Πώς μπορώ να διαχειριστώ τα τοξικά μέλη της οικογένειας μου; Δυστυχώς η οριοθέτηση δεν πιάνει καθώς μιλάμε για πατέρα με ναρκισσιστική διαταραχή και έναν αδελφό που έχει “πάρει” πολλά στοιχεία του. Επομένως στην κυριολεξία τα λογικά επιχειρήματα και η οριοθέτηση είναι πράγματα τα οποία αδυνατούν να καταλάβουν.
Από τον/την: Γιώργο
Αγαπημένε Γιώργο,
χαίρομαι που μοιράζεσαι τον προβληματισμό σου σχετικά με την τοξική συμπεριφορά του πατέρα σου. Έχεις ήδη κάνει ένα από τα σημαντικότερα βήματα, να αναγνωρίσεις την ύπαρξη του προβλήματος. Καταλαβαίνω πως η καθημερινότητα σου έχει γίνει δύσκολη εξαιτίας των δυσκολιών που φέρουν στη ζωή σου άλλοι άνθρωποι. Η προσπάθεια να βρεις λύση σε όλη αυτή την τοξικότητα είναι αυτή που τελικά θα φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα που χρειάζεσαι.
Για να πάρουμε το ζήτημα από την αρχή, το να έχεις έναν πατέρα με ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας και έναν αδερφό να του μοιάζει, είναι απαιτητικές συνθήκες. Ο δεσμός μεταξύ ενός πατέρα με τον γιο του, αλλά και η αδερφική σχέση δύο αδερφών είναι από τις πρώτες επαφές που αναπτύσσει ο άνθρωπος στη ζωή του. Κατανοώ πως για εσένα αυτό ίσως να συνεπάγεται με πόνο στο πέρασμα των χρόνων. Τοξικές είναι όλες εκείνες οι σχέσεις που μας εμποδίζουν, μας περιορίζουν από το να αναπτυχθούμε όπως θα θέλαμε. Συχνά, δεν μας επιτρέπουν να πετύχουμε τους στόχους μας και δημιουργούν τεράστιο ψυχικό φορτίο, που μας εξαντλεί τόσο συναισθηματικά, όσο και ψυχικά. Οι βαθιά ριζωμένες εμπειρίες και οι σκέψεις που έχουν τελικώς διαμορφώσει τον εαυτό σου, νοηματοδοτούνται σε μεγάλο βαθμό από τις στενές οικογενειακές σχέσεις, μιας και όπως προαναφέρθηκε έχουν χρονική προτεραιότητα. Μου είναι ξεκάθαρο πως έχεις καταφέρει να διαχωρίσεις τον εαυτό σου από εκείνους και μάλιστα έχεις προσπαθήσει να βρεις μια μέση λύση που να λειτουργεί και για τις δύο πλευρές. Δεν το λες και εύκολο όλο αυτό!
Αναφέρεις πως η οριοθέτηση και τα λογικά επιχειρήματα είναι κάτι που αδυνατούν να καταλάβουν. Από την πλευρά μου, μου φαίνεται λογικό. Δεν υπάρχει κάτι που πρέπει εκείνοι να κατανοήσουν ή να αλλάξουν. Αυτό είναι κάτι που μπορείς να κάνεις εσύ. Εκείνοι, για τους δικούς τους λόγους έχουν αναπτύξει μερικά μοτίβα σκέψεων που για τους άλλους μπορεί να είναι δυσλειτουργικά, όμως για εκείνους ενδέχεται να είναι πλήρως λειτουργικά και να μην τους δημιουργούν πρόβλημα. Αυτό που θέλω να πω Γιώργο είναι πως, δεν θα αλλάξουν εκείνοι επειδή προκαλούν πρόβλημα και δυσκολίες στην δική μας καθημερινότητα. Από την πλευρά σου, μπορείς να κατανοήσεις τους λόγους για τους οποίους συμπεριφέρονται με συγκεκριμένο τρόπο και να αλλάζεις τον τρόπο με τον οποίο εσύ τους αντιμετωπίζεις. Μπορείς να αλλάξεις την σχέση σου μαζί τους, ώστε να είναι περισσότερο λειτουργική και λιγότερο επώδυνη, δεν μπορείς όμως να αλλάξεις την δική τους συμπεριφορά ή τους ίδιους. Είναι σημαντικό να διακρίνεις την διαφορά στις δύο περιπτώσεις. Είναι πολύ ανακουφιστική η παραπάνω παραδοχή, δεν ευθύνεσαι εσύ για την τοξικότητα των άλλων και σε καμία περίπτωση δεν είμαστε εμείς αυτοί που θα την αντιμετωπίσουμε.
Η συμβουλή μου είναι να εστιάσεις περισσότερο στον εαυτό σου για να τον προστατεύσεις απ’ όλη αυτή την τοξικότητα. Το να εστιάζουμε στον εαυτό μας και την δική μας προσωπική ζωή μπορεί να ακούγεται εγωιστικό, όμως δεν είναι. Οφείλουμε να δείχνουμε σεβασμό προς τον εαυτό και τις πραγματικές μας ανάγκες και να τις κοινοποιούμε στον άλλον όταν αυτό χρειάζεται, προτού παγιωθούν ανθυγιεινές καταστάσεις μεταξύ μας. Η λύση που σου προτείνω είναι να μην αναλαμβάνεις ρόλους και να μην επιτρέπεις την κακομεταχείριση και την εκμετάλλευση. Δεν μπορώ να γνωρίζω την ηλικία σου αλλά ακόμη και ανήλικος να είσαι υπάρχουν τρόποι να περιορίσεις την συμβολή των άλλων στη ζωή σου. Δεν έχει κανείς το δικαίωμα να σου μεταφέρει τοξικότητα και να σε δηλητηριάζει δημιουργώντας ψυχοφθόρες καταστάσεις. Περισσότερο συγκεκριμένη, θα ήταν μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση ώστε να θωρακίσεις τον εαυτό σου ολοκληρωμένα και να μάθεις ανά πάσα στιγμή να αντιμετωπίζεις αυτούς τους ανθρώπους και να παραβλέπεις την τοξικότητα. Κλείνοντας, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σου κάτι τελευταίο. Ας φανταστούμε πως η τοξικότητα είναι ένα σκουληκάκι που τρώει το εσωτερικό ενός μήλου πάνω σε μια μηλιά. Όταν το σκουληκάκι φάει ολόκληρο το μήλο και δυναμώσει, θα περάσει στο επόμενο γεύμα του, το ζουμερό μέχρι προσφάτως και καθαρό επόμενο μήλο.
Εύχομαι η απάντησή μου να σε βοήθησε και να σου δώσει δύναμη να προστατεύσεις καλύτερο το καθαρό μήλο. Παραμένω διαθέσιμη για ό,τι άλλο σε προβληματίσει και χρειαστείς να συζητήσεις. Καλή συνέχεια σε όλα.
Ευχαριστώ πολύ για την εμπιστοσύνη σου,
Στέλλα.
