Η ενδοοικογενειακή βία μέσα από πρόσφατες έρευνες
Η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα φαινόμενο το οποίο διαπερνά τις κοινωνίες, ανεξαρτήτως πολιτισμού και οικονομικού επιπέδου, και που αφήνει βαθιά ψυχολογικά και κοινωνικά σημάδια, αποτελώντας μια διαρκή πρόκληση για την κοινωνία. Παρότι έχει γίνει σημαντική πρόοδος στην κατανόηση και την αντιμετώπισή της, τα τελευταία χρόνια έχουν αναδειχθεί νέες προκλήσεις και τάσεις που απαιτούν την προσοχή μας.
Η ενδοοικογενειακή βία περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα συμπεριφορών με στόχο τον έλεγχο και την υποταγή του θύματος. Αυτό μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους όπως είναι η σωματική βία, η ψυχολογική βία και η σεξουαλική βία. Οι έρευνες των τελευταίων ετών έχουν «ρίξει» νέο φως σε διάφορες πτυχές της ενδοοικογενειακής βίας, με μερικά από τα σημαντικότερα ευρήματα να περιλαμβάνουν:
1) Την τεχνολογία ως εργαλείο ελέγχου. Η εξάπλωση της τεχνολογίας έχει δημιουργήσει νέες μορφές ενδοοικογενειακής βίας. Οι δράστες χρησιμοποιούν smartphones, κοινωνικά δίκτυα και εφαρμογές εντοπισμού για να παρακολουθούν, να ελέγχουν και να απειλούν τα θύματά τους.
2) Την οικονομική βία ως βασικό παράγοντα. Η οικονομική εξάρτηση των θυμάτων είναι ένας ισχυρός παράγοντας που διατηρεί τη βία εντός της οικογένειας. Πρόσφατες έρευνες υπογραμμίζουν τον τρόπο με τον οποίο ο έλεγχος των οικονομικών πόρων και η στέρηση χρημάτων χρησιμοποιούνται ως εργαλεία εξουσίας και χειραγώγησης.
3) Τις επιπτώσεις της ενδοοικογενειακής βίας στην ψυχική υγεία των παιδιών. Τα παιδιά που εκτίθενται σε ενδοοικογενειακή βία αντιμετωπίζουν μακροπρόθεσμες ψυχολογικές επιπτώσεις όπως διαταραχές συμπεριφοράς, άγχος, κατάθλιψη και αυξημένο κίνδυνο για την ανάπτυξη ψυχοπαθολογιών στην ενήλικη ζωή.
4) Τη σημασία της ευαισθητοποίησης με βάση την κουλτούρα στην αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας. Οι ερευνητές τονίζουν την ανάγκη για ευαίσθητες παρεμβάσεις, αφού οι εκδηλώσεις και οι αντιλήψεις σχετικά με την ενδοοικογενειακή βία διαφέρουν ανάμεσα σε διαφορετικές κοινωνικές ομάδες και πολιτισμούς.
Πρόσφατες εξελίξεις στην αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας
Οι τελευταίες έρευνες έχουν οδηγήσει σε νέες προσεγγίσεις στην πρόληψη και την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας, οι οποίες περιλαμβάνουν:
1) Την ενίσχυση των υπηρεσιών στήριξης. Υπάρχει αυξανόμενη αναγνώριση της ανάγκης για την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών στήριξης στα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας, συμπεριλαμβανομένης της ψυχολογικής υποστήριξης, της νομικής συμβουλευτικής και της οικονομικής βοήθειας.
2) Την ευαισθητοποίηση του κοινού. Οι εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού αποσκοπούν στην αλλαγή των κοινωνικών νοοτροπιών και στην ενθάρρυνση αναφοράς των περιστατικών της ενδοοικογενειακής βίας.
3) Τη συνεργασία μεταξύ των φορέων. Η συνεργασία μεταξύ των υπηρεσιών υγείας, της αστυνομίας, των δικαστικών αρχών και των κοινωνικών υπηρεσιών είναι απαραίτητη για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος.
4) Την πρόληψη. Τα προγράμματα πρόληψης απευθύνονται σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες με στόχο την καλλιέργεια υγιών σχέσεων και την προώθηση της ισότητας των φύλων.
Συμπερασματικά, η ενδοοικογενειακή βία παραμένει ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα και οι πρόσφατες έρευνες έχουν συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση των αιτιών και των συνεπειών της. Η ανάπτυξη νέων στρατηγικών και η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου.
Βιβλιογραφία
1. De Araújo, A. V. M., do Bonfim, C. V., Bushatsky, M., & Furtado, B. M. A. (2022). Technology-facilitated sexual violence: A review of virtual violence against women. Research, Society and Development, 11(2), e57811225757-e57811225757.
2. Fogarty, A., Brown, S. J., Gartland, D., Mensah, F., FitzPatrick, K. M., & Giallo, R. (2023). Mental health trajectories of women experiencing differing patterns of intimate partner violence across the first 10 years of motherhood. Psychiatry research, 325, 115261.
3. Gonzalez, R. E. D., Vite, I. M., Brugada, L. E. B., & Vázquez, S. L. M. (2023). Violence against Deaf Women from an Intersectional Framework in Mexico. Journal of Advanced Research in Women’s Studies, 1(2), 72-88.
4. Herrenkohl, T. I., Fedina, L., Roberto, K. A., Raquet, K. L., Hu, R. X., Rousson, A. N., & Mason, W. A. (2022). Child maltreatment, youth violence, intimate partner violence, and elder mistreatment: A review and theoretical analysis of research on violence across the life course. Trauma, Violence, & Abuse, 23(1), 314-328.
5. McGregor, K. (2023). Domestic Violence and Abuse in LGBTQ+ Communities. In Gender-Based Violence: A Comprehensive Guide (pp. 473-493). Cham: Springer International Publishing.
6. Pokharel, B., Yelland, J., Hooker, L., & Taft, A. (2023). A systematic review of culturally competent family violence responses to women in primary care. Trauma, Violence, & Abuse, 24(2), 928-945.
7. Postmus, J. L., Hoge, G. L., Breckenridge, J., Sharp-Jeffs, N., & Chung, D. (2020). Economic abuse as an invisible form of domestic violence: A multicountry review. Trauma, Violence, & Abuse, 21(2), 261-283.
Αρχισυνταξία και επιμέλεια άρθρου: Πατσαρούχα Παρή