Kαλημέρα. Εργάζομαι σε γραφείο. Είμαι 50 ετών. Έχω πλέον πειστεί ότι δημιουργώ αντιπάθειες γύρω μου (δεν έχω φίλους, χαθήκαμε) αλλά και στον εργασιακό χώρο, δύσκολη κατάσταση. Πριν 3 χρόνια εργαζόμουν σε μια εταιρεία και οι συναδέλφισες βαθμολογούσαν καθημερινά την εμφάνισή μου, όχι για πλάκα αλλά κρυφομιλώντας πίσω μου. Αυτό γινόταν για μεγάλο χρονικό διάστημα αλλά χωρίς να μου απευθύνεται ο λόγος ώστε να έχω την δυνατότητα να απαντήσω. Έτσι έγινε η “ποια νομίζει ότι είναι”, μην της μιλάμε, με απέφευγαν, έγιναν εχθρικές. Να τονίσω ότι πήγαινα με χαλαρό ντύσιμο, προσεγμένο χρωματικά και ποιοτικά. Λόγω covid έληξε η συνεργασία με την εταιρεία και δεν τις έχω δει από τότε. Πήγα σε άλλη εταιρεία. Εδώ το θέμα είναι ότι οι περισσότερες εργάζονται πολλά χρόνια και λόγω κάποιων λαθών που έγιναν πάνω στην δουλειά εκ μέρους μου, έχουν γίνει όλες μια κλίκα και με απορρίπτουν. Η μια δε, διέδωσε και στα άλλα τμήματα ότι η καινούρια, εγώ, είναι εντελώς ούφο. Μιλάνε δίπλα μου για θέματα που με αφορούν, σαν να μην υπάρχω. Όταν μιλήσω εγώ για κάτι είτε με αποφεύγουν είτε απαντούν μονολεκτικά. Είμαι χαμηλών τόνων ωστόσο μ΄ αρέσει η πλάκα και η χαλαρή κουβέντα όταν δεν έχω δουλειά. Δεν μ’ αρέσει όμως να συζητάω τα οικογενειακά απλά ή σοβαρά μέσα σε όλο τον κόσμο. Έτσι μάλλον φαίνομαι απόμακρη…; Πάντως εισπράττω δόσεις απόρριψης και αντιπάθεια. Δεν ξέρω τι κάνω λάθος και μου συμβαίνει αυτό. Μπορείτε να με βοηθήσετε να δω τι κάνω λάθος;
Από την: Μimi
Αγαπητή Mimi,
σ΄ ευχαριστούμε που επέλεξες την στήλη μας για να εκφράσεις τον προβληματισμό σου για τις σχέσεις με τους συναδέλφους σου.
Ξεκινάς το μήνυμά σου δηλώνοντας ότι πιστεύεις πως δημιουργείς αντιπάθειες στους ανθρώπους γενικότερα αλλά και στον εργασιακό σου χώρο ειδικότερα. Μας αναφέρεις ότι δεν έχεις φίλους γιατί χαθήκατε. Η ερώτηση που θα ήθελα να σου κάνω είναι γιατί χαθήκατε. Ήταν δική σου επιλογή; Ήταν επιλογή των άλλων; Συνέβη κάτι που διατάραξε την σχέση οπότε οδήγησε στο να τελειώσει; Κι αν τελείωσε η σχέση με αυτούς τους ανθρώπους δεν μπόρεσες να κάνεις νέες φιλίες; Κι αν όχι, γιατί; Οι άνθρωποι είμαστε όντα κοινωνικά, έχουμε μάθει να ζούμε και να συμβιώνουμε με τους άλλους, δημιουργήσαμε κοινωνίες και κοινότητες από την αρχή της ύπαρξής μας σε αυτόν τον πλανήτη. Αυτό, λοιπόν, δείχνει πως έχουμε ανάγκη την κοινωνικότητα και το σχετίζεσθαι. Μέσα από τους άλλους γνωρίζουμε τον εαυτό μας, βρίσκουμε κομμάτια του και τον αναγνωρίζουμε.
Το πώς ερμηνεύουμε την συμπεριφορά των άλλων είναι κάτι το υποκειμενικό. Μια συμπεριφορά θα ερμηνευθεί διαφορετικά από τον καθένα μας γιατί η κάθε ερμηνεία βασίζεται στις εμπειρίες που έχουμε μέχρι τώρα και στο πώς έχουμε μάθει να ερμηνεύουμε τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος και των άλλων. Άρα, το ότι δημιουργείς αντιπάθειες γύρω σου είναι μια δική σου ερμηνεία που την γενικεύεις για όλες τις σχέσεις. Αυτό που θα ήταν καλό να αναρωτηθείς είναι, εάν όντως δημιουργείς αντιπάθειες γύρω σου και αν όντως οι συμπεριφορές των άλλων έχουν στόχο να σε απορρίψουν και να σε παραγκωνίσουν.
Πιο συγκεκριμένα, μας αναφέρεις ότι στην προηγούμενή σου δουλειά δεχόσουν κριτική για την εμφάνισή σου, άκουγες σχόλια πίσω από την πλάτη σου κι οι συνάδελφοί σου (κι απ’ ότι καταλαβαίνω αναφέρεσαι σε γυναίκες συναδέλφους) έγιναν εχθρικές και σε απέφευγαν. Αλήθεια, θα ήταν ενδιαφέρον αν μας ανέφερες πώς ήταν οι σχέσεις με τους άντρες συναδέλφους, αν υπήρχαν. Είχαν κι εκείνοι την ίδια συμπεριφορά; Θα σταθώ στο σημείο που αναφέρεις ότι έγινες η “ποια νομίζει ότι είναι”. Αυτό τι ακριβώς σημαίνει; Το είχες ακούσει να το λένε ή στο απηύθυναν κάποια στιγμή ευθέως; Διαβάζοντας αυτή την φράση, αισθάνθηκα από τα λεγόμενά σου, ότι οι συνάδελφοι αντιλαμβάνονταν μια υπεροπτική στάση από ‘σένα. Είναι κάτι που ισχύει; Θα μπορούσες άθελά σου ή/και από άμυνα για τα σχόλια που είχες ακούσει να συμπεριφερόσουν με τέτοιο τρόπο ώστε οι άλλοι να το ερμηνεύουν έτσι; Όσον αφορά σε αυτή την εργασία, μας λες επίσης ότι δεν απαντούσες στα σχόλια που άκουγες γιατί δεν σου απηύθυναν τον λόγο. Δεδομένου ότι τώρα αυτή η συνεργασία δεν υφίσταται πια, θα σε παρότρυνα να σκεφτείς για ποιον λόγο δεν αισθανόσουν έτοιμη να απαντήσεις σε κάποιο από τα σχόλια ακόμα κι αν δεν σου απευθύνονταν ευθέως.
Ας περάσουμε στην τωρινή εργασία. Το θέμα που μας αναφέρεις είναι ότι είσαι καινούρια στην δουλειά, οι παλιοί συνάδελφοι γνωρίζονται μεταξύ τους καλύτερα και έχουν γίνει μια κλίκα και σε απορρίπτουν. Και εδώ αναφέρεσαι σε γυναίκες συναδέλφους απ’ ότι καταλαβαίνω. Παρουσιάζει ενδιαφέρον ότι αναφέρεις ότι είναι μια κλίκα. Ψάχνοντας στο λεξικό το λήμμα της λέξης “κλίκα” ως ορισμός αναφέρεται ότι είναι μια ομάδα ανθρώπων που αλληλοϋποστηρίζονται για να εξυπηρετήσουν ιδιοτελείς σκοπούς. Αυτό που αναρωτιέμαι είναι ότι θα είχες την διάθεση να είσαι κι εσύ σε αυτήν την “κλίκα”; Είναι κάτι που θα ήθελες αλλά δεν σου το επιτρέπουν οι άλλοι; Ή δεν το επιτρέπεις εσύ η ίδια στον εαυτό σου; Λες επίσης, ότι δεν σου απαντούν ότι προσπαθείς να μιλήσεις και κάνουν σαν να μην υπάρχεις. Όλα αυτά αντιλαμβάνομαι πως σε ενοχλούν και σε πληγώνουν. Αναρωτιέμαι γιατί δεν προσπαθείς να τους εκφράσεις ειλικρινά την δυσαρέσκειά σου; Ή γιατί όταν συμβαίνει το οτιδήποτε εκείνη την στιγμή δεν διεκδικείς την θέση σου μέσα σε αυτό τον χώρο; Ειδικότερα, στο συμβάν με την συνάδελφο που διέδωσε στα άλλα τμήματα το λάθος που έκανες μπορείς να σκεφτείς τι ήταν αυτό που σε κράτησε και δεν θέλησες να της μιλήσεις και να της εκφράσεις το πρόβλημά σου; Γιατί προτίμησες να κρατήσεις μια παθητική στάση και να αισθάνεσαι ότι οι άλλοι σε απορρίπτουν και δημιουργείς-για ακόμη μια φορά- αντιπάθειες; Τα ερωτήματα αυτά μπορεί να μην βρίσκουν άμεση απάντηση αλλά τα θέτω σαν μια ευκαιρία για προβληματισμό.
Κλείνοντας, αναφέρεις ότι είσαι χαμηλών τόνων, ότι θέλεις να έχεις σχέση με τις συναδέλφους σου αλλά δεν θέλεις να μοιράζεσαι τα οικογενειακά σου θέματα. Ωραία. Αυτό είναι πολύ σεβαστό. Ο καθένας μας χτίζει με τον κάθε άνθρωπο διαφορετικές σχέσεις. Κάποιοι είναι οι πολύ στενοί άνθρωποι που μοιραζόμαστε τα πάντα, άλλοι είναι οι συνάδελφοι που η σχέση περιορίζεται στα πλαίσια της εργασίας. Δεν μοιραζόμαστε τα ίδια με όλους. Οπότε το γεγονός ότι δεν θέλεις να μοιράζεσαι κάποια πράγματα δεν σημαίνει ότι σου στερεί κιόλας την δυνατότητα να έχεις μια σχέση με τις συναδέλφους σου. Εσύ θα επιλέξεις κάθε φορά τι θέλεις να μοιραστείς. Επίσης αναφέρεις από την αρχή ότι δημιουργείς αντιπάθειες, ότι είσαι χαμηλών τόνων, ότι είσαι απόμακρη κι ότι κάνεις λάθος. Όλα αυτά, μπορεί και να συμβαίνουν. Αν συμβαίνουν έχεις την δυνατότητα να το αλλάξεις, αν νιώθεις ότι δεν σου αρέσει. Αλλά μπορεί όλα αυτά τα συμπεράσματα και οι χαρακτηρισμοί να σε βαραίνουν και να σε εμποδίζουν από το να αφεθείς και να αισθανθείς καλύτερα. Τι θα έλεγες την επόμενη φορά που θα πας στην δουλειά να χαμογελάσεις στις συναδέλφους σου και να πεις μια καλημέρα; Στο διάλλειμα, αν είναι όλες μαζί να μπεις κι εσύ στο θέμα της συζήτησης με θετική διάθεση; Όταν ακούσεις κάτι που σε αφορά να ρωτήσεις για ποιο λόγο μιλάνε έτσι για ‘σένα;
Τώρα όσον αφορά στο τι κάνεις λάθος και συμβαίνουν αυτά στις σχέσεις στη δουλειά η απάντηση μου είναι ότι δεν γίνεται κάτι λάθος. Όπως προανέφερα η οποιαδήποτε σχέση έχει δυναμική, εξελίσσεται και είναι ένας ζωντανός οργανισμός. Χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλον γι΄ αυτό χρειάζεται να προσπαθούμε για την οποιαδήποτε σχέση. Αγαπητή Mimi, δώσε την ευκαιρία στο να προσεγγίσεις διαφορετικά τα συγκεκριμένα άτομα και μπορεί να εκπλαγείς ευχάριστα. Αλλά ακόμα και αυτό να μην συμβεί θα έχεις βρει έναν διαφορετικό τρόπο διαχείρισης, που μπορεί να φανεί πολύ βοηθητικός από εδώ και πέρα.
Ελπίζω να σε βοήθησα. Είμαστε εδώ για οτιδήποτε χρειαστείς.