Καλησπέρα, έχω μια σχέση 3 χρόνια και είμαι υπερβολικά ζηλιάρα σε σημείο που νιώθω ουι με αρρωσταίνω εμένα την ίδια και αυτό αρχίζει να εμφανίζεται και στη ζωή μου πέρα από την σχέση μου. Δεν ήμουν έτσι ποτε και με τρομάζει το πως έχω γίνει.
.Από τον/την:Μαρία
Αγαπητή Μαρία,
Σε ευχαριστούμε για το μοίρασμά σου. Με βάση τα όσα έγραψες θα προσπαθήσω να σε βοηθήσω.
Όλοι έχουμε βιώσει το συναίσθημα της ζήλειας. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μια φυσιολογική αντίδραση στην αίσθηση ότι απειλείται μια πολύ σημαντική μας σχέση. Τις περισσότερες φορές βασίζεται σε χαμηλή αυτοπεποίθηση, αυτοεκτίμηση και ανασφάλεια.
Πιο συγκεκριμένα ο Φρόιντ διέκρινε τρία είδη ζήλιας, τη φυσιολογική, τη νευρωτική και την παθολογική.
Η φυσιολογική ζήλεια είναι το συναίσθημα που αισθάνονται οι περισσότεροι άνθρωποι σε κάποια φάση της ζωής τους και προκαλείται από τη συμπεριφορά κάποιου τρίτου. Αυτό το συναίσθημα είναι απόλυτα φυσιολογικό και εξαφανίζεται από μόνο του μόλις ηρεμήσουν τα πνεύματα.
Η νευρωτική ζήλια εμφανίζεται έντονα σε άτομα υπερευαίσθητα και τις περισσότερες φορές δεν οφείλεται σε σοβαρές ή ορατές αιτίες. Έχει τη βάση της σε βαθιά ριζωμένα αισθήματα ενοχής και στο μηχανισμό άμυνας που ονομάζεται προβολή. Για παράδειγμα, μια γυναίκα που είχε εξωσυζυγική σχέση και αισθάνεται τύψεις και ενοχές για αυτό, “προβάλλει” τα συναισθήματά της στον άντρα της και τον κατηγορεί για προκλητική συμπεριφορά και για την πιθανότητα απιστίας. Αρχίζει να νιώθει νευρωτική ζήλια, η οποία πηγάζει από τον ίδιο της τον εαυτό, τα συναισθήματα και τις πράξεις της, καθώς και από το φόβο μήπως ο άντρας της διαπράξει απιστία.
Η παθολογική ή αρρωστημένη ζήλια ξεπερνά τα όρια του κοινωνικά αποδεκτού και σχετίζεται σχεδόν αποκλειστικά με την έμμονη ιδέα της απιστίας. Το άτομο που νιώθει αυτό το βασανιστικό συναίσθημα αισθάνεται συνήθως μειονεκτικά απέναντι στο σύντροφό του και παρατηρεί εξονυχιστικά τη συμπεριφορά του άλλου, προκειμένου να βρει πειστήρια και αποδείξεις για την υποτιθέμενη απιστία.
Σου προτείνω λοιπόν τα εξής:
- Εάν ήσουν η φίλη σου και άκουγες για την κατάστασή σου πώς θα αντιδρούσες; Κρατώντας μια απόσταση ανάμεσα σε εσένα και τη σχέση σου πάντα σε βοηθάει να δεις τα πράγματα πιο καθαρά.
- Κατέγραψε τις εκδηλώσεις ζήλιας σου: Η μέθοδος της καταγραφής είναι μείζονος σημασίας σε τέτοια θέματα. Κάθε φορά που καταλαβαίνεις ότι ζηλεύεις παθολογικά, γράφε σε ένα χαρτί ή σε ένα τετράδιο τι ήταν αυτό ακριβώς που πυροδότησε τη ζήλια σου, ποια αισθήματα ένιωθες ακριβώς κατά την εκδήλωση της ζήλιας, τι σκέψεις έκανες τότε και, τέλος, πώς νιώθεις τώρα, αφότου η κρίση ζήλιας πέρασε.
- Την επόμενη …προσπάθησε να ελέγξεις τον εαυτό σου, να συγκρατήσεις την ορμή σου και να μετριάσεις ή να απωθήσεις εντελώς τις κακές σου σκέψεις.
- Εάν καταφέρεις να συγκρατηθείς, άφησε τον εαυτό σου να αισθανθεί περήφανος με το επίτευγμά του. Εάν πάλι όχι, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα· ΜΗΝ το βάζεις κάτω!
- Σκέψου μήπως υπάρχει κάποιος βαθύτερος λόγος που ζηλεύεις. Πολλές φορές νιώθουμε ζήλια για τον σύντροφό μας για έναν πολύ διαφορετικό λόγο. Επειδή ίσως τελευταία δεν είναι τόσο υποστηρικτικός ή επειδή ξέχασε μια σημαντική προσωπική μας στιγμή. Ή επειδή μας έχει τραυματίσει μια παλιότερη σχέση μας (μας απάτησε, μας είπε ψέματα κτλ). Φυσικά και δεν είναι όλοι οι άνθρωποι ίδιοι και φυσικά δεν πρέπει να αφήνεις τις φοβίες και τις ανασφάλειες να κυριεύουν το μυαλό σου!
- Ενίσχυσε την αυτοπεποίθηση σου: To do list: Παρατήρησε τις συμπεριφορές και τα αποτελέσματά τους. Κατέγραψε σε μια λίστα τις πεποιθήσεις που σε υπονομεύουν. Πεποίθηση είναι μια κατ’ επανάληψη σκέψη την οποία δεν την αμφισβητούμε ποτέ. Εάν όμως δεν σου αρέσει κάτι στον εαυτό σου θυμήσου ότι είναι απλά μια πεποίθηση. (παραδείγματα πεποιθήσεων -Δεν είμαι αρκετός / Είμαι λίγος, Είμαι αδύναμος / Είμαι άρρωστος ή ασθενής, Είμαι άχρηστος αφού δεν τα καταφέρνω καλά με την πρώτη, Είναι ασυγχώρητο να κάνω λάθη, Είναι εγωιστικό να αγαπώ πολύ τον εαυτό μου, Δεν εμπιστεύομαι τις αποφάσεις μου). Σκέψου εάν είναι σωστές ή εάν θα μπορούσες να δώσεις μια καλύτερη ερμηνεία και να αλλάξεις αυτό που πίστευες έως σήμερα με κάτι περισσότερο δυναμωτικό για εσένα. Γράψε την καινούρια πεποίθησή σου στο χαρτί διαγράφοντας την παλιά (είναι σημαντικό και συμβολικό να διαγράψουμε με το στυλό μας την παλιά πεποίθηση, ο εγκέφαλός σας αντιλαμβάνεται πολλά μέσω των συμβολισμών). Επανέλαβε σε κάθε ευκαιρία την καινούρια σου πεποίθηση.
- Τέλος προκειμένου να ανακουφιστείς σαφώς και μπορείς να ζητήσεις βοήθεια από ειδικό ψυχικής υγείας. Συγκεκριμένα η γνωσιακή – συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία έχει αποδειχθεί, ότι είναι ιδιαιτέρως βοηθητική στο να αποκτήσει το άτομο μεγαλύτερο έλεγχο πάνω στις σκέψεις, στα συναισθήματα και στις συμπεριφορές του.
Να θυμάσαι: Τα κλειδιά είναι 1.αυτοπεποίηθηση και 2.αυτοεκτίμηση!