Καλησπέρα. Ονομάζομαι Αλέξανδρος και είμαι 20 ετών. Η ζωή που κάνω είναι η φυσιολογική ζωή ενός ανθρώπου στην ηλικία μου. Όμως τώρα τελευταία παρουσιάζω κάποια ψυχολογικά σκαμπανεβάσματα. Οι περισσότεροι φίλοι μου έχουν σχέση και όπως είναι λογικό αφιερώνουν εκεί τον περισσότερο χρόνο τους. Εγώ δεν έχω σχέση. Έτσι κάποιες φορές αισθάνομαι ότι έχω μείνει μόνος μου και ότι οι φίλοι μου κατά κάποιον τρόπο έχουν απομακρυνθεί από εμένα. Νιώθω πολύ μόνος τελευταία και νομίζω ότι βρίσκομαι στα πρόθυρα της κατάθλιψης.
Από τον : Αλέξανδρο
Αγαπητέ Αλέξανδρε,
Σ’ ευχαριστούμε που επέλεξες τη σελίδα μας για να εκφράσεις το ζήτημα που σε απασχολεί. Είσαι ένας νέος άνθρωπος που τώρα αρχίζεις να παίρνεις τη ζωή στα χέρια σου και βρίσκεσαι στην πιο παραγωγική φάση κάτι που από μόνο του είναι πολύ ενθαρρυντικό και αισιόδοξο για το μέλλον. Θα προσπαθήσω να σε βοηθήσω με αυτά που σε προβληματίζουν.
Καταρχάς αναφέρεις ότι έχεις παρατηρήσει να έχεις κάποια “ψυχολογικά σκαμπανεβάσματα”. Αυτό είναι κάτι που συμβαίνει σε όλους και είναι απολύτως λογικό. Η συναισθηματική μας κατάσταση είναι κάτι που μεταβάλλεται αρκετά συχνά. Οι λόγοι μπορεί να είναι πολλοί. Εξωτερικοί, εσωτερικοί, έχουν να κάνουν με τη σχέση με τα κοντινά πρόσωπα, με τις κοινωνικές συνθήκες, με την κατάσταση ζωής μας και πολλά άλλα. Η συναισθηματική μας κατάσταση επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες και είναι κάτι απολύτως λογικό. Η ζωή κινείται, έχει ρυθμό. Αντιστοίχως, αφού είμαστε άνθρωποι που εμπλεκόμαστε σε σχέσεις και καταστάσεις θα επηρεαζόμαστε από αυτές. Δε γίνεται να έχουμε μόνο ένα συναίσθημα (πχ μόνο χαρά, μόνο λύπη). Αξίζει να αναρωτηθείς και να εντοπίσεις ποιος ή ποιοι είναι οι παράγοντες που μπορεί να σου δημιουργούν αυτήν την εναλλαγή των συναισθημάτων που αναφέρεις. Για παράδειγμα, θα ήταν χρήσιμο να παρατηρήσεις όταν αισθανθείς την αλλαγή του συναισθήματος τι προηγήθηκε πριν από αυτή. Ήταν μια αλλαγή (ευχάριστη ή δυσάρεστη) σε μια κατάσταση; Ήταν κάτι που προέκυψε με κάποιο πρόσωπο; Ήταν μια σκέψη που μπορεί να έκανες και να σε επηρέασε; Τα παραπάνω είναι κάποιες ερωτήσεις που μπορείς να θέσεις στον εαυτό σου όταν και αν παρατηρείς την αλλαγή του συναισθήματος ώστε να κατανοήσεις για ποιο λόγο μπορεί να συμβαίνει. Είναι η αρχή για να έρθεις σιγά-σιγά σε μεγαλύτερη επαφή με τον εσωτερικό κόσμο και το συναίσθημά σου. Βέβαια, αν δεν μπορείς στην εκάστοτε στιγμή να θέσεις ή/και να απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα δε σημαίνει ότι δε θα αποκτήσεις επαφή. Μπορεί τη δεδομένη στιγμή να μην είσαι έτοιμος να μπεις σε αυτή τη διαδικασία κάτι που είναι πολύ θεμιτό και λογικό.
Στην ερώτηση σου καταλαβαίνω πως έχεις εντοπίσει ότι αυτά τα ψυχολογικά σκαμπανεβάσματα μπορεί να οφείλονται στη μεταβολή της σχέσης σου με τους φίλους σου. Πράγματι, αυτή η κατάσταση μπορεί να σου δημιουργήσει αυτή τη συναισθηματική μεταβλητότητα. Αναφέρεις πως οι περισσότεροι φίλοι σου έχουν εμπλακεί σε ερωτικές σχέσεις και αφιερώνουν τον περισσότερο χρόνο τους σε αυτές. Η αλήθεια είναι ότι όταν δημιουργούμε νέες σχέσεις και δη ερωτικές εστιάζουμε το ενδιαφέρον μας και το συναισθηματικό δυναμικό μας σε αυτές. Αρχίζουμε να επενδύουμε όλο και περισσότερο σε αυτές τις σχέσεις. Κι αυτό γίνεται όχι μόνο, στις ερωτικές αλλά, και στις φιλικές σχέσεις. Η έννοια της επένδυσης παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη δημιουργία και στην διατήρηση κάθε είδους σχέσης. Εσύ αναφέρεις, πως αυτό το διάστημα δε βρίσκεσαι σε κάποια ερωτική σχέση. Αυτό με κάνει να σκέφτομαι πως η επένδυση που έχεις κάνει στους φίλους είναι μεγάλη. Επομένως, το γεγονός ότι οι φίλοι σου “μοιράζουν” τον χρόνο και το συναίσθημά τους σε ένα άλλο πρόσωπο μπορεί να σου δημιουργεί αναστάτωση. Επίσης, αναφέρεις, ότι σου δημιουργεί ένα αίσθημα μοναξιάς και απομάκρυνσης. Αυτά τα συναισθήματα που έχεις εντοπίσει και αναφέρεις μπορεί να λειτουργήσουν σαν το έναυσμα για έναν εσωτερικό διάλογο ώστε να ανακαλύψεις, γιατί ακριβώς μπορεί να αισθάνεσαι έτσι. Τί μπορεί να σημαίνει για ‘σένα οι σημαντικοί άλλοι να μοιράζονται το συναίσθημά τους και με άλλους ανθρώπους; Γιατί αισθάνεσαι μόνος σου; Αυτό που σε προβληματίζει περισσότερο είναι ότι δεν περνάτε πολύ χρόνο μαζί πια επειδή, πραγματικά θέλεις την επαφή μαζί τους, ή μπορεί να είναι κι ένας φόβος, μια ανησυχία της μοναξιάς γενικότερα; Τα παραπάνω είναι κάποια από τα πολλά ερωτήματα που μπορεί να θέσεις στον εαυτό σου. Εγώ απλώς τα αναφέρω σαν ένα ξεκίνημα, και λίγο αυθαίρετο, αν θέλεις, καθώς δε γνωρίζω ούτε εσένα, αλλά ούτε την ιστορία σου, ώστε να είμαι πιο συγκεκριμένος.
Όπως ανέφερα και παραπάνω οι σχέσεις έχουν ένα χαρακτήρα δυναμικό. Μεταβάλλονται συνεχώς, γιατί δυναμικός είναι και ο χαρακτήρας του ψυχισμού. Το “κλειδί” γι’ αυτή τη μεταβολή είναι η έννοια της προσαρμοστικότητας. Τα περισσότερα, αν όχι όλα, τα όντα στον πλανήτη την έχουν αυτήν την ικανότητα. Είναι θέμα επιβίωσης στην φύση. Αν δεν προσαρμοστούν στις συνθήκες του περιβάλλοντός τους που μεταβάλλονται δε θα καταφέρουν να επιβιώσουν. Κι εμείς, οι άνθρωποι, έχουμε αυτήν την ικανότητα ψυχικά. Μπορεί να είναι λίγο σκληρή η λέξη, αλλά “οφείλουμε” να μπορούμε να προσαρμοζόμαστε σε νέες συνθήκες και καταστάσεις. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι μπορείς να δεις τη νέα συνθήκη που προέκυψε σαν ένα νέο δεδομένο για τις σχέσεις σου και να το χρησιμοποιήσεις υπέρ σου. Μπορείς, επίσης, να εκφράσεις αυτό το συναίσθημα στους φίλους σου. Να τους πεις, ειλικρινά, ότι αισθάνεσαι ότι έχουν απομακρυνθεί. Εκείνοι μπορεί να μην το έχουν καταλάβει και εκφράζοντάς το να το συνειδητοποιήσουν και να θέλουν να το αλλάξουν. Ή από την άλλη η ανάγκη τους, τη δεδομένη στιγμή, μπορεί να είναι να αφιερωθούν στην σχέση τους. Όποια κι αν είναι η απάντηση μέσα από την επικοινωνία και το διάλογο θα μπορέσεις να εκφράσεις αυτό που νιώθεις και σίγουρα θα είναι και απελευθερωτικό αλλά και βοηθητικό για ‘σένα αλλά και για την ίδια την σχέση.
Πέραν αυτών, όμως, για να νιώσεις λιγότερο μόνος σου μπορείς να κάνεις πράγματα που σε ευχαριστούν και σε γεμίζουν. Να δεις αν έχεις παραμελήσει επιθυμίες και να βρεις να κάνεις δραστηριότητες που και θα γεμίσουν το χρόνο σου αλλά και θα σε τονώσουν ψυχικά. Είναι πολύ ωραίο να μπορούμε να κάνουμε πράγματα που μας ευχαριστούν, που αφορούν εμάς και την ευχαρίστησή μας. Επίσης είναι πολύ σημαντικό κι εποικοδομητικό να μπορούμε να περνάμε καλά με τον εαυτό μας. Η μοναξιά είναι κάτι που όλους λίγο-πολύ μας φοβίζει. Στη συγκεκριμένη περίπτωση όμως δε σημαίνει, ότι, επειδή οι σχέσεις σου έχουν αλλάξει μορφή δεν υπάρχουν κιόλας. Είναι πολύ όμορφο οι άνθρωποι να εξελίσσονται, να αλλάζουν στάδια ζωής κι εμείς να είμαστε παρόντες σε αυτά. Η στασιμότητα σε οποιαδήποτε σχέση μπορεί να σημαίνει και τη μη σχέση. Θα μπορούσες, λοιπόν, για αρχή να εκφράσεις αυτό που νιώθεις στους φίλους σου και αναλόγως την απάντηση να πράξεις. Έπειτα, να βρεις νέα ή και παλιά πράγματα που σε ευχαριστούν και μπορεί να τα έχεις παραμελήσει, για να περνάς καλά και μόνος σου. Τέλος, αυτό που βιώνεις τώρα δε σημαίνει ότι σε οδηγεί στα πρόθυρα της κατάθλιψης. Νομίζω κιόλας ότι δεν είναι καθόλου βοηθητικό να το ονοματίσεις ως κατάθλιψη. Η κατάθλιψη έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που πρέπει να εμφανίζονται για ένα συγκεκριμένο διάστημα αλλά και πάλι μια τέτοια “διάγνωση” δεν είναι καθόλου βοηθητική. Το ότι μπορεί να αισθάνεσαι όπως αισθάνεσαι τώρα δε σημαίνει, ότι έχεις και κάποια μορφή κατάθλιψης. Όμως αν αισθάνεσαι να σε ταλαιπωρεί και να σε δυσκολεύει αυτή η κατάσταση το πιο ωφέλιμο θα ήταν να επισκεφθείς κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας που εκεί θα έχεις το χώρο και το χρόνο να εκφράσεις όλα όσα θέλεις.
Ελπίζω να ήμουν κάπως βοηθητικός. Να θυμάσαι, πως οτιδήποτε νιώθεις μπορεί να αλλάξει αρχικά με την επικοινωνία, την εξωτερίκευση του συναισθήματος και την ειλικρίνεια. Ειλικρίνεια πρώτα απέναντι στον εαυτό σου κι έπειτα προς τους άλλους. Εγώ σου εύχομαι καλές γιορτές με υγεία, ψυχική και σωματική. Και οι γιορτές είναι μια καλή υπενθύμιση για όλους μας να εκφραστούμε και να έρθουμε κοντά με τους ανθρώπους που επιλέγουμε να έχουμε στην ζωή μας. Να είσαι καλά! Για οτιδήποτε μη διστάσεις να επικοινωνήσεις ξανά με την σελίδα μας.
*Η στήλη Ψtalk έχει περισσότερο συμβουλευτικό χαρακτήρα και δεν αντικαθιστά την Ψυχοθεραπεία ή οποιονδήποτε άλλο τρόπο παρέμβασης.
Στείλε και εσύ τον δικό σου προβληματισμό ανώνυμα πατώντας στο κουμπί της αρχικής και λάβε απάντηση από ειδικό ψυχικής υγείας.
Επιμέλεια Άρθρου: Χριστοδουλάκη Ελεάννα