Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και διάβασμα;; Είναι εφικτό;; Μπορεί να γίνει αποτελεσματικό το διάβασμα των πασχόντων;;
Από την: Aνώνυμη
Γεια σου,
Σ’ευχαριστούμε που μοιράστηκες την απορία σου στην στήλη του Ψtalk. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή αναφέροντας κάποια βασικά χαρακτηριστικά της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής για τους αναγνώστες που ίσως δεν γνωρίζουν πολλά επί του θέματος.
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό ΙΔΨ (IOCDF), η ΙΔΨ αποτελεί μια ψυχιατρική διαταραχή, η οποία μπορεί να εμφανιστεί σε ανθρώπους όλων των ηλικιών. Βασικά χαρακτηριστικά της είναι η ύπαρξη επαναλαμβανόμενων ψυχαναγκαστικών σκέψεων και καταναγκαστικών πράξεων. Ως ψυχαναγκασμοί ορίζονται σκέψεις, ιδέες, εικόνες, παρορμήσεις, οι οποίες εμφανίζονται στο μυαλό του ατόμου ξανά και ξανά δημιουργώντας έναν στερεοτυπικό τρόπο σκέψης. Το περιεχόμενο των σκέψεων ποικίλει. Στις περισσότερες περιπτώσεις χαρακτηρίζεται από εμμονικές σκέψεις μόλυνσης (φόβος επαφής με μικρόβια), βίαιης συμπεριφοράς (φόβος μη βλάψει τον εαυτό του ή άλλους), ηθικού/θρησκευτικού περιεχομένου (ανησυχία για το ηθικά ορθό και για την ασέβεια προς τον Θεό), τάξης / τακτοποίησης, αμφιβολίας (ανησυχία για το αν έκλεισα το φως, αν κλείδωσα κλπ.). Το άτομο δεν θέλει να έχει αυτές τις σκέψεις καθώς πολλές φορές καταλαβαίνει ότι το περιεχόμενό τους είναι υπερβολικό, ωστόσο δεν έχει την δυνατότητα να τις ελέγξει με αποτέλεσμα να νιώθει έντονο άγχος και ψυχική δυσφορία (φόβος, αηδία, ενοχή κλπ.).
Οι καταναγκασμοί είναι επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές τις οποίες ακολουθεί το άτομο με σκοπό να ανακουφισθεί από το άγχος και τον φόβο που του προκαλούν οι ψυχαναγκασμοί του. Ο ίδιος συνήθως γνωρίζει ότι οι πράξεις αυτές δεν θα λύσουν το πρόβλημα παρά μόνο ότι θα του προσφέρουν μια προσωρινή ανακούφιση. Παραδείγματα καταναγκαστικών πράξεων είναι: συνεχές πλύσιμο των χεριών, συνεχής έλεγχος ότι τα αντικείμενα βρίσκονται σε σωστή διάταξη, τελετουργίες (πχ. Κάνω μια πράξη τρεις φορές γιατί το τρία είναι “καλός” αριθμός, επαναλαμβανόμενες σωματικές κινήσεις όπως ανοιγόκλειμα ματιών, ρυθμικό χτύπημα), ακύρωση (πχ. Αντικαθιστώ μια “κακή” λέξη που ειπώθηκε με μία “καλή” για να ακυρώσω την αρνητική επίδραση).
Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να διευκρινίσουμε ότι όλοι ανά διαστήματα μπορεί να εμφανίσουμε ψυχαναγκαστικές σκέψεις ή καταναγκαστικές συμπεριφορές, ωστόσο αυτό δεν μας δίνει την διάγνωση ΙΔΨ. Βασικό κριτήριο για να διαγνωσθεί κάποιος με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή είναι η ενασχόληση με τους ψυχαναγκασμούς και καταναγκασμούς να αποσπά σημαντικό χρόνο της ημέρας (τουλάχιστον 1 ώρα την ημέρα) και να προκαλεί έντονο άγχος επηρεάζοντας την καθημερινή λειτουργικότητα του ατόμου.
Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω είναι επόμενο ότι άτομα με ΙΔΨ μπορεί να εμφανίσουν κάποιες δυσκολίες σε διάφορους τομείς της καθημερινότητας. Ένας από αυτούς είναι η μάθηση και κατ’ επέκταση η ακαδημαϊκές επιδόσεις του πάσχοντος. Συνήθως η δυσκολία έγκειται στο ότι τα άτομα με ΙΔΨ αδυνατούν να επικεντρωθούν για πολλή ώρα σε μια δραστηριότητα λόγω της ευαισθησίας τους τόσο σε εξωτερικά ερεθίσματα (θόρυβος, κινητικότητα, μέρη ατακτοποίητα κλπ.) όσο και σε εσωτερικά ερεθίσματα δηλαδή στις έντονες παρεισφρητικές σκέψεις που τους ωθούν σε καναταγκαστικές συμπεριφορές. Για παράδειγμα, κατά την διάρκεια ενός τεστ ο μαθητής δεν μπορεί να συγκρατήσει την παρόρμησή του να πλύνει τα χέρια του, αφήνοντας στην μέση το τεστ. Επιπροσθέτως έχει βρεθεί ότι η ύπαρξη της διαταραχής καθυστερεί την ολοκλήρωση ενός μαθησιακού έργου λόγω της ανάγκης του ατόμου για συνεχή έλεγχο των απαντήσεων του και υπερενασχόληση με το έργο. Έτσι, η μελέτη και το διάβασμα είναι δύσκολο να αποβούν εποικοδομητικά.
Παρόλο αυτά, εάν και εσύ ο/η ίδιος/α έχεις διαγνωσθεί με ΙΔΨ δεν πρέπει να χάνεις την ελπίδα σου καθώς υπάρχουν τρόποι με τους οποίους μπορείς να μειώσεις τις δυσκολίες που αντιμετωπίζεις στον συγκεκριμένο τομέα. Αρχικά, αρκετά βοηθητικό θα ήταν να οργανώσεις ένα εβδομαδιαίο, μηνιαίο πρόγραμμα μελέτης το οποίο θα σε βοηθήσει να διαχειριστείς σωστά τον χρόνο σου και να αποφύγεις το έντονο αίσθημα άγχους που ίσως σου προκαλούν οι υποχρεώσεις σου. Επιπλέον, είναι σημαντικό να ερευνήσεις ποιος τρόπος μάθησης είναι πιο βοηθητικός για σένα. Για παράδειγμα, ίσως σου είναι ευκολότερο να αποθηκεύεις πληροφορίες μέσω οπτικοακουστικού υλικού (βίντεο, εικόνες κλπ.). Στο κομμάτι αυτό θα μπορούσες να λάβεις και την βοήθεια ενός εκπαιδευτικού ώστε να προσαρμόσετε μαζί την μελέτη στις ανάγκες σου. Ακόμα, είναι σημαντικό να διατηρείς έναν υγιεινό τρόπο ζωής και να είσαι δραστήριος καθώς φαίνεται πως η σωματική άσκηση βοηθάει στην μείωση των συμπτωμάτων της ΙΔΨ.
Τέλος, ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους να αντιμετωπίσεις τα προβλήματα που δημιουργεί η ΙΔΨ είναι να ζητήσεις βοήθεια. Τόσο από τον κοινωνικό σου κύκλο όπως την οικογένεια, τους φίλους , το σχολείο ώστε να σε βοηθήσει ο καθένας όπως μπορεί, όσο και από έναν ειδικό. Ιδιαίτερα βοηθητική στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων είναι η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία, η οποία μέσα από διάφορες τεχνικές μπορεί να μειώσει τα επίπεδα άγχους και να ελαττώσει σημαντικά τους ψυχαναγκασμός και καταναγκασμούς που ταλανίζουν τον πάσχοντα. Έτσι, θα υπάρχει μεγαλύτερη ευκολία το άτομο να συγκεντρωθεί και να ολοκληρώσει ένα μαθησιακό έργο, να έχει περισσότερες ακαδημαϊκές επιτυχίες και σε γενικές γραμμές να νιώθει καλύτερα με τον εαυτό του και τους γύρω του.
Σε ευχαριστούμε που μοιράστηκες τον προβληματισμό σου, είμαστε στη διάθεσή σου για οτιδήποτε χρειαστείς.
