Η περίοδος των Χριστουγέννων είναι για τους περισσότερους ανθρώπους άρρηκτα συνδεδεμένη με χαρά, ανυπομονησία, θαλπωρή και οικογενειακές στιγμές. Είναι, επίσης, η περίοδος όπου αναπόφευκτα αναλογιζόμαστε τον προηγούμενο χρόνο και τις επιλογές που κάναμε μέσα σε αυτόν, βλέποντας με μια αναστοχαστική ματιά τον τρόπο με τον οποίο εξελιχθήκαμε.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο της φαινομενικά άπλετης χαράς για τις γιορτές, μπορεί να αισθανθούμε εύκολα το συναίσθημα της μελαγχολίας και της εξάντλησης από την πίεση που υπάρχει για την οργάνωση των «τέλειων» εορτών. Η εορταστική περίοδος μπορεί αφενός να θεωρείται «μαγική» για αρκετούς ανθρώπους, αφετέρου μπορεί να αποτελέσει και πηγή σημαντικού άγχους και μοναξιάς για άλλους, γεγονός που πρέπει να κανονικοποιηθεί.
Είναι συνηθισμένο γεγονός μέσω της υπερπροβολής από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να θεωρούμε πως τα Χριστούγεννα δεν μπορούν να αποτελούν μια μελαγχολική περίοδο και αυτό ακριβώς είναι σκόπιμο να απομυθοποιήσουμε.
Όλες οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες που δημιουργούνται από τα social media περί εξηζητημένων δώρων, συγκεντρώσεων και στολισμών, ενδέχεται να προκαλέσουν μια υπερπροσπάθεια να τις ικανοποιήσουμε, οδηγώντας τελικά περισσότερο σε αίσθηση ανεπάρκειας και κόπωσης.
Μεγάλο άγχος μπορεί να δημιουργήσει η ανταλλαγή δώρων, εφόσον για πολλούς ανθρώπους τα δώρα αντικατοπτρίζουν το προσωπικό γούστο και την ταυτότητά τους και υπάρχει αυξημένη ανησυχία σχετικά με το πώς θα γίνουν αντιληπτά από τους αποδέκτες. Η ανησυχία αυτή αντιμετωπίζεται συχνά με την υπερβολική δαπάνη και το ψάξιμο δώρων, που ενδέχεται να πυροδοτήσουν με τη σειρά τους ένα νέο κύμα άγχους.
Η έκθεση στις προσδοκίες των τέλειων εορτών, στην πραγματικότητα, δεν συμπεριλαμβάνουν το ανθρώπινο κομμάτι και έτσι μπορεί να δημιουργηθεί χάσμα ανάμεσα στις προσδοκίες και στο τι συμβαίνει πραγματικά. Κατ’ επέκταση, επέρχεται η ματαίωση ανάμεσα στο τι περιμένουμε και τι βιώνουμε.
Εκτός από τις «ιδανικές» συγκυρίες που επιβάλλεται να ζούμε όλοι τα Χριστούγεννα, είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως υπάρχει και μια πιο πραγματική πλευρά, αυτή της μοναξιάς που μπορεί να βιώσουν πολλοί άνθρωποι, των οικογενειακών συγκρούσεων ή των οικονομικών δυσκολιών, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να υποστηρίξουν την πολυτέλεια που προβάλλεται και «απαιτείται».
Ακόμα και αν κάποιος καταφέρει να ζήσει κοντά σε αυτό που θεωρεί «ιδανικό», η πραγματικότητα μετά τις γιορτές μπορεί να διαφέρει εξ ολοκλήρου από αυτό που πιστεύεται. Τα δώρα ξεχνιούνται, οι διακοσμήσεις μαζεύονται, και επιστρέφουμε στη ρουτίνα συνειδητοποιώντας ότι δεν άλλαξε κάτι ριζικά.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσετε πως η περίοδος των εορτών δεν χρειάζεται να είναι τέλεια. Προκειμένου να είμαστε ευτυχισμένοι, πρέπει πάνω από όλα να είμαστε ρεαλιστές και ευγνώμονες για αυτά που έχουμε, ξεφεύγοντας από εξωτερικές πιέσεις που αναμένουν πολύ περισσότερα από αυτά που μπορούμε να δώσουμε.
Είναι πολύ σημαντικό να αποδεχτείτε πως είναι πιθανό να αισθανθείτε μελαγχολία και θλίψη την περίοδο των Χριστουγέννων, και καθόλου παράλογο. Το να επιτρέψετε στον εαυτό σας να τα βιώσει, χωρίς να προσπαθείτε να τα καταπιέσετε, είναι σημαντικό για την ψυχική σας υγεία. Δώστε προτεραιότητα στις δικές σας ανάγκες και στο τι έχει πραγματικά αξία για εσάς να κάνετε στις γιορτές.
Θυμηθείτε πως δεν χρειάζεται να κάνετε τα πάντα ή να είστε τα πάντα για όλους. Το πιο πολύτιμο δώρο που μπορείτε να προσφέρετε –και να λάβετε– είναι η συναισθηματική σας ηρεμία και η αληθινή σύνδεση με αυτούς που αγαπάτε. Τελικά, αυτό είναι και η «επιτυχία» των Χριστουγέννων!
Βιβλιογραφία:
1. McNair, S., Nyhus, E. K. & Ranyard, R. (2024). Propensity to spend and borrow at a time of high pressure: the role of the meaning of Christmas and other psychological factors. Available at: https://doi.org/10.3389/frbhe.2024.1385609
Αρχισυνταξία και επιμέλεια άρθρου: Παρή Πατσαρούχα