Τι είναι η αυτοεκτίμηση;
Η αυτοεκτίμηση, αποτελεί ένα ψυχολογικό μηχανισμό που αφορά την εικόνα και την αξία που έχει το άτομο για τον ίδιο του τον εαυτό. Eπηρεάζει σε πολύ μεγάλο βαθμό τις διαπροσωπικές σχέσεις, αλλά και τις αποφάσεις του ατόμου για τη ζωή. Η διαμόρφωσή της αποτελεί μία σύνθετη διαδικασία, καθώς ξεκινάει από την πρώιμη παιδική ηλικία και ως εκ τούτου οι οικογενειακές σχέσεις επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την αυτοεκτίμηση που βιώνει το άτομο και στην ενήλικη ζωή του. Ταυτόχρονα, πέρα από την οικογενειακή αλληλεπίδραση, σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν τόσο οι κοινωνικές, όσο και οι προσωπικές επαφές του ατόμου (Οικονομάκου,2021).
Η αυτοεκτίμηση ενός ατόμου, διαμορφώνεται από τις κοινωνικές συναναστροφές του με άλλους ανθρώπους, καθώς και με τις αξιολογήσεις που λαμβάνει από αυτούς (κριτική ή απόρριψη). Συγκεκριμένα, η αποδοχή που εισπράττει το άτομο από το περιβάλλον του, ενισχύει ή αποδυναμώνει αυτόματα την αυτοεκτίμηση (The Children’s Society, n.d).
Πώς επηρεάζει αρνητικά τις σχέσεις η αυτοεκτίμηση;
Συχνά, παρατηρείται ότι τα άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση εξαρτώνται συναισθηματικά από άλλους, ως αποτέλεσμα της συναισθηματικής επιβεβαίωσης που λαμβάνουν από αυτούς. Τα άτομα αυτά, νιώθουν ότι δεν αξίζουν την αγάπη και θέλουν συνεχώς την προσοχή, κάτι το οποίο επιβαρύνει αρνητικά το άλλο άτομο (Τζιωρίδου, n.d).
Πώς μπορεί να επηρεάσει η χαμηλή αυτοεκτίμηση τις σχέσεις:
- Φόβος απόρριψης: Τα άτομα με μειωμένη αυτοεκτίμηση, λόγω της φοβίας να αντιμετωπίσουν καταστάσεις, αποφεύγουν να συζητούν για ζητήματα που χρήζουν επίλυσης. Αποτέλεσμα αυτού είναι, τα ζητήματα αυτά να μένουν ανεπίλυτα και να επηρεάζουν σημαντικά τη σχέση (Smith, 2020).
- Αυτοκατηγορία: Η χαμηλή αυτοεκτίμηση οδηγεί τα άτομα πολλές φορές να κατηγορούν τον εαυτό τους για τα προβλήματα της σχέσης, ακόμα και αν δεν φέρουν καμία ευθύνη. Αποτέλεσμα αυτού, είναι η πρόκληση της συναισθηματικής εξουθένωσης, η οποία εντείνει τα προβλήματα στη σχέση (Οικονομάκου,2021).
- Δυσκολία στην θέσπιση των ορίων: Η έλλειψη αυτοεκτίμησης σχετίζεται με τη δυσκολία θέσπισης των υγιών ορίων. Το άτομο ενδεχομένως να μην αισθάνεται ικανό να επικοινωνήσει τις ανάγκες στη σχέση του, και έτσι να οδηγείται σε σχέσεις καταχρηστικές (Τζιωρίδου, n.d).
Το άτομο με χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι πιθανό να αναπαράγει αρνητικά πρότυπα συμπεριφοράς.
Πώς επηρεάζει θετικά τις σχέσεις η αυτοεκτίμηση;
Η αυτοεκτίμηση που διαθέτει το άτομο καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα των σχέσεων. Η αυτοεκτίμηση συνδέεται σημαντικά με την:
- Ενίσχυση της Εμπιστοσύνης: Η πίστη στον ίδιο μας τον εαυτό ενισχύει και την πίστη μας στους άλλους. Η αίσθηση της ασφάλειας με τον εαυτό μας, μάς επιτρέπει αυτόματα να απολαμβάνουμε συναισθηματικά τη σχέση μας χωρίς να αισθανόμαστε φόβο ή απειλή (The Children’s Society, n.d).
- Βελτίωση της Επικοινωνίας: Η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης συνδράμει στη βελτίωση της διαπροσωπικής επικοινωνίας. Το άτομο είναι ικανό να εκφράσει τις επιθυμίες και τις ανάγκες του χωρίς να φοβάται την κριτική (Smith, 2020).
- Ικανότητα κατανόησης: Έχοντας καταφέρει το άτομο να κατανοεί τις δικές του ανάγκες, μπορεί να αξιολογήσει και τις ανάγκες του συντρόφου του. Οι σχέσεις βασίζονται στον αμοιβαίο σεβασμό. Επομένως, όταν τα μέλη αισθάνονται καλά με τον εαυτό τους, προάγεται αυτόματα και η συναισθηματική ευημερία (The Children’s Society, n.d).
Πώς μπορείτε να ενισχύσετε την αυτοεκτίμηση σας;
- Αφιερώστε περισσότερο χρόνο στον εαυτό σας, προσφέρετε σε αυτόν μία θετική διάθεση, φροντίστε τον!
- Προσδιορίστε τις επιτυχίες σας! Αν είναι εφικτό, καταγράψτε εκείνα που σας κάνουν υπερήφανους για τον εαυτό σας.
- Η σωματική άσκηση θα σας βοηθήσει να ενισχύσετε τη διάθεση σας.
- Ακόμη, μπορείτε να απευθυνθείτε σε ένα σύμβουλο ψυχικής υγείας για να ενισχύσετε την αυτοεκτίμηση σας και να απαλύνετε τυχόν συναισθηματικές και ψυχικές δυσκολίες.
Η φροντίδα του εαυτού απαιτεί υπομονή και φροντίδα…για αυτό να επιβραβεύετε τον εαυτό σας σε κάθε βήμα !
Βιβλιογραφικές Αναφορές
- Smith, R. (2020). How does the relationship with yourself impact your relationship with others? Infinite Intimacy Therapy. https://www.infiniteintimacytherapy.com/post/how-does-the-relationship-with-yourself-impact-your-relationship-with-others
- The Children’s Society.(n.d). Self-esteem. The Children’s Society. https://www.childrenssociety.org.uk/information/young-people/well-being/resources/self-esteem
- Οικονομάκου, Φ. (2021). Αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση. Psy-Oikonomakou. https://psy-oikonomakou.gr/autoektimisi-kai-autopepoithisi/
- Τζιωρίδου, Κ.(n.d). Χαμηλή αυτοεκτίμηση και σχέσεις: Πώς η αυτοεικόνα ασκεί επιρροή στις σχέσεις. Psy4You. https://psy4you.gr/chamili-aftoektimisi-kai-scheseis-pos-i-aftoeikona-askei-epirroi-stis-scheseis/
Aρχισυνταξία: Κελεσίδη Ελένη
Επιμέλεια άρθρου: Κελεσίδη Ελένη
