Όλα όσα αναφέρει η επιστήμη για τις μητέρες με σχιζοφρένεια
Πολλές γνώμες ακούγονται για την σχιζοφρένεια στον καθημερινό λόγο. Τι είναι στην ουσία αυτή η ψυχική διαταραχή; Σύμφωνα με το εγχειρίδιο DSM-5 , η σχιζοφρένεια είναι το αποτέλεσμα πολλών χαρακτηριστικών συμπτωμάτων τα οποία εμμένουν για μια σημαντική περίοδο άνω των 6 μηνών. Αυτά τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ψευδαισθήσεις, παραληρήματα, αποδιοργανωμένο λόγο, κατατονική συμπεριφορά, διαταραχές στη σκέψη και αρνητικά συναισθήματα. Για να γίνει η διάγνωση χρειάζονται τουλάχιστον δύο από αυτά, ενώ κανένα σύμπτωμα από μόνο του δεν είναι αρκετό για να οριστεί η διαταραχή. Επίσης θεωρείται από τις πιο σοβαρές διαταραχές, καθώς πλήττονται ιδιαίτερα σημαντικοί λειτουργικοί τομείς του ατόμου. Τι γίνεται όμως όταν μια σχιζοφρενής γυναίκα αναλαμβάνει τον ρόλο της μητέρας; Πώς επηρεάζει η διαταραχή τα γονεϊκά καθήκοντά της;
Σύμφωνα με μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί, τα ποσοστά των γεννήσεων των τελευταίων χρόνων από γυναίκες που πάσχουν από σχιζοφρένεια δεν διαφέρουν σημαντικά από τις γεννήσεις του υγιούς πληθυσμού. Αυτό συμβαίνει είτε επειδή γίνεται σημαντική προσπάθεια αποασυλοποίησης και κοινωνικής επανένταξης των πασχόντων, είτε λόγω της ευρείας χρήσης της φαρμακοθεραπείας με άτυπα αντιψυχωσικά.
Σε ό,τι αφορά τις νέες μητέρες που πάσχουν από σχιζοφρένεια, είναι επόμενο ότι περνούν λιγότερο χρόνο με τα παιδιά τους, ενώ εκφράζουν σε αυτά περισσότερο αρνητικό συναίσθημα. Επιπλέον, γίνονται λιγότερο δημιουργικές μαζί τους προσφέροντάς τους λιγότερα ερεθίσματα και λιγότερη φροντίδα, ενώ δεν είναι σε θέση να παρέχουν ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον όπως οι υγιείς μητέρες. Αυτό γίνεται ακόμα πιο έντονο αν η μητέρα παρουσιάζει περισσότερα θετικά συμπτώματα. Γίνονται περισσότερο επιθετικές προς τα παιδιά τους, ενώ η σχέση μητέρας – παιδιού διαταράσσεται επιπλέον και μεταφέρεται σε ένα ακόμη πιο δύσκολο επίπεδο.
Είναι αναμενόμενο η ποιότητα της σχέσης αυτών των δύο να εξαρτάται από την σοβαρότητα των συμπτωμάτων της διαταραχής. Αξιοσημείωτο είναι ότι στη βιβλιογραφία καταγράφονται κάποιοι κίνδυνοι που διατρέχουν τα παιδιά με γονέα που πάσχει από σχιζοφρένεια, όπως για παράδειγμα κακοποίηση, ακόμα και παιδοκτονία.
Ωστόσο υπάρχει και το αισιόδοξο κομμάτι. Όπως στον γενικό πληθυσμό υπάρχει ένα συνεχές γονεϊκής ικανότητας με γονείς να κυμαίνονται από τη μια άκρη του συνεχούς στην άλλη (καλοί – κακοί ) , έτσι γίνεται και με τον πάσχοντα πληθυσμό. Μελέτες δείχνουν πως μητέρες με σοβαρά συμπτώματα σχιζοφρένειας καταφέρνουν και εκπληρώνουν τον γονεϊκό τους ρόλο αλληλεπιδρώντας με τα παιδιά τους με υγιές τρόπο, ακόμα και όταν νοσηλεύονται! Αυτό μπορεί να μας δείξει πως μια μητέρα όλα τα μπορεί. Επίσης φανερώνει πως άνθρωποι με ψυχικές διαταραχές δεν σημαίνει πως παύουν να είναι άνθρωποι, και μπορούν να τα καταφέρουν εξίσου καλά με τον υγιή πληθυσμό.
Πηγή: Μαλανδρή, Χ.Μ. (2014). Σχιζοφρένεια και μητρότητα.
Οι εικόνες ανακτήθηκαν από unsplash.com
