Συμβουλευτική Εστίν…
Κάθε απόπειρα ορισμού της συμβουλευτικής ψυχολογίας μπορεί να οδηγήσει σε πληθώρα αναζητήσεων και νέων διατυπώσεων, οι οποίες θα συμπεριλαμβάνουν την προσωπική εμπειρία, το ατομικό βίωμα και την μοναδικότητα του ατόμου. Το πολυποίκιλο πεδίο εφαρμογής της συμβουλευτικής ευνοεί την ύπαρξη πολλαπλών ορισμών και την ευχέρεια δημιουργίας νέων, μέσω της ελευθερίας που δίνεται σε κάθε εμπλεκόμενο με αυτό το κλάδο της επιστήμης να επιχειρήσει στον δικό του ορισμό και να αποδώσει από την δική του σκοπιά τι είναι η συμβουλευτική ψυχολογία. Με γνώμονα αυτό, θα προχωρήσω στην διατύπωση της δικής μου ερμηνείας της συμβουλευτικής ψυχολογίας.
Η συμβουλευτική ψυχολογία είναι ένας συνεχώς εξελισσόμενος κλάδος της ψυχολογίας, ο οποίος έχει πρακτική εφαρμογή σε αρκετούς τομείς της καθημερινότητας και ανάλογα με το πεδίο εμφάνισης, ο εκάστοτε ορισμός διαμορφώνεται ενσωματώνοντας τα βασικά στοιχεία, τις ανάγκες και την περιγραφή για αυτό. Η συμβουλευτική είναι μια δυναμική διαδικασία, μέσα στην οποία αξιοποιούνται πρακτικές πολλών συναφών και άλλων επιστημών, με σκοπό την δημιουργία ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος, ενός καθόλα ασφαλούς και έμπιστου χώρου, μέσα στον οποίο ο συμβουλευόμενος θα μπορέσει να καταθέσει τα μύχια της ψυχής του, γνωρίζοντας ότι ο σύμβουλος θα είναι εκείνο το «ενεργητικό αφτί και ενσυναίσθητο μάτι» που θα διευκολύνει στην ανάδυση όλων των προσωπικών συναισθημάτων και εσωτερικευμένων σκέψεων που μπορεί να οδηγούν σε δυσλειτουργικές συμπεριφορές και σε δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις.
Μέσω της συμβουλευτικής διαδικασίας, ο συμβουλευόμενος μπορεί να προχωρήσει στην βαθύτερη και ουσιαστική προσωπική του αναζήτηση, η οποία θα τον βοηθήσει να ανακαλύψει τον εαυτό του σε μια αποκάλυψη διαφορετική, σε μια γνώση εαυτόν, μέσα σε μια σχέση θεραπευτικής «συμμαχίας», όπου ο ωφελούμενος θα μπορέσει να εστιάσει στα θέλω, στις επιθυμίες, στις ανάγκες, στους σκοπούς και τους στόχους του. Συγχρόνως, μέσα σε αυτή την σχέση, ο συμβουλευόμενος θα λάβει την κατανόηση, την αποδοχή, την ενσυναίσθηση και το ενδιαφέρον που θα του δείξει ο σύμβουλος, σε μια ενεργητική επικοινωνία, όπου τα μέρη αναπτύσσονται και αποκομίζουν παράλληλα οφέλη, αλλά πάντοτε με προσοχή καθώς το επίκεντρο της θεραπείας είναι ο άνθρωπος που αιτήθηκε την βοήθεια. Πρωταρχικής σημασίας είναι η διερεύνηση του πλαισίου που ο ωφελούμενος βρίσκεται και το πλαίσιο που θα ήθελε να βρίσκεται, καθώς επίσης και τους τρόπους, προτάσεις, σκέψεις και λύσεις που θα μπορούσε αυτό να συμβεί. Ο συμβουλευόμενος ενδυναμώνεται και υποστηρίζεται να ενθυμηθεί και να πιστέψει τις δυνάμεις και την αξία του, να αναλάβει δράση και να ασκεί τον προσωπικό του έλεγχο για να κατορθώσει το εποικοδομητικό προσωπικό αποτέλεσμα.
Σημαντικά σημεία της συμβουλευτικής είναι τα μέρη αυτής, σύμβουλος και συμβουλευόμενος, καθώς και η θεραπευτική σχέση που δημιουργείται ανάμεσά τους, η οποία θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από ειλικρίνεια, σεβασμό, αλληλεπίδραση, εμπιστευτικότητα, δέσμευση, κατανόηση, αποδοχή, ανοχή, ενσυναίσθηση, ειλικρίνεια και αλήθεια. Η δημιουργία της θεραπευτικής σχέσης έχει συντελεστές και πρωταγωνιστές το σύμβουλο και τον συμβουλευόμενο, οι οποίοι δομούν και εξασφαλίζουν την λειτουργικότητα στην σχέση τους διασφαλίζοντας ότι θα υπάρχουν όλα τα παραπάνω και άλλα όσα μπορούν να προκύψουν από την μοναδικότητα του συμβουλευόμενου. Μόνο έτσι και μόνο μέσα από αυτή, ο ωφελούμενος θα μπορέσει να ανακαλύψει τον εαυτό του και να προχωρήσει στην προσωπική του αλλαγή, ικανοποιώντας τους βαθύτερους στόχους του και ακολουθώντας εκείνα που θα τον βοηθήσουν να έχει όλα τα προσωπικά επιθυμητά.
Καθώς μου αρέσει να χρησιμοποιώ αντιστοιχίες, θα προσπαθήσω να αποδώσω την συμβουλευτική με μια σύντομη: Η συμβουλευτική, αποτελεί ένα προσωπικό ταξίδι ψυχής μέσα στα αγριεμένα κύματα της ζωής με πλήρωμα τον σύμβουλο και τον συμβουλευόμενο, οι οποίοι παλεύοντας στην άγρια θάλασσα, θα χαράξουν τον προορισμό και θα κρατήσουν ρώτα.
Θα «χτυπηθούν», θα κουραστούν, θα ξαποστάσουν για λίγο, μα θα συνεχίσουν για να μην πνιγούν, δυναμικοί και αεικίνητοι, με πίστη και δέσμευση θα μπορέσουν να φτάσουν στο λιμάνι της ηρεμίας, της θέλησης και της γαλήνης, της ατομικής ευημερίας και του προσωπικού αυτοσκοπού, εκείνου που ο πραγματικός τιμονιέρης(συμβουλευόμενος) ήξερε εξαρχής και κατόρθωσε να κάνει πράξη την εκπλήρωσή του.
Οι βασικές προσεγγίσεις της συμβουλευτικής ψυχολογίας είναι αρκετές και ανάλογα με το αίτημα και τις ανάγκες του κάθε ωφελούμενου, είναι καλό να αξιοποιείται και η καταλληλότερη θεραπευτική τεχνική ή ίσως και μια σύνθεση διαφορετικών προσεγγίσεων, από τις οποίες θα αντλούνται μέθοδοι και πρακτικές που θα ενισχύσουν το συμβουλευόμενο να εκπληρώσει τους στόχους και τις επιθυμίες του. Ο επιδιωκόμενος σκοπός είναι η βελτίωση των διαπροσωπικών σχέσεων στην λειτουργικότητα και αποτελεσματικότητα που ο συμβουλευόμενος θέλει και επιζητά. Σε αυτό το αίτημα ο σύμβουλος ανταποκρίνεται, δηλώνοντας την παρουσία του και την διάθεσή του να βρεθεί υποστηρικτικά δίπλα στο συμβουλευόμενο προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος που έχει τεθεί. Ο σύμβουλος λειτουργεί ως το πρόσωπο που βοηθά στην διαμόρφωση του πλαισίου μέσα στο οποίο θα μπορέσουν οι αλλαγές αυτές να επέλθουν και κυρίως να προσφέρει την πληροφορία στο συμβουλευόμενο. Η πληροφορία του συμβούλου, οφείλει να είναι καταλυτική, αλλά και προσεκτικά διαμορφωμένη, για να μην απορριφθεί-εφόσον είναι πολύ μεγάλη για το άτομο ή να μην απαξιωθεί εφόσον δεν μπορεί να προκαλέσει ένταση και προτροπή αλλαγής για το συμβουλευόμενο, αλλά να μπορέσει να γίνει αποδεκτή από το συμβουλευόμενο και να αξιοποιηθεί μέσω της προσωπικής αφομοίωσης στην εκπλήρωση των αναγκών και των πρωταρχικών στόχων που έχουν τεθεί ως σκοποί της θεραπευτικής σχέσης.