Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορεί να κρύβονται πίσω από ένα άγγιγμα ή μια επαφή. Μια αγκαλιά είναι σημάδι στοργής, ένα φιλί σημάδι αγάπης, ένα παρήγορο χτύπημα στην πλάτη είναι σημάδι συμπαράστασης. Η επαφή είναι ιδιαίτερα σημαντική και η αξία της ξεκινάει από την πρώτη στιγμή που ερχόμαστε στον κόσμο.
Όλα αυτά δεν ήταν πάντα αυτονόητα. Αναφέρομαι στη θεωρία της προσκόλλησης (Attachment Theory), η οποία εξετάστηκε εκτενέστερα τη δεκαετία του ’50 απ’ τους ψυχολόγους. Υπήρχαν δύο επικρατούσες απόψεις για τον δεσμό ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά. Από τη μία μεριά βρίσκονταν οι συμπεριφοριστές (behaviorists), όπου υποστήριζαν πως τα μωρά έχουν ανάγκη την μητέρα τους απλώς και μόνο γιατί τους παρέχει τροφή. Από την άλλη μεριά, ψυχολόγοι όπως ο John Bowlby, υποστήριζαν πως υπάρχουν περισσότερα στη σχέση μεταξύ γονέων και παιδιών, όπως το αίσθημα ασφάλειας και άνεσης.
Κάπου εκεί κάνει την εμφάνισή του ο ψυχολόγος Harry Harlow, ο οποίος θέλησε να ελέγξει αυτήν την υπόθεση. Εδώ να πούμε πως ο Harlow έχει επικριθεί αρκετά από τους συναδέλφους του, για την έλλειψη δεοντολογίας και ηθικής στα πειράματα που διεξήγαγε. Κι αυτό γιατί ο Harlow χρησιμοποίησε για την έρευνά του μαϊμούδες και συγκεκριμένα νεογέννητες μαϊμούδες. Έπαιρνε τα νεογέννητα μωρά και τα έβαζε σε κλουβιά, μέσα στα οποία βρίσκονταν δύο ομοιώματα μαϊμούδων. Το ένα ομοίωμα ήταν ένα κενό μεταλλικό δοχείο, όπου περιείχε ένα μπιμπερό με γάλα. Το άλλο ομοίωμα, που βρισκόταν ακριβώς δίπλα, είχε μόνο μία μαλακή κουβέρτα στο εξωτερικό του περίβλημα. Τέτοιου είδους πειράματα δε θα περνούσαν σήμερα ούτε για αστείο τα στάνταρ ηθικής που υπάρχουν για την διεξαγωγή επιστημονικών πειραμάτων.
https://www.youtube.com/watch?v=hsA5Sec6dAI
Παρ’ όλα αυτά, τα αποτελέσματα δεν δικαίωσαν τους συμπεριφοριστές. Τα νεογέννητα μαϊμουδάκια περνούσαν όλον τους το χρόνο πάνω στην «μητέρα» με την μαλακή κουβέρτα. Την αποχωριζόντουσαν ελάχιστα για να επισκεφτούν τη μεταλλική «μητέρα», ώστε να τραφούν. Ακόμα και όταν προσπάθησε να τρομοκρατήσει τις μαϊμούδες με μηχανικά παιχνίδια, εκείνες πάντα έτρεχαν να αγκαλιάσουν την «μητέρα» με την κουβέρτα. Η επαφή και το άγγιγμα παρέχουν ασφάλεια και παρηγοριά στα νεογέννητα και είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη της μάθησης, τη συναισθηματική σταθερότητα και την ψυχολογική ανάπτυξη.
Η ανθρώπινη επαφή όμως δεν σταματάει να είναι χρήσιμη όταν ενηλικιωνόμαστε. Είναι ζωτικής σημασίας καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Πολλές έρευνες έχουν γίνει για να διαπιστωθεί με ποιο τρόπο η ανθρώπινη επαφή επηρεάζει την υγεία. Σε μία έρευνα που διεξήχθη σε ζευγάρια, έβαλαν τα μισά να κρατούν τα χέρια για περίπου δέκα λεπτά και έκαναν μια αγκαλιά για περίπου είκοσι δευτερόλεπτα, ενώ τα υπόλοιπα βρίσκονταν απλώς δίπλα δίπλα για το ίδιο χρονικό διάστημα. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως οι άνθρωποι που είχαν σωματική επαφή, είχαν χαμηλότερη αρτηριακή πίεση και μειωμένους καρδιακούς παλμούς από εκείνους που δεν είχαν. Άλλες έρευνες έχουν δείξει πως οι αγκαλιές μπορούν να επιφέρουν μείωση του πόνου, ενίσχυση του ανοσοποιητικού, λιγότερο στρες και περισσότερη χαρά.
Μετά από μια πρωτόγνωρη για την εποχή μας πραγματικότητα, η ανθρώπινη επαφή ψάχνει δειλά δειλά τη θέση της πίσω στις ζωές μας. Τα στοιχεία δείχνουν πως είναι απαραίτητη για να μπορέσουμε να έχουμε μια υγιή ζωή, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά. Πρέπει να κάνουμε ότι μπορούμε, για να βρούμε ξανά την αγκαλιά που έχουμε όλοι ανάγκη!
https://www.youtube.com/watch?v=qEEEu1HEtU0
https://www.youtube.com/watch?v=YcQg1EshfIE
https://www.healthline.com/health/hugging-benefits#4.-Hugs-can-make-you-happier