Καλησπέρα. Προσωπικά έχω διαταραχή πανικού και στο παρελθόν είχα κατάθλιψη ως έφηβος. Αντιμετωπίζω ένα πρόβλημα τελευταία ως φοιτητής και παράλληλα εργαζόμενος, να μη μπορώ πολλές φορές να ανταποκριθώ λόγω της ψυχικής μου ασθένειας σε κάποιες υποχρεώσεις ακαδημαϊκές αλλά και η συνειδητοποίηση της μη παραγωγικότητας μου να μη με βοηθάει να το ξεπεράσω όλο αυτό. Πως σπάμε αυτόν τον κύκλο, η ψυχική ασθένεια δεν βοηθά στην παραγωγικότητα και η συνειδητοποίηση της μη παραγωγικότητας δεν βοηθά με τη ψυχική ασθένεια.
Από τον/την: Ευάγγελο
Αγαπητέ Ευάγγελε,
Αρχικά, θα ήθελα να σε ευχαριστήσω που μοιράστηκες μαζί μας την ιστορία σου. Χαίρομαι που θα συζητήσουμε μαζί αυτό που σε απασχολεί!
Από αυτά που μου γράφεις καταλαβαίνω ότι είναι μια δύσκολη περίοδος για εσένα. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρεις ότι έχεις γνωστό ψυχιατρικό ιστορικό-κατάθλιψη (στο παρελθόν) και διαταραχή πανικού (στο παρόν). Λυπάμαι που είχαν έρθει έτσι τα πράγματα στη ζωή σου, με αποτέλεσμα να έχεις-τουλάχιστον για συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα- έντονα μειωμένη διάθεση και άγχος!
Εφόσον μου μιλάς για διαταραχές, Ευάγγελε, να υποθέσω ότι έχεις επισκεφτεί κάποιον Ειδικό Ψυχικής Υγείας-Ψυχολόγο ή Ψυχίατρο; Αναρωτιέμαι, έχεις δουλέψει ψυχοθεραπευτικά πάνω σε αυτά τα ζητήματα διάθεσης και άγχους που σε απασχολούν; Καταλαβαίνω ότι αυτή την περίοδο τα θέματα άγχους σου επιβαρύνουν την καθημερινότητά του-κάτι που είναι λογικό να συμβαίνει (ειδάλλως δεν θα κάναμε λόγο για διαταραχές & δυσκολίες).
Αν, Ευάγγελε, έχεις πάει σε Ψυχοθεραπευτή/Ψυχοθεραπεύτρια (εκπαιδευμένο/η σε κάποιο είδος προσέγγισης πχ. Γνωσιακή Συμπεριφορική, Συστημική, Ψυχανάλυση), θα ήθελα να σου επισημάνω ότι η θεραπεία δεν ακολουθεί γραμμική πορεία-αλλά μια πορεία που μοιάζει περισσότερο με καρδιογράφημα (πάνω-κάτω). Είναι λογικό να συμβαίνει αυτό. Δώσε χρόνο στη ψυχοθεραπεία σου, εντόπισε ποιές είναι οι δυσλειτουργικές για εσένα σκέψεις που σου προκαλούν δυσφορία και δυσλειτουργικές συμπεριφορές. Αφού κατανοήσεις τι είναι αυτό που σε αγχώνει και μειώνει τη διάθεσή σου, μετά μπορείς να το αντικαταστήσεις και να μάθεις να το διαχειρίζεσαι. Την επόμενη φορά που θα έρθεις αντιμέτωπος με μια στρεσογόνο για εσένα συνθήκη ,θα μπορείς μηχανικά πια να αντιδράς πιο λειτουργικά και να αναγνωρίζεις προειδοποιητικά σημάδια. Θέλω να σου πω ότι οι υποτροπές είναι συχνό φαινόμενο, αλλά μέσω της θεραπείας ίσως εμφανίζονται πλέον με μικρότερη συχνότητα (συγκριτικά με παρελθόν). Αν πάλι δεν έχεις ξεκινήσει Ψυχοθεραπεία, από αυτά που μου λες υποθέτω ότι το έχεις ανάγκη-έχεις ανάγκη να γίνεις ο κύριος θεραπευτής του εαυτού σου!
Επίσης, καταλαβαίνω ότι το να είσαι παραγωγικός έχει πολύ μεγάλη σημασία για εσένα. Τι είναι αυτό που φοβάσαι αν δεν είσαι παραγωγικός; Ποιό είναι το χειρότερο σενάριο; Πού το έχεις μάθει αυτό; Πότε ήταν η πρώτη στιγμή που είχε περάσει αυτή η σκέψη από το μυαλό σου; Τι συνέβαινε τότε; Επιπρόσθετα, αναφέρεις διάφορα προβλήματα στο σήμερα που είσαι φοιτητής και εργαζόμενος. Ποιά, ακριβώς, είναι αυτά; Σχετίζονται με το άγχος σου; Τι είναι αυτό που σκέφτεσαι; Τι είναι αυτό που κάνεις; Πάντως θα ήθελα να σου πω ότι το να είναι κανείς ταυτόχρονα φοιτητής και εργαζόμενος είναι δύσκολο και αποτελεί μια στρεσογόνο συνθήκη ανεξάρτητα με το αν έχει κάποιος διαγνωσμένη διαταραχή ή όχι. Μπορώ να υποθέσω ότι οι ευθύνες/υποχρεώσεις είναι περισσότερες και ο χρόνος λιγότερος. Ίσως σε αυτή την περίπτωση να είναι χρήσιμο για εσένα μια καλύτερη οργάνωση του χρόνου! Πιο συγκεκριμένα, μπορείς να βάλεις συγκεκριμένους, μετρήσιμους, εφικτούς, ρεαλιστικούς & οριοθετημένους χρονικά στόχους! Αφού υλοποιήσεις τον έναν, προχωράς στον επόμενο!
Ακόμη περισσότερο, ίσως θα ήταν ωφέλιμο να θίξουμε το στίγμα μιας «ασθένειας». Δυστυχώς, ακόμη στην κοινωνία μας το στίγμα και η περιθωριοποίηση δεν έχουν εξαλειφθεί πλήρως-βέβαια γίνονται μεγάλες προσπάθειες ως προς αυτό. Είναι στη φύση του ανθρώπου να τρομάζει όταν κάτι δεν του είναι οικείο-αλλά είναι εξίσου επιλογή του για το πώς θα αντιδράσει σε αυτό (με εχθρικότητα; ρατσισμό; μοντέρνο ρατσισμό; απάθεια; αδιαφορία; υποστήριξη; κατανόηση; αγάπη;). Υπάρχει, άραγε, διαφορά ανάμεσα σε μια σωματική και ψυχική ασθένεια; Είναι διαφορετική αυτή η «απόκλιση»; Αυτά, συνήθως, είναι ερωτήματα που βαραίνουν άτομα με δυσκολίες στη ψυχική σφαίρα-κάτι που κουβαλούν μέσα τους, με αποτέλεσμα την επιβάρυνσή τους-ψυχική και μη.
Όντως, Ευάγγελε, αυτό που γράφεις ανάμεσα σε ψυχική ασθένεια (δυσκολίες)-μείωση παραγωγικότητας-ενίσχυση δυσκολιών, αποτελεί έναν φαύλο κύκλο και χαίρομαι που το έχεις εντοπίσει. Αυτό ίσως που θα ήταν καλό να κάνεις είναι να το δεις με διαφορετική σκοπιά. Δες πώς ακριβώς ερμηνεύεις τη μείωση παραγωγικότητας-εκεί νομίζω βρίσκεται το κλειδί που ανοίγει την πόρτα του φαύλου κύκλου. Τι είναι αυτό που αισθάνεσαι; Πώς συμπεριφέρεσαι; Αν υποθέσουμε ότι κάποιες σκέψεις σου είναι «Πάλι δεν μπορώ να τα καταφέρω. Ποτέ δεν θα γίνω καλά. Πάντα έτσι θα είμαι», αυτές οι σκέψεις είναι που σου προκαλούν έντονο άγχος και κάνεις ίσως (;) αποφυγές. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα να εντείνουν και πάλι τη ψυχική κατάστασή σου.
*Υ.Γ: Εστίασε στη ψυχοθεραπεία-εντόπισε τις δυσλειτουργικές σκέψεις σου, κάνε αμφισβήτηση, αντικατάστησε αυτές με πιο λειτουργικές σκέψεις κι έτσι θα σπάσεις τον φαύλο κύκλο που τόσο επιθυμείς! Άλλωστε υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι (διάσημοι και μη) με ψυχικές δυσκολίες και έχουν καταφέρει να βρουν το μονοπάτι τους! Μήπως ήρθε η ώρα να βρεις κι εσύ το δικό σου;
Εύχομαι να είσαι καλά,
Ιωάννα