σε κάνουν να αναρωτιέσαι. Όπως και να ΄χει αν έχεις την επιθυμία να ξεκινήσεις την προσωπική σου αναζήτηση, μπορείς να το κάνεις και μαζί με τον θεραπευτή που θα επιλέξεις θα βρείτε μαζί τι συμβαίνει και αν υπάρχουν γεγονότα και καταστάσεις που μπορεί να έχουν εγγραφεί ως τραυματικές για ΄σένα. Κάνε την έρευνά σου στις προσεγγίσεις, βρες τι είναι αυτό που ταιριάζει καλύτερα σε ΄σένα και θα σε βοηθήσει να διαχειριστείς αυτά που σε απασχολούν κι έπειτα αναζήτησε τον άνθρωπο που θα εμπιστευτείς σε αυτή την διαδρομή. Εγώ σου εύχομαι καλή αρχή στο ταξίδι αυτό και να απολαύσεις όλη τη διαδικασία αν αποφασίσεις να το κάνεις. Για οτιδήποτε χρειαστείς, παραμένουμε στην διάθεσή σου. *Η στήλη Ψtalk έχει περισσότερο συμβουλευτικό χαρακτήρα και δεν αντικαθιστά την Ψυχοθεραπεία ή οποιονδήποτε άλλο τρόπο παρέμβασης Στείλε και εσύ τον δικό σου προβληματισμό ανώνυμα πατώντας στο κουμπί της αρχικής και λάβε απάντηση από ειδικό ψυχικής υγείας BΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: posttraumatic stress disorder and comorbidity: Recognizing the many faces of PTSD, Kathleen T. Brady, M.D, P.hd, Journal of Clinical Psychiatry, 1997 Psychological trauma, BA Van der Kolk, 2003
|