Κατά τη διάρκεια της πρώτης μου σοβαρής σχέσης όλα πήγαιναν τέλεια, μέχρι τη πρώτη φορά που τύλιξε τα χέρια του γύρω από το λαιμό μου επειδή του είπα πως θέλω να χωρίσουμε πάνω στον τσακωμό μας. Η πρώτη μου αντίδραση ήταν να φύγω από το σπίτι αλλά στη διαδρομή μακριά του έκλαιγα γιατί νόμιζα πως το είχα προκαλέσει εγώ και δεν καταλάβαινα τι είχα κάνει για να το αξίζω. Όταν άρχισε να κλαίει επειδή αισθάνθηκε ντροπιασμένος που σήκωσε χέρι πάνω μου, πίστεψα ότι ήμουν ο μόνος άνθρωπος που τον καταλάβαινε και πως δεν θα υπήρχε επόμενη φορά. Τελικά υπήρξε, αλλά κάθε φορά έπειθα τον εαυτό μου πως αυτή θα ήταν η τελευταία. Μπορεί να μην με έπιανε από το λαιμό, αλλά θα χτυπούσε το χέρι του στο τοίχο, θα φώναζε, θα έβριζε.. και μετά θα μου ζητούσε συγνώμη, λέγοντας πως δεν θέλει να με χάσει, γεμίζοντας με ενοχές. Για να μην με χάσει αυτός, εγώ έχασα όμως τον εαυτό μου.
Από την: Δήμητρα
Αγαπητή Δήμητρα,
σε ευχαριστούμε που μας έστειλες το μήνυμα σου. Θέλει αρκετή δύναμη και τόλμη! Αναγνωρίζω τη δυσκολία της κατάστασης που αναφέρεις και τα συναισθήματα που φέρει. Δυστυχώς 1 στις 4 γυναίκες βιώνουν τη παραπάνω κατάσταση που αναφέρεις. Πλέον είναι μια συμπεριφορά που ολοένα και περισσότερες γυναίκες προσπαθούν να βρουν το ψυχικό σθένος να το εκφράσουν. Εσύ Δήμητρα είσαι μια από αυτές και σε ευχαριστούμε που μοιράζεσαι τη ιστορία σου δίνοντας κουράγιο και δύναμη και σε άλλες γυναίκες ώστε να μη νιώθουν μόνες. Το να αποφασίζεις να το μοιραστείς είναι αρχή που παραμερίζεις το φόβο ή τις ενοχές και είσαι πλέον σε θέση να ζητήσεις βοήθεια.
Για αρχή θα ήθελα να σου εκφράσω ότι διαβάζοντας πολύ προσεκτικά το μήνυμα σου αυτό που τριγύρναγε στο μυαλό μου είναι ο κύκλος της κακοποιητικής σχέσης όπου στην αρχή ο σύντροφος είναι ασταθής/επιθετικός και στη συνέχεια γίνεται απολογητικός/δίνει υποσχέσεις ότι δε θα υπάρξει δεύτερη φορά αλλά το μοτίβο επαναλαμβάνεται. Μακροπρόθεσμα ο δέκτης νιώθει συναισθήματα εγκλωβισμού ανυπαρξίας, θλίψης, φόβου με αποτέλεσμα να νιώθει ότι χάνει τον εαυτό του.
Αγαπητή μου Δήμητρα θα παραθέσω τα στάδια του κύκλου βίας ίσως αναγνωρίσεις κάποια από αυτά :
Πρώτη φάση: δημιουργία της έντασης
Το pattern είναι σταθερό, αποτελούμενο από τρεις διακριτές φάσεις που ποικίλουν σε χρόνο και σε ένταση. Πρώτη είναι η φάση της «δημιουργίας της έντασης». Εδώ κάνουν την εμφάνιση τους τα πρώτα σημάδια κακοποιητικών συμπεριφορών. Το άγχος στη σχέση αρχίζει να κλιμακώνεται. Ο κακοποιητής σύζυγος/σύντροφος παρουσιάζει απροσδόκητα ξεσπάσματα θυμού, για ασήμαντες αφορμές (π.χ. γιατί δεν είναι έτοιμο το φαγητό στην ώρα του ή γιατί τον ξύπνησε το κλάμα του μωρού). Η γυναίκα πιστεύει ότι μπορεί να τον κατευνάσει αν είναι υποχωρητική και περιποιητική ή κρατώντας αποστάσεις. Η ίδια πνίγει το θυμό της. Σταδιακά, η κατάσταση αρχίζει να ξεφεύγει από τον έλεγχο, με τον κακοποιητή να αυξάνει σταθερά την ψυχολογική πίεση. Η φάση αυτή μπορεί να κρατήσει μεγάλο χρονικό διάστημα.
Δεύτερη φάση: η έκρηξη
Μένος, μανία, βαναυσότητα, έλλειψη ελέγχου, σοβαρά επεισόδια κακοποίησης, σωματικές βλάβες – πρόκειται για τη «φάση της έκρηξης». Εδώ η επιζώσα κατανοεί ότι είναι αδύνατο να συζητήσει λογικά και υπεύθυνα με το θύτη. Πιστεύει ότι κάθε προβαλλόμενη αντίσταση θα χειροτερέψει την κατάσταση. Πρόκειται για την πιο τρομακτική στιγμή στον κύκλο της βίας, που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρότατες σωματικές βλάβες, ακόμα και σε γυναικοκτονία. Παράλληλα είναι και η πιο σύντομη φάση, καθώς διαρκεί, συνήθως, από δυο (2) έως είκοσι τέσσερις (24) ώρες. Πολλές γυναίκες τότε εγκαταλείπουν τον κακοποιητή. Άλλες πάλι, αδυνατώντας να φύγουν για διάφορους λόγους αποστασιοποιούνται από την επίθεση και τον τρομερό πόνο που επιφέρει.
Τρίτη φάση: η συμφιλίωση
Μετά το ξέσπασμα ακολουθεί η «περίοδος της συμφιλίωσης». Η ένταση και η βία υποχωρούν. Το ζευγάρι αισθάνεται ανακούφιση και αποσιωπά το βίαιο επεισόδιο ή βρίσκει τρόπους να το δικαιολογήσει. Ο θύτης μεταμορφώνεται σ’ «άγγελο», δείχνει μεταμέλεια, απολογείται, ζητάει συγγνώμη, προσφέρει δώρα και υπόσχεται να μην το ξανακάνει. Σε καμία περίπτωση όμως δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για τις πράξεις του. Αντίθετα επιμένει ότι η συμπεριφορά του θύματος τον εξώθησε στη βία. Η κακοποιημένη γυναίκα στη διάρκεια της τρίτης φάσης, επιθυμώντας να διατηρήσει την ήρεμη ατμόσφαιρα, πείθει τον εαυτό της ότι ο σύντροφός/σύζυγος δεν θα το ξανακάνει και θα αλλάξει. Αυτή ακριβώς είναι η πιο κρίσιμη φάση για τον εγκλωβισμό και τη θυματοποίηση της. (πηγή: Διοτίμα).
Δήμητρα μου όλες αυτές οι σκηνές που μεταφέρεις είναι τοξικές και δείχνουν έναν άνθρωπο ο οποίος είναι χειριστικός. Όλα αυτά έχουν σοβαρές επιδράσεις στη ψυχική υγειά μας και δε μας αφήνουν να δούμε καθαρά τον εαυτό μας. Είναι σαν ένα σύννεφο να έχει καλύψει τις σκέψεις μας και υπάρχει ένα τεράστιο μπέρδεμα χωρίς να μπορεί κάποιος να αναγνωρίσει το κακό από το κάλο, το πραγματικό από το μη πραγματικό. Η παραμονή σε τέτοιου είδους σχέσεις οδηγεί πολλές φορές τον σύντροφο που δέχεται τέτοιες συμπεριφορές να βλέπει τον εαυτό του σαν τον δράστη με αποτέλεσμα να κατηγορεί τον εαυτό του και να γεμίζει με τύψεις και ένοχες.
Σε αυτό το σημείο Δήμητρα μου θα ήθελα να αναφερθώ στο κομμάτι των ενοχών που αναφέρεις. Άνθρωποι που κακοποιούν τους άλλους έχουν επιστρατεύσει τους πιο ισχυρούς αμυντικούς μηχανισμούς και προσπαθούν με κάθε τρόπο να διαστρεβλώσουν τη κατάσταση ίσως γιατί και εκείνοι έχουν δεχτεί ανάλογη βία. Επίσης ένα χαρακτηριστικό χειριστικού συντρόφου. Σε κάθε περίπτωση δε θα πρέπει να κατηγορείς τον εαυτό σου για τη συμπεριφορά αυτή. ΔΕΝ ΕΥΘΥΝΕΣΑΙ ΕΣΥ!
Αν και δεν αναφέρεις αν συνεχίζεις να παράμενες στη σχέση αυτή. Θα ήθελα να σου εκφράσω ότι αντιλαμβάνομαι τη δυσκολία αποδέσμευσης (είτε πρακτικά, είτε συναισθηματικά). Είναι από τα πιο δύσκολα βήματα που μπορεί να κάνει κάποιος θέλει αρκετή δύναμη, θέλει βοήθεια, υποστηρικτικό περιβάλλον και πιστή στον εαυτό μας. Αγαπητή μου Δήμητρα σήμερα έκανες την αρχή σήμερα αντιλήφθηκες ότι κάτι δε σου κάνει, σήμερα αναγνώρισες ότι έχασες τον εαυτό σου. Είμαι σίγουρη ότι έχεις τη δύναμη λοιπόν για χαράξεις τον δρόμο σου. Θέλει αρκετό χρόνο και συγκεκριμένα βήματα. Σου παραθέτω τη γραμμή βοήθειας 15900 αν και οπότε θελήσεις να τις χρησιμοποιήσεις. Ακόμα θα σε συμβούλευα να μην απομονώνεσαι διότι αυτό όπως αναφέραμε και πιο πάνω διαστρεβλώνει τη κατάσταση λόγω ότι ότι δε παίρνεις ερεθίσματα και άλλες οπτικές πάνω στο θέμα (οπότε παραμένεις στη στρεβλωμένη πεποίθηση του συντρόφου σου και με συναίσθημα ένοχης μήπως έκανα κάτι λάθος εγώ)
Προσπάθησε να ικανοποιήσεις τις ανάγκες σου να ακούς τον εαυτό σου να μην αποκόβεσαι από τις δραστηριότητες σου. Έχεις μεγάλη αξία Δήμητρα ! Μη τα παράτας ποτέ για χειρισμούς άλλων. Η βία είτε λεκτική είτε συναισθηματική, είτε σωματική. Είναι αποτρόπαια και δικάσιμη πράξη! Κάνεις δεν έχει το δικαίωμα να ακουμπάει το σώμα σου με οποιοδήποτε τρόπο που εσύ δεν επιθυμείς! Ο δρόμος είναι μεγάλος άλλα είναι μπροστά σου καλά και γενναία βήματα σου εύχομαι.
Σε ευχαριστούμε και στη διάθεση σου για ό,τι άλλο χρειαστείς.
