Η ιταλική κουλτούρα χαρακτηρίζεται για τη μαγεία της να μας ταξιδεύει σε έναν κόσμο ξέγνοιαστο. Μας προϊδεάζει πως η ζωή δεν είναι παρά ένα πάρτυ, μια γιορτή που ξεγλιστρά από τη μια στιγμή στην άλλη. Έχοντας ως καίριο σημείο την ευχαρίστηση και τη διασκέδαση, η ιταλική κουλτούρα μας προτείνει τρεις τρόπους με τους οποίους μπορούμε να απολαύσουμε τη ζωή…
1. Dolce far Niente~Η ομορφιά του να μην κάνεις τίποτα
Συχνά στην καθημερινότητα μας, υπό την πίεση των υποχρεώσεων καταφεύγουμε στην πραγματοποίηση πολλών υποχρεώσεων παράλληλα (multitasking). Μια τεχνική που σκοτώνει την ευχαρίστηση, τη συγκέντρωση και μας μεταφέρει από την απόλαυση του παρόντος στην ανησυχία για το μέλλον.
Ένας διαφορετικός/εναλλακτικός τρόπος δράσης είναι το mindfulness ή αλλιώς η ενσυνειδητότητα. Σύμφωνα με τους Shapiro και Jazaieri (2015), αποτελεί μια κατάσταση επίγνωσης που προκύπτει όταν επικεντρώνουμε την προσοχή μας στην παρούσα στιγμή. Το βασικό στοιχείο της ενσυνειδητότητας είναι η αποδοχή των συνθηκών/παραμέτρων μιας κατάστασης ως έχει και η απουσία επίκρισης προς τον εαυτό, τους άλλους ή των πραγμάτων γύρω μας.
Συγκεκριμένα, η ενσυνειδητότητα εκθειάζει την ομορφιά της στιγμής έναντι της ταυτόχρονης παρουσίας πολλαπλών σκέψεων στο μυαλό μας, που μας απορροφούν και μας απομακρύνουν από το μοναδικό αληθινό- Το τώρα-. Με τον δικό τους τρόπο, το ογκώδες συνονθύλευμα των σκέψεων μας, μας παρασύρει στο φαντασιακό- Το μέλλον- ή χειρότερα μας αποτραβά στο πεπερασμένο παρελθόν. Όμως, το μόνο πράγμα για το οποίο μπορούμε να είμαστε σίγουροι είναι το τώρα, αυτό που ζούμε και αυτό που αισθανόμαστε. Και όταν συνεχώς κυνηγάμε το μέλλον ή κοιτάμε πίσω στο παρόν, αγγίζουμε άραγε το μόνο αληθινό πράγμα που έχουμε στα χέρια μας; Το παρόν μας;
Η ιταλική κουλτούρα, λοιπόν, μας συμβουλεύει να πάρουμε χρόνο για να γεμίσουμε τα αποθέματα μας. Όπως μας συμβουλεύουν, η ζωή δεν είναι ένας συνεχής αγώνας. Αλλά ακόμα και αν ήταν, θα είχε και κάποια περίοδο εκεχειρίας. Όταν, λοιπόν, αφήσουμε το μυαλό μας να αποτραβηχτεί από τις έγνοιες του, θα έρθουν σε εμάς οι πιο δημιουργικές, γλυκές στιγμές.
2. Festina Lente~Μόχθησε αργά
Η φράση που μας υπενθυμίζει ότι ακόμα και ο κόσμος χρειάστηκε 7 μέρες να δημιουργηθεί, πώς εμείς απαιτούμε από τον ίδιο μας τον εαυτό να δημιουργήσει κάτι σε μια μέρα; Μας επισημαίνει την αξία των μικρών βημάτων προς τη σωστή κατεύθυνση, και συρρικνώνει την επιτακτικότητα της κοινωνίας για ταχύρυθμα άλματα που συχνά μας βγάζουν εκτός τροχιάς.
Η φράση αυτή περιλαμβάνει την έννοια των έξυπνων στόχων (smart goals) ένα μοντέλο, που σύμφωνα με τον Doran (1981), μας βοηθά να κατακτήσουμε τους στόχους μας. Συγκεκριμένα, για να επιτεύξουμε έναν στόχο πρέπει πρώτα να ορίσουμε τι θέλουμε να κατακτήσουμε (specific goal) και έπειτα είναι σημαντικό να επιμερίσουμε την επιθυμία μας σε μικρότερα, μετρήσιμα βήματα (measurable goals). Τα μικρότερα βήματα μας οδηγούν σε εφικτούς στόχους (attainable goals) που γεννούν την ελπίδα και την έμπνευση. Απαγκιστρωνόμαστε έτσι από τη ματαίωση που συνήθως συνοδεύει τις πομπώδης δηλώσεις και επιθυμίες. Είναι σημαντικό να πλαισιώσουμε τα βήματα μας σε ρεαλιστικό (realistic) και χρονικά καθορισμένο πλαίσιο (time specific) που μας υπενθυμίζει ότι οι στόχοι είναι απλά όνειρα που πραγματοποιήθηκαν!
3. Dolce Vita~Η γλυκιά ζωή!
Η έκφραση αυτή εντοπίζεται στις πρακτικές του Απολαμβάνειν. Αναλυτικότερα, ο όρος αυτός αποτελεί μια πρακτική ρύθμισης του θετικού συναισθήματος. Πώς, όμως, ένα συναίσθημα που ζούμε στο τώρα ή που ζήσαμε στο παρελθόν μπορεί να μας δημιουργήσει την αίσθηση μιας “γλυκιάς ζωής”; Το πρώτο βήμα που έχουμε να κατακτήσουμε για να αυξήσουμε τη συναισθηματική ποικιλομορφία της ζωής μας είναι για αρχή να εντοπίζουμε ποια θετικά συναισθήματα βιώνουμε, πότε τα αισθανόμαστε και πώς τα εκφράζουμε. Το πρώτο αυτό βήμα της αναγνώρισης συμβάλλει στην αύξηση της επίδρασης αυτών των θετικών συναισθημάτων στη ζωή μας με δύο τρόπους (Σταλίκας και συν., 2020). Ο πρώτος τρόπος αφορά σε ένα θετικό συναίσθημα ή μια όμορφη, νοσταλγική στιγμή του παρελθόντος, η οποία με τον γνωσιακό αναστοχασμό, μπορεί να προσφέρει στο παρόν μας ένα ποιοτικά ίδιο ή ελαφρώς ασθενέστερο συναίσθημα με εκείνο που βιώσαμε στο παρελθόν. Γίνεται λόγος για ένα είδος ανεξάντλητης συναισθηματικής ανακύκλωσης, όπου η αναπόληση του παρελθόντος μετατρέπεται σε ευγνωμοσύνη, απόλαυση και ευτυχία του παρόντος. Από την άλλη πλευρά, το απολαμβάνειν επιτυγχάνεται και με τη βιωματική απορρόφηση, δηλαδή την ελαχιστοποίηση της ενδοσκόπησης (αυτοκριτική, άγχος απόδοσης) και την επικέντρωση στην τρέχουσα εμπειρία και τις αισθήσεις της, όταν μας προκύπτει κάτι ευχάριστο στο παρόν. Με αυτήν την τεχνική, αποτρέπουμε τη συρρίκνωση του θετικού συναισθηματικού φορτίου από παρεμβολές της καθημερινότητας όπως η πολυπραγμοσύνη, οι τρέχουσες ανησυχίες και οι προσωπικές ανασφάλειες.
Τί γεύση έχει άραγε για τον καθένα η ζωή; Για άλλους μπορεί να είναι πικρή, για άλλους άνοστη και αδιάφορη. Η ιταλική κουλτούρα μας διδάσκει πώς να προσθέσουμε τα σωστά καρυκεύματα στη ζωή μας, για να της δώσουμε χρώμα, ομορφιά και μαγεία…
Βιβλιογραφία:
- Σταλίκας, Α. , Γιωτσίδη, Β.& Καρακασίδου,Ε. (2020). Κατακτώντας την Ευημερία: Θετικές Παρεμβάσεις, τεχνικές & βιωματικές ασκησεις. Αθήνα: Τόπος, σ. 367-372.
- Doran, G. T. (1981). There’s a S.M.A.R.T. Way to Write Management’s Goals and Objectives. Management Review, 70, 35-36.
- Shapiro, S.L. & Jazaieri, H. (2015). Mindfulness-based stress reduction for healthy stressed adults. In K.W.Brown, J.D. Creswell & R.M. Ryan (Eds.), Handbook of mindfulness: Theory, research and practice (pp.269-282). New York: The Guildford Press.
- https://www.dilit.it/en/doc/did_you_know/the_meaning_of_dolce_vita.html
Επιμέλεια άρθρου: Τυρλή Αικατερίνη
