Καλησπέρα. Διανύω μια πολύ δύσκολη περίοδο της ζωής μου καθώς έχουν προκύψει πολλά προβλήματα και θα ήθελα αρχικά να τα μοιραστώ εδώ ανώνυμα γιατί μου είναι πολύ δύσκολο να απευθυνθώ σε κοντινούς μου ανθρώπους καθώς δεν το έχω κάνει. Νιώθω άπειρη μοναξιά και πως δεν έχω έναν άνθρωπο να με καταλαβαίνει. Τον τελευταίο καιρό προσπαθώ να σώσω όλους γύρω μου και νιώθω ότι κανένας δεν είναι δίπλα μου, ότι κανείς δεν με νοιάζεται πραγματικά. Έχω ελάχιστους φίλους και όταν βρίσκομαι μαζί τους νιώθω άγχος μήπως κάνω κάτι ή πω που να τους διώξει κι αυτούς μακριά μου. Με πιάνουν συνέχεια εμμονές για τον θάνατο (φόβος), το γιατί ζούμε και πολλά τέτοια. Νιώθω ότι απλά υπάρχω και δεν ζω πραγματικά αυτό που θέλω έχοντας προσπαθήσει για πολλά πράγματα. Νιώθω ότι προσελκύω ανθρώπους γύρω μου που πραγματικά δεν ταιριάζω. Ντρέπομαι γενικότερα να κάνω πράγματα, να πάρω πρωτοβουλίες. Φαινομενικά όμως άμα με γνωρίσει κάποιος καταλαβαίνει ακριβώς το αντίθετο έχοντας με για έναν πολύ χαρούμενο άνθρωπο. Μου έχουν δημιουργηθεί ανασφάλειες κι έχω χάσει την εμπιστοσύνη μου στους ανθρώπους.
Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας εκ των προτέρων. Για εμένα είναι ένα μεγάλο βήμα να μιλήσω σε κάποιον έστω για ένα κομμάτι από αυτά που με απασχολούν.
Από τον/την: Ανωνυμ@
Αγαπητέ/ή Ανώνυμ@,
Αρχικά μπράβο σου, που βρήκες τη δύναμη να γράψεις, να μοιραστείς μαζί μας και να εκφράσεις τα όσα νιώθεις. Ήσουν περιγραφικός/ ή και αισθάνθηκα την ανάγκη σου να βρεις λύση. Έκανες το πρώτο βήμα και σε ευχαριστούμε που μας εμπιστεύτηκες. Θίγεις ζητήματα βασικά όπως η εμπιστοσύνη, η μοναξιά, ο φόβος θανάτου, οι ανασφάλειες. Αποτελούν ξεχωριστό κεφάλαιο το καθένα αλλά συνδέονται όλα μεταξύ τους.
Διαβάζοντας τα όσα γράφεις θα ξεκινήσω από το κεφάλαιο που έκανες το πρώτο βήμα, Εμπιστοσύνη. Μια λέξη με πολύ μεγάλη αξία και σημασία μέσα στις σχέσεις μας. Όλα ξεκινούν από τον εαυτό μας, το ίδιο και η εμπιστοσύνη. Η εμπιστοσύνη στον εαυτό μας χτίζεται μέσα από τους στόχους που εμείς οι ίδιοι θέτουμε και τελικά καταφέρνουμε να τους πραγματοποιήσουμε. Χρειάζεται κυρίως η δική σου προσπάθεια: η επαφή με τον εαυτό σου και η σχέση που έχεις μαζί του.
Πολλοί μπορεί να είναι οι λόγοι που σήμερα δεν σου επιτρέπουν να εμπιστεύεσαι τους ανθρώπους γύρω σου. Λόγοι σημαντικοί και δύσκολοι, και άλλοι πάλι πιο απλοί που ούτε καν σκεφτόσουν ότι μπορεί να ευθύνονται.
-Μπορεί να είναι μια πολύ δύσκολη εμπειρία που έζησες ως παιδί, σωματική ή η λεκτική κακοποίηση, σεξουαλική παρενόχληση-υποβιβασμός, υποσχέσεις που δεν κρατήθηκαν, προδοσία της εμπιστοσύνης-εκμετάλλευση αδυναμίας κ.α.
Σύμφωνα με μελέτες, υπάρχει ένας εσωτερικός διάλογος που συνοδεύει κάθε συναίσθημα ανασφάλειας και ονομάζεται «Αυστηρή φωνή κριτικής» . Συνήθως δημιουργείται από τραυματικές εμπειρίες της παιδικής ηλικίας στην οποία το άτομο ήταν μάρτυρας ή τα βίωσε αυτοπροσώπως. Όσο μεγάλωνε, υιοθέτησε αυτές τις απόψεις που εκπροσωπούσαν αυτά τα γεγονότα και τα έκανε τρόπο ζωής.
Πιο συγκεκριμένα, οι σχέσεις μπορούν να σε κάνουν να πληγωθείς πολύ. Ξυπνούν ανασφάλειες και επιφέρουν απροσδόκητα συναισθήματα. Ακόμη πολλοί άνθρωποι φοβούνται την εξοικείωση. Η υπερβολική στενότητα με κάποιον είναι δυνατή να πυροδοτήσει αισθήματα ανασφάλειας και έλλειψης εμπιστοσύνης. Το άκουσμα της εσωτερικής φωνής μπορεί να καταστρέψει τις προσωπικές σχέσεις και να κάνει τα άτομα να νιώσουν απόγνωση, απογοήτευση πριν ξεκινήσουν μία σοβαρή σχέση φιλική ή ερωτική.
Προσελκύουμε ανθρώπους που είναι αντανάκλαση του εαυτού μας; Ναι.
Θα ήθελα λοιπόν να αναρωτηθείς:
-Σέβεσαι τον εαυτό σου;
-Αγαπάς τον εαυτό σου;
-Δίνεις αξία στον εαυτό σου;
Μερικές φορές θεωρούμε ότι η απάντηση είναι “ναι” όταν στην πραγματικότητα δεν είναι.
-Που είμαι και που θα ήθελα να είμαι;
-Πόσο αποφασισμένος/η είμαι να μπω στη διαδικασία δόμησης της εμπιστοσύνης στον εαυτό μου;
-Τι έχω καταφέρει ήδη στη ζωή μου και ποια είναι τα δυνατά μου σημεία;
-Ποιοι είναι οι στόχοι μου και πώς θα φτάσω σε αυτούς;
-Είναι οι στόχοι μου μικροί και εφικτοί ώστε να μπορώ να τους επιτύχω και να αποδώσω την επιτυχία σε μένα;
Αν αισθάνεσαι ότι οι άνθρωποι που προσελκύεις δεν σε σέβονται, ίσως πρέπει να σκεφτείς που βρίσκεσαι εσύ μέσα σε αυτό το είδος σχέσης. Πώς βλέπεις τον εαυτό σου σε αυτή τη σχέση; Επιθυμείς τη σχέση αυτή; Δίνεις στη σχέση αυτή; Εκφράζεις τα θέλω σου; Τις ανάγκες σου; Ζητάς από τους γύρω να σου δώσουν; Υπάρχει περίπτωση να δίνεις-σώζεις τους πάντες και διαρκώς για να αισθανθείς πλήρης; Υπάρχει περίπτωση να χρησιμοποιείς τις σχέσεις για να ξεφύγεις από αυτό που σε φοβίζει; (Την μοναξιά;)
-Το αίσθημα της μοναξιάς ξεκινάει πάντα από μέσα μας και αυτός είναι ο λόγος που μπορεί να τη βιώσουμε είτε όταν ήμαστε μόνοι μας είτε όταν περιτριγυριζόμαστε από άλλους ανθρώπους. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια κατάσταση εσωτερικής αποσύνδεσης η οποία δεν συνάδει απαραίτητα με την απουσία άλλων στη ζωή μας αλλά με την απουσία της σύνδεσής μας με αυτούς.
-Η μοναξιά όμως δεν είναι επιλογή. Πηγάζει από την δυσκολία να δημιουργήσουμε υγιείς σχέσεις και καταλήγουμε μόνοι. Η δυσκολία να συνάψουμε σχέσεις διαρκείας, να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε, μπορεί να μας οδηγήσει σε απομόνωση και σε κατάθλιψη.
Τέλος αναφέρεσαι και σε ένα πολύ σημαντικό θέμα αυτό του φόβου του θανάτου: Ο φόβος του θανάτου πολλές φορές καταλαμβάνει τόσο χώρο και χρόνο στη ζωή μας, ώστε αδυνατούμε να ζήσουμε την ίδια τη ζωή. Είναι τόσο έντονη η παρουσία του, που αποτελεί μια διαρκή απειλή. Με λίγα λόγια, μιλώντας για το θάνατο, ουσιαστικά μιλάμε για τη ζωή. Και η επεξεργασία του θανάτου μπορεί να χαρίσει στη ζωή ένα νόημα που δεν είχε πριν, αν μετακινηθούμε εσωτερικά από την άρνηση του θανάτου στην αποδοχή της ζωής κι από την απελπισία για το αύριο στη φροντίδα για το παρόν.
Επομένως συνοψίζοντας :
- Θα σε συμβούλευα να αποδεχτείς την ιδέα του θανάτου. Ο θάνατος είναι υπαρκτός και αυτό δεν μπορεί να αλλάξει. Αλλά μπορείς να αλλάξεις αυτά που κάνεις εσύ μέχρι εκείνη τη στιγμή. Η αποδοχή του θανάτου ως μέρος της ζωής μπορεί να βοηθήσει ένα άτομο να αντιμετωπίσει διάφορες μορφές μετάβασης. «Η ζωή είναι ένας ωκεανός με άνοδο και πτώση.» Στρέψε την προσοχή σου αλλού. Προσπάθησε να μην εστιάζεις σε αυτόν τον φόβο ή σε αυτή τη σκέψη. Μπορείς να το κάνεις διανοητικά (για παράδειγμα προγραμματίζοντας τι έχεις να κάνεις την επόμενη μέρα) ή συμπεριφορικά (για παράδειγμα ρωτώντας έναν γνωστό-φίλο πώς ήταν η μέρα του).
- Προσπάθησε να εστιάσεις στα θετικά του εαυτού σου: Είμαστε μοναδικοί και αξίζουμε το καλύτερο το οποίο είναι θεμιτό να μοιραζόμαστε και με τους ανθρώπους γύρω μας. Εστίασε στον εαυτό σου και σκέψου τι είναι αυτό που πραγματικά θέλεις για εσένα και το προσωπικό σου μέλλον. Γνωρίζοντας αρχικά τι πραγματικά θέλεις, θα έχεις μια πρώτη κατεύθυνση για το τι να δουλέψεις προσωπικά. Θέσε κάποιους στόχους προσωπικούς, είτε όσον αφορά το τι θέλεις στις σχέσεις και με τους ανθρώπους γύρω σου. Η αυτοεκτίμηση είναι το κλειδί. Γι’ αυτό, υποστήριξε ό,τι κάνεις!
- Απόλαυσε τους θετικούς ανθρώπους στη ζωή σου: ένας αρκεί. Ακόμα και αν έχουμε να επικοινωνήσουμε καιρό με μια φίλη ή έναν συγγενή δεν έχει σημασία. Ένας καφές ή μια χαλαρή έξοδος για ποτό θα μας βγάλει από τη φάση της μοναξιάς μας. Προσπάθησε να εμπιστευτείς και να έρθεις πιο κοντά με ανθρώπους που το αξίζουν. Σίγουρα υπάρχουν και αυτοί οι άνθρωποι. Προσπάθησε να δημιουργήσεις σχέση μ’ ένα άτομο που σέβεται τα δικαιώματά σου και δεν θέλει να σε πληγώσει. Και φυσικά, αν γύρω σου υπάρχουν άνθρωποι που έχεις απτές αποδείξεις ότι σε εκμεταλλεύονται, απομακρύνσου από κοντά τους. Δες καθαρά ποιοι είναι εκείνοι που σου φέρονται έτσι. Σίγουρα δεν είναι όλοι. Να θυμάσαι: «Δεν βρίσκει κανείς τη μοναξιά, τη δημιουργεί» Μαργκερίτ Ντυράς.
- Ο εθελοντισμός και οι δημιουργικές δραστηριότητες: η προσφορά στους συνανθρώπους, μας γεμίζει με ηθική ικανοποίηση και χαρά με αποτέλεσμα να μας φτιάχνει τη διάθεση. Επιπλέον, βοηθά σε δεύτερη φάση στην δημιουργία νέων γνωριμιών, όπως και οι δημιουργικές δραστηριότητες εκτός σπιτιού. Ο προσδιορισμός και η ρύθμιση των στόχων είναι το πιο σημαντικό βήμα για να μπορέσεις να βελτιώσεις την εμπιστοσύνη στον εαυτό σου. Για να μπορέσεις να εμπιστευτείς τον εαυτό σου θα πρέπει να του δώσεις την ευκαιρία να ρισκάρει, να δοκιμάσει και να προσπαθήσει.
- Τέλος προκειμένου να ανακουφιστείς αλλά και να βάλεις σε μια σειρά τα όσα σου συμβαίνουν, αναζήτησε την θεραπευτική συμμαχία. Αν καταλαβαίνεις πως η μοναχική διάθεση δεν είναι απλά μια φάση, αλλά συνεχίζεται καιρό, η καθημερινότητα σου να σε δυσκολεύει, η ψυχοθεραπεία θα σε βοηθήσει να αναδείξεις τον καλύτερο εαυτό σου. Να πιστέψεις σε εσένα, να σε εμπιστευτείς και να ξεπεράσεις τους φόβους σου.
- Ειδικότερα η Γνωσιακή-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία αποτελεί επί της ουσίας μια εκπαιδευτική διαδικασία κατά την οποία ο θεραπευτής έχει το ρόλο του “δασκάλου” και ο θεραπευόμενος το ρόλο του “μαθητή”. Η σχέση θεραπευτή και θεραπευόμενου είναι ισότιμη και συνεργατική. Στόχος είναι η όσο το δυνατόν αμεσότερη και πληρέστερη αντιμετώπιση της δυσλειτουργίας του θεραπευόμενου, η ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της προσαρμοστικότητάς του στις στρεσογόνες καταστάσεις και η τόνωση της αυτοπεποίθησης-αυτοεκτίμησής του. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι επιδίωξη της Γνωσιακής-Συμπεριφορικής Ψυχοθεραπείας είναι να γίνει ο θεραπευόμενος “θεραπευτής του εαυτού του”. Η βασική ιδέα της συγκεκριμένης θεραπείας είναι ότι οι σκέψεις μας για μια κατάσταση (π.χ. ανησυχία για καρκίνο) επηρεάζουν το πώς αισθανόμαστε (φοβισμένοι και ανήσυχοι) και κατ’ επέκταση το πώς συμπεριφερόμαστε.
- Εστίασε στη ζωή, στο πάθος στη χαρά.
- Αγάπησε τον εαυτό σου. Χρειάζεται να γίνεις κολλητή με τον εαυτό σου. Κοίτα τον καθρέπτη και δες.