Καλησπέρα! Αναρρώνοντας απο κατάθλιψη και έπειτα σταδιακά από νευρική ανορεξία, ανέπτυξα κλεπτομανία…ειλικρινά νιώθω αναξιοπρεπής αλλά δεν μπορώ να το ελέγξω.
Από την: Εύα
Αγαπητή Εύα,
Καταρχάς θα θέλαμε να σε ευχαριστήσουμε που μοιράστηκες μαζί μας την ιστορία σου. Συναισθάνομαι την δυσκολία που βίωσες όντας σε κατάθλιψη κι έπειτα παλεύοντας με την νευρική ανορεξία, δύο καταστάσεις αρκετά ψυχοφθόρες που είχες την δύναμη να τις διαχειριστείς. Επιπλέον, το γεγονός ότι επικοινώνησες μαζί μας για την τάση κλεπτομανίας που ανέπτυξες δείχνει ότι σε ενδιαφέρει να αποκαταστήσεις την ψυχική σου υγεία κι αυτό είναι το πρώτο και σημαντικότερο βήμα που χρειάζεται να γίνει.
Από τις πληροφορίες που μας έδωσες αντιλαμβάνομαι ότι έλαβες διάγνωση από κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας ο οποίος σε βοήθησε να διαχειριστείς δύο καταστάσεις ιδιαίτερα δύσκολες. Πριν περάσω σε ορισμένα ερωτήματα που έχω να σου θέσω ας δούμε κάποια στοιχεία για τη διαταραχή της κατάθλιψης.
Η κατάθλιψη αποτελεί συχνή ψυχική ασθένεια. Πρόκειται για μία συναισθηματική διαταραχή που εμποδίζει το άτομο να λειτουργήσει ικανοποιητικά και να απολαύσει τη ζωή. Στη βαριά μορφή της, μπορεί ακόμη και κάτι απλό, όπως το να περάσει κανείς απλώς την ημέρα του, να φαίνεται δύσκολο, δίνοντας την αίσθηση ότι υπερβαίνει τις δυνάμεις του.
Αν και η κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί μόνο μία φορά κατά τη διάρκεια της ζωής σας, οι άνθρωποι συνήθως έχουν πολλά επεισόδια. Κατά τη διάρκεια αυτών των επεισοδίων, τα συμπτώματα εμφανίζονται το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, σχεδόν κάθε μέρα και μπορεί να περιλαμβάνουν:
• Αισθήματα λύπης, δακρύρροιας, κενού ή απελπισίας
• Ξεσπάσματα θυμού, εκνευρισμός ή απογοήτευση, ακόμα και για μικρά θέματα
• Απώλεια ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης για τις περισσότερες ή όλες τις συνήθεις δραστηριότητες, όπως το σεξ, τα χόμπι ή τα αθλήματα
• Διαταραχές ύπνου, συμπεριλαμβανομένης της αϋπνίας ή του υπερβολικού ύπνου
• Κούραση και έλλειψη ενέργειας, επομένως ακόμη και μικρές εργασίες απαιτούν επιπλέον προσπάθεια
• Μειωμένη όρεξη και απώλεια βάρους ή αυξημένη λαχτάρα για φαγητό και αύξηση βάρους
Όσον αφορά τη νευρική ανορεξία που βίωσες ,πολλοί αναρωτιούνται αν μπορεί η κατάθλιψη να προκαλέσει διατροφική διαταραχή και αν και πρόκειται για δύο διαφορετικές ψυχικές ασθένειες, η μία μπορεί εύκολα να προκαλέσει την άλλη. Η κατάθλιψη μπορεί να προκαλέσει υψηλά επίπεδα άγχους και στρες, που μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες συμπεριλαμβανομένης της απώλειας ενδιαφέροντος για το φαγητό. Τα άτομα με κατάθλιψη και διατροφικές διαταραχές μοιράζονται επίσης μερικά συμπτώματα, όπως αισθήματα χαμηλής αυτοεκτίμησης, τα οποία μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη ή τη διατήρηση και των δύο διαταραχών.
Επανέρχομαι στην ιστορία σου όπου με τις διαγνώσεις μόνο που μας ανέφερες μου γεννώνται κάποια ερωτήματα και θα ήθελα να μου δώσεις κάποια παραπάνω στοιχεία ούτως ώστε να έχω μια καλύτερη εικόνα της κατάστασης σου. Σε ποια φάση της ζωής σου εμφανίστηκε η κατάθλιψη; Συνέβη κάποια μεγάλη αλλαγή ή αντιμετώπισες κάποια απώλεια ή κάποια ασθένεια; Υπήρξε γεγονός συναισθηματικής κακοποίησης στη ζωή σου; Αν δεν ισχύει κάτι από αυτά με τη βοήθεια του ειδικού ψυχικής υγείας που συμπεραίνω ότι απευθύνθηκες ανακάλυψες ποια ήταν η αιτία στη δική σου περίπτωση;
Όσον αφορά τη νευρική ανορεξία όπως είπαμε και πιο πάνω σχετίζεται πολύ συχνά με διαταραχές της διάθεσης όπως η κατάθλιψη οπότε ίσως να ήταν απόρροια αυτού. Υπάρχουν όμως κι άλλες αιτίες. Η νευρική ανορεξία προκύπτει από σοβαρές δυσπροσαρμοστικές συμπεριφορές που προκαλούνται από τραύμα, άγχος, φόβο, χαμηλή αυτοεκτίμηση και δυσκολία επίλυσης συγκρούσεων. Το τραύμα μπορεί να προκληθεί από συναισθηματικά, σωματικά και λεκτικά τραύματα μάχης οπότε θα ήθελα να σε ρωτήσω αν μεγάλωσες σε περιβάλλον με αυστηρή πειθαρχία ή είχες επικριθεί για τις διατροφικές σου συνήθειες ή το σωματότυπο ή το βάρος σου από το οικογενειακό σου περιβάλλον ή το σχολείο. Τα άτομα που έχουν βιώσει οποιαδήποτε μορφή τραύματος διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν διατροφική διαταραχή εάν αυτά τα άλυτα συναισθήματα από την τραυματική εμπειρία δεν αντιμετωπιστούν κατάλληλα.
Η νευρική ανορεξία πιστεύεται ότι οφείλεται στην αδυναμία προσαρμογής στη σημερινή κοινωνία. Η πίεση των συνομηλίκων, η ενασχόληση με τη λεπτότητα και την ομορφιά, η απόκτηση αυτονομίας, οι συγκρούσεις ταυτότητας είναι εύλογοι κοινωνικοί παράγοντες, που συμβάλλουν στη νευρική ανορεξία. Πολλά νεαρά κορίτσια επαινούνται όταν χάνουν λίγο βάρος, όπως πέντε κιλά, και αυτός ο έπαινος οδηγεί σε μια ολοένα και μεγαλύτερη απώλεια βάρους. Στη δική σου περίπτωση υπήρχαν κάποια από αυτά τα στοιχεία που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε διατροφική διαταραχή;
Η κατάθλιψη και η νευρική ανορεξία είναι δύο σοβαρές καταστάσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν θεραπευτικά από ειδικό ψυχικής υγείας συνδυαστικά με ένα διατροφολόγο για να υπάρξουν καλύτερα αποτελέσματα. Αν κρίνω από τα όσα μας είπες έδειξες ψυχική δύναμη και κατάφερες να αναρρώσεις γεγονός που είναι αξιέπαινο. Πάνω σε αυτό ήθελα να σε ρωτήσω αν είχες στήριξη από το οικογενειακό ή κοινωνικό σου περιβάλλον ή αν κυρίως το διαχειρίστηκες μόνη σου με τη βοήθεια μόνο του ψυχολόγου.
Ερχόμαστε στο τώρα όπου αναφέρεις ότι έχεις αναπτύξει κλεπτομανία κάτι που σε κάνει να νιώθεις αναξιοπρεπής και είναι απολύτως κατανοητό. Πριν περάσουμε σε κάποιες σκέψεις πάνω στη διαχείριση αυτής της διαταραχής ας δούμε μαζί τι είναι η κλεπτομανία για να έχεις κι εσύ μια πιο πλήρη εικόνα.
Η κλεπτομανία ανήκει στις διαταραχές του ελέγχου των παρορμήσεων, στην κατηγορία αυτή ανήκει και η χαρτοπαιξία (τζόγος), τριχοτιλλομανία, εκρηκτική διαταραχή ή πυρομανία.
Το κυριότερο χαρακτηριστικό της κλεπτομανίας είναι τα επανειλημμένα επεισόδια στα οποία ωθείται το άτομο και δεν μπορεί ν’ αντισταθεί στην παρόρμηση του να κλέψει ορισμένα αντικείμενα. Τα αντικείμενα αυτά δεν έχουν για το άτομο κάποια σημαντική χρηματική αξία, αλλά ούτε τα χρησιμοποιεί. Παρουσιάζεται κυρίως στις γυναίκες και πολύ λιγότερο στους άνδρες. Το άτομο που πάσχει από κλεπτομανία αισθάνεται έντονη επιθυμία να κλέψει. Κλέβει πράγματα τα οποία θα μπορούσε εύκολα να αγοράσει ή πράγματα που δεν είναι καθόλου ακριβά. Δεν κλέβει γιατί θέλει να αποκτήσει ένα συγκεκριμένο αντικείμενο, αφού συχνά μετά την πράξη πετά το κλεμμένο αντικείμενο. Επομένως, το άτομο αυτό κλέβει με σκοπό να ανακουφίσει την συναισθηματική ένταση ή το άγχος που βιώνει.
Ουσιαστικά το κίνητρο του κλεπτομανή είναι η ανακούφιση από την ψυχική ένταση που βιώνει. Τα άτομα έχουν την γνώση για την πράξη τους αυτή, πολλές φορές νιώθουν θλίψη, άγχος και ενοχές για τις κινήσεις τους αυτές, δεν το παραδέχονται όμως ανοιχτά. Το κρύβουν και αντιστέκονται.
Διαγνωστικά κριτήρια σύμφωνα με το DSM-IV είναι τα εξής:
1.Επανειλλημένη αδυναμία του ατόμου να αντισταθεί σε παρορμήσεις να κλέψει αντικείμενα που δεν χρειάζονται για προσωπική χρήση ή για την χρηματική τους αξία.
2. Αυξανόμενο αίσθημα τάσης αμέσως πριν από την διάπραξη της κλοπής.
3. Ευχαρίστηση, ικανοποίηση ή ανακούφιση κατά τον χρόνο της διάπραξης της κλοπής.
4. Η κλοπή δεν διαπράττεται για να εκφράσει θυμό ή εκδίκηση και δεν αποτελεί απάντηση σε μία παραληρητική ιδέα ή ψευδαίσθηση.
5. Η κλοπή δεν εξηγείται καλύτερα ως Διαταραχή της Διαγωγής, ένα Μανιακό επεισόδιο ή Αντικοινωνική Διαταραχή της προσωπικότητας
Συχνά άτομα με κλεπτομανία υποφέρουν παράλληλα και από άλλη διαταραχή, όπως μια διαταραχή της διάθεσης π.χ. κατάθλιψη ή άγχος όπως επίσης και από διατροφικές διαταραχές. Έχει παρατηρηθεί, επίσης, πως η συχνότητα των συμπτωμάτων της κλεπτομανίας αυξάνεται μετά από διαζύγια, απώλειες αγαπημένων προσώπων ή διάφορες άλλες επώδυνες ψυχικά καταστάσεις που αυξάνουν την ψυχική φόρτιση του ατόμου.
Αντιλαμβάνομαι ότι είναι μια ψυχοφθόρα κατάσταση η οποία δεν σε αφήνει να χαρείς την καθημερινότητα σου. Θα σου πρότεινα να μιλήσεις με κοντινά σου άτομα που εμπιστεύεσαι τα οποία θα σου δώσουν την στήριξη που χρειάζεσαι και έτσι θα φύγουν οι όποιες ενοχές και συναισθήματα αναξιοπρέπειας που έχεις.
Επίσης, πολύ σημαντικό θα ήταν να απευθυνθείς σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας. Όταν ένα άτομο υποφέρει από κλεπτομανία, και ζητά την βοήθεια ενός ψυχοθεραπευτή, είναι ανάγκη να κατανοήσει ποια συναισθήματα οδηγούν στην πράξη της κλοπής. Δυστυχώς, οι περισσότεροι κλεπτομανείς ζητούν βοήθεια μόνο όταν συλληφθούν, και υπάρχει ανάμιξη της αστυνομίας και του νόμου γενικότερα. Ωστόσο, αν δεν ζητήσουν βοήθεια, ζουν την ζωή τους μέσα σε μια κρυφή ντροπή. Η ψυχοθεραπεία είναι πολύ βοηθητική, αλλά είναι ανάγκη να γίνουν τακτικές συνεδρίες για να καταφέρεις να διαχειριστείς τα επώδυνα συναισθήματα και να μάθεις νέες στρατηγικές και τεχνικές. Οι κλεπτομανείς έχουν μικρή επιθυμία για κλοπές όταν το άγχος και τα άλλα συναισθηματικά συμπτώματα υποχωρούν.
Ελπίζω με τα λόγια μου να σε βοήθησα να δεις πόσα πράγματα έχεις καταφέρει μέχρι στιγμής όπως το ότι κατάφερες να αναρρώσεις από δύσκολες καταστάσεις γεγονός που δείχνει πόσο ισχυρή θέληση διαθέτεις, κάτι που αντικατοπτρίζεται και στο βήμα που έκανες να επικοινωνήσεις μαζί μας για την διαχείριση της κλεπτομανίας. Είμαστε στη διάθεσή σου για ό,τι χρειαστείς.
