Η μάστιγα της σύγχρονης εποχής, είναι το κυνήγι της τελειότητας που καταλήγει στην τελειομανία, η οποία είναι ένα χαρακτηριστικό προσωπικότητας που χαρακτηρίζεται από υψηλές προσδοκίες και πρότυπα (Scott, 2022). Πολύ συχνά, εγκλωβίζεται κανείς στην προσπάθειά του να είναι όλα τέλεια. Οι ρυθμοί της κοινωνίας, ο επαγγελματικός ανταγωνισμός, καθώς και η καθημερινή έκθεση του ατόμου στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης, ολοένα και αυξάνουν τις κοινωνικές συγκρίσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν σημαντικά επιβλαβείς.
Η τελειότητα ισούται με την αδυναμία αποδοχής της πραγματικότητας. Συχνά, συνοδεύεται από κατάθλιψη, άγχος, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, διατροφικές διαταραχές καθώς και άλλες συναισθηματικές διαταραχές (Thompson et. al., 2000). Η τελειομανία μπορεί να εκφραστεί επιπλέον και με υγιή τρόπο, βοηθώντας το άτομο να προσπαθήσει για το καλύτερο ή για την ανάκτηση των στόχων του. Γίνεται, όμως, και βλαβερή όταν κάποιος επικεντρώνεται στο να αποφύγει την αποτυχία με κάθε κόστος της.
Ένας τελειομανής θα αποφεύγει διαρκώς να κάνει κάτι από το φόβο που τον κατακλύζει, στο ενδεχόμενο να κάνει κάποιο λάθος. Επιπλέον, το άτομο μπορεί να αναπτύξει αισθήματα άγχους, καθώς θα σκέφτεται ότι μπορεί να απογοητεύσει τους ανθρώπους από το οικείο περιβάλλον του. Ένα ακόμη χαρακτηριστικό ενός τελειομανή ατόμου, είναι ότι θα κυνηγήσει την αψεγάδιαστη εμφάνιση ή επίδοση, ανάλογα, προσπαθώντας για το ιδανικό. με όποιο κόστος συνεπάγεται.
Παρατηρείται μια παγκόσμια τάση αύξησης των συμπτωμάτων, που συνδέεται με την ιδέα που έχουν τα άτομα για την εικόνα του σώματός τους και τον τρόπο που αυτή προβάλλεται στα social media τους (Ηewwit, 2000) . Ένα άτομο, το οποίο κατακλύζεται από τη τελειομανία μπορεί να εξασκηθεί στην ενσυνηδειτότητα, να δείξει μεγαλύτερη συμπόνια για τον εαυτό του και να κάνει λίγο χώρο ακόμα και για την αποτυχία στην ζωή του.
Οι άνθρωποι με υψηλά επιτεύγματα, συνήθως έχουν και υψηλή αυτοεκτίμηση. Αυτό, όμως, δεν ισχύει για τους τελειομανείς. Οι τελειομανείς είναι οι σκληρότεροι κριτές του εαυτού τους και υποφέρουν από χαμηλή αυτοεκτίμηση. Μπορεί να νιώθουν μοναξιά και να απομονώνονται λόγω της κριτικής τους στάσης. Είναι σημαντικό να σημειωθεί πως ο οργανισμός βρίσκεται συνεχώς σε κατάσταση συναγερμού. Η τελειομανία μπορεί να επιβαρύνει σοβαρά τη ψυχική και τη σωματική υγεία. Η ψυχοθεραπεία, μπορεί να βοηθήσει να ξεπεράσει το άτομο τους περισσότερους φόβους του, ώστε να απολαμβάνει την ζωή του και να νιώθει ικανοποίηση.
Βιβλιογραφική ανασκόπηση:
- Hewitt P. (2000). Psychology works for perfectionism. Canadian Psychological Association.
- Scott, Α. (2022). The Toxic Effects of Negative Self-Talk. Very Well Mind
- Thompson T., Foreman P. & Martin F. (2000). Impostor fears and Perfectionistic Concern Over Mistakes. Personality and Individual Differences.
