Η καθημερινότητα περιτριγυρίζεται από έντονες συνθήκες και υποχρεώσεις αλλά στο τέλος της ημέρας αυτό που είναι σταθερό είναι η αγάπη που λάβαμε και δώσαμε. Η αγάπη εκδηλώνεται στην καθημερινότητα των ατόμων με διάφορους τρόπους ακόμη και όταν δεν γίνεται αντιληπτή. Παραδείγματα που περιλαμβάνουν την μορφή της είναι από ένα απλό κομπλιμέντο που μπορούμε να κάνουμε ή ακόμη και να μας κάνουν , από μικρές πράξεις και λόγια όπως το είμαι εδώ για εσένα. Άραγε όμως τι είναι η αγάπη; Είναι ένα συναίσθημα που εμπεριέχει έννοιες όπως η φροντίδα, η στοργή και η προσωπική αφοσίωση. Αντίθετα, από βιολογική άποψη είναι μια νευρολογική κατάσταση όπως η πείνα ή η δίψα αλλά πιο μόνιμη (Levine, 2005). Εν ολίγοις, έχει πολλές διαστάσεις και έννοιες και εκλαμβάνεται με πολλούς τρόπους και ο κάθε ένας από εμάς έχει διαφορετική νοοτροπία και άποψη για την αγάπη.
Τρόποι έκφρασης αγάπης σε διάφορες κουλτούρες.
Αρχικά, η αγάπη έχει διαφορετική διάσταση από κουλτούρα σε κουλτούρα αλλά και από κοινωνία σε κοινωνία. Συγκεκριμένα, ο πολιτισμός μπορεί να περιορίσει το πώς αισθάνονται την αγάπη τα άτομα ακόμη και ποιες σκέψεις περνούν από το μυαλό τους όταν είναι βαθιά ερωτευμένοι με ένα άτομο αλλά και ποιες συμπεριφορές είναι κατάλληλες και ευχάριστες για την ερωτική τους ζωή (Landis & Oshea, 2000). Σε μία έρευνα που διεξήχθη από τους Doherty και τους συνεργάτες του το 1994 παρατηρήθηκε ότι μέσα στις εθνοτικές μειονότητες που υπάρχουν στην Αμερική εντοπίζονται διαφορές στο τρόπο εκδήλωσης αγάπης. Αναλυτικότερα, στην αναφερόμενη έρευνα παρατηρήθηκε ότι οι Κινεζοαμερικανοί τείνουν να έχουν υψηλότερα επίπεδα παθιασμένης αγάπης συγκριτικά με τους Ευρωπαίους Αμερικανούς. Από την άλλη μεριά, ο Gao το 2001 σε έρευνα που διεξήχθη παρατήρησε ότι οι ευρωπαίοι αμερικανοί εξέφραζαν μεγαλύτερα ποσοστά παθιασμένης αγάπης συγκριτικά με τους κινεζοαμερικανούς.
Εθνικότητες που θα επέλεγαν να παντρευτούν χωρίς την ύπαρξη αγάπης.
Βέβαια, οι έρευνες που αφορούν της εθνότητες που ζουν στην Αμερική δεν περιορίζονται μόνο στο συγκεκριμένο πληθυσμό. Σε έρευνα που υλοποιήθηκε από τη Sprecher και τους συνεργάτες της το 1994 ανέδειξε σπουδαία ευρήματα. Ουσιαστικά, το μεγαλύτερο ποσοστό που δήλωσε ερωτευμένο την συγκεκριμένη στιγμή ήταν Ρώσοι, το ποσοστό αυτό ανερχόταν στο 67%, ενώ το 52% ήταν Ιάπωνες και στην μέση με ποσοστό 58% οι Αμερικανοί. Αντίθετα, όταν αξιολογείται το κατά πόσον κάποιοι θα παντρευόντουσαν χωρίς να υπάρχει αγάπη, τα μεγαλύτερα ποσοστά που απάντησαν θετικά σε αυτή την ερώτηση ήταν από Ινδία και Πακιστάν. Το ποσοστό για τους Ινδούς ανερχόταν στο 49% ενώ για τα άτομα από το Πακιστάν στο 50%, ενώ πολλοί λίγοι θα το έκαναν από Ιαπωνία (2%) και Ηνωμένες πολιτείες (4%).
Οι θετικές επιδράσεις του έρωτα στον εγκέφαλο των ατόμων.
Είναι εμφανές ότι ο έρωτας έχει επιπτώσεις στην ψυχική υγεία του ατόμου είτε με θετικό είτε με αρνητικό αντίκτυπο. Αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι όταν τα άτομα που είναι ερωτευμένα ενεργοποιούνται περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την ευημερία και την ευτυχία. Η ανακάλυψη αυτή αντιληπτή από την Helen Fisher. Η ίδια μελέτησε τον εγκέφαλο των ατόμων που βρίσκονταν υπό την επήρεια του έρωτα μέσω της μαγνητικής τομογραφίας (fMRI). Ουσιαστικά, στην αναφερόμενη έρευνα ανέλυσαν τους εγκεφάλους 2.500 συμμετεχόντων. Μέσω της συγκεκριμένης μαγνητικής τομογραφίας έγινε αντιληπτό ότι όταν έδειχναν φωτογραφίες προσώπων που είναι ερωτευμένοι ενεργοποιούνταν περιοχές του εγκεφάλου που είναι πλούσιες σε ντοπαμίνη, νευροδιαβιβαστή που σχετίζεται με την ευεξία. Για αυτό το λόγο η Fisher χαρακτήρισε τον έρωτα ως ένα από τα πιο ισχυρά εγκεφαλικά συστήματα στην γη (Fisher et al, 2005).
Ο ρόλος των χημικών ουσιών κατά την διάρκεια του έρωτα.
Στην συνέχεια, έχουν πραγματοποιηθεί και άλλες έρευνες που δείχνουν ότι ενεργοποιούνται και άλλες χημικές ουσίες που σχετίζονται με την ανταμοιβή. Ουσίες όπως είναι η κορτιζόλη, ωκυτοκίνη και η βαζοπρεσίνη. Η κορτιζόλη ως ορμόνη είναι αυξημένη στην αρχική φάση του έρωτα με σκοπό να βοηθήσει τον οργανισμό να αντιμετωπίσει την κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη. Έτσι, όταν τα επίπεδα αυτά αυξάνονται, τα επίπεδα της σεροτονίνης μειώνονται. Γεγονός που έχει ως συνέπεια να προκαλούνται οι ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές του έρωτα όπως είναι οι ενοχλητικές σκέψεις και η ματαίωση (Marazziti & Canale, 2004). Από την άλλη μεριά, η ομόνη της ωκυτοκίνης απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια της σωματικής επαφής και αυξάνεται όταν τα δέρματα είναι σε επαφή. Ουσιαστικά μέσω εκείνης εμβαθύνονται οι σχέσεις του ζευγαριού και δημιουργεί αισθήματα ασφάλειας, ικανοποίησης και ηρεμίας. Αντίθετα, η ορμόνη της βαζοπρεσίνης είναι εκείνη που ωθεί τα άτομα να δεσμευτούν και υλοποιούν μονογαμικές σχέσεις (Mcghee, 2001).
Οι αρνητικές επιπτώσεις του έρωτα.
Στην πραγματικότητα, ο έρωτας μεταβάλλει δραστικά τη νευρική σύσταση του εγκεφάλου καθώς εκτοξεύονται ορμόνες που συσχετίζονται με την ευτυχία, ευημερία, διαπροσωπική σύνδεση και κατανόηση. Όμως τι μπορεί να συμβεί αν φύγει ο έρωτας και δεν μείνει τίποτα;. Σε μια έρευνα που διεξήχθη ανάμεσα σε νέους με ηλικίες από 18 έως 29 χρονών που περνούσαν χωρισμό ανέδειξε σπουδαία ευρήματα. Η έρευνα εστίασε στους τομείς της κατάθλιψης, αυτοκτονικού ιδεασμού, αυτοχειρίας και αυτοτραυματισμού. Στην αναφερόμενη έρευνα συμμετείχαν 19.623 συμμετέχοντες και η έρευνα έγινε στις ηνωμένες πολιτείες και ανέδειξε σπουδαίο ευρήματα καθώς το 56% των συμμετεχόντων μετά το χωρισμό τους ένιωθαν συναισθήματα απελπισίας, ματαίωσης και αδιεξόδου. Γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα αρκετούς από αυτούς να παρουσιάσουν συμπτωματολογία κατάθλιψης και αγχωδών διαταραχών καθώς η καθημερινότητα τους είχε λάβει διαφορετική τροπή και τα επίπεδα ντοπαμίνης και κορτιζόλης είναι σε χαμηλά επίπεδα (Mirsu paun & oliver, 2017).
Εν κατακλείδι, γίνεται φανερό ότι η αγάπη και ο έρωτας είναι πράγματα που αγγίζουν περισσότερο τον εγκέφαλο παρά την καρδιά των ατόμων. Όταν ερωτεύονται τα άτομα παρατηρείται να υπάρχει μια εντελώς διαφορετική χημική και νευρική σύσταση που αλλάζουν πλήρως τον εγκέφλο. Ορμόνες ευτυχίας, ευημερίας, σύνδεσης και προσωπικής μορφή αγάπης πλημμυρίζουν τον εγκέφαλο. Από την άλλη μεριά, όταν το άτομο αποστασιοποιείται από την κατάσταση του έρωτα, οι ορμόνες αυτές περιορίζονται και μετατρέπονται σε συναισθήματα θλίψης, ματαίωσης, απελπισίας και ανικανοποίησης. Έτσι, Η αγάπη, όπως και η ποίηση ή η λογοτεχνία, δίνει νόημα στη ζωή μας. Ταυτόχρονα, όμως, μπορεί να προκαλέσει έντονα συναισθήματα θλίψης και απώλειας. Το σημαντικότερο είναι ότι η αγάπη υπάρχει παντού γύρω μας στην καθημερινότητα μας αρκεί να είμαστε ανοιχτοί σε αυτή και να μην εθελοτυφλούμε.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Doherty, R. W., Hatfield, E., Thompson, K., & Choo, P. (1994). Cultural and ethnic influences on love and attachment. Personal Relationships, 1(4), 391-398.
Fisher, H., Aron, A., & Brown, L. L. (2005). Romantic love: an fMRI study of a neural mechanism for mate choice. Journal of Comparative Neurology, 493(1), 58-62.
Gao, G. (2001). Intimacy, passion, and commitment in Chinese and US American romantic relationships. International Journal of Intercultural Relations, 25(3), 329-342.
Landis, D., & O’Shea III, W. A. (2000). Cross-cultural aspects of passionate love: An individual differences analysis. Journal of Cross-Cultural Psychology, 31(6), 752-777.
Levine, S. B. (2005). What is love anyway?. Journal of sex & marital therapy, 31(2), 143-151.
Marazziti, D., & Canale, D. (2004). Hormonal changes when falling in love. Psychoneuroendocrinology, 29(7), 931-936.
McGhee, R. (2001). Ancient people of the Arctic. UBC Press.
Αρχισυνταξία: Ζωγραφιά Πουγάτσια