Τι είναι η πρόωρη εκσπερμάτιση;
Η σεξουαλική πράξη ολοκληρώνεται σε 1-2 λεπτά από τη στιγμή της διείσδυσης και αυτό γιατί η εκσπερμάτιση προκύπτει γρήγορα και με ελάχιστο έλεγχο. Η πιο συχνή σεξουαλική δυσλειτουργία αφού στις μέρες μας απασχολεί το 30% του ανδρικού πληθυσμού. Πρόκειται για διαταραχή απέναντι στην οποία η γυναίκα φαίνεται να δυσφορεί πολύ περισσότερο από ό,τι στη διαταραχή της στύσης, την οποία ερμηνεύει ως «σε θέλω, αλλά δυστυχώς δεν μπορώ».
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Εταιρεία Σεξουαλικής Ιατρικής – ISSM, η πρόωρη εκσπερμάτιση ορίζεται ως εξής:
1.Χρόνος από τη διείσδυση μέχρι την εκσπερμάτιση (IELT) περίπου 1 λεπτό -Η εκσπερμάτιση προκύπτει πάντα ή σχεδόν πάντα πριν το πέρας ή περίπου εντός ενός λεπτού μετά την κολπική διείσδυση.
2.Απώλεια ελέγχου της εκσπερμάτισης – Αδυναμία καθυστέρησης της εκσπερμάτισης μετά την κολπική διείσδυση
3.Αρνητικές προσωπικές επιπτώσεις εξαιτίας της πάθησης – Αρνητικές επιπτώσεις και συναισθήματα σε προσωπικό επίπεδο, όπως αγωνία, απογοήτευση και/ή αποφυγή σεξουαλικής και συναισθηματικής εγγύτητας
Δύο τύποι:
–Πρωτοπαθής (αναφερόμενη και ως «χρόνια») – δηλαδή ο άνδρας βίωσε το πρόβλημα από την πρώτη σεξουαλική του εμπειρία και διαρκεί εφ’ όρου ζωής.
–Δευτεροπαθής (αναφερόμενη και ως «επίκτητη») – εμφανίζεται σταδιακά ή ξαφνικά, ενώ μέχρι τότε είχε έλεγχο της εκσπερμάτισης ή αυτή γινόταν σε χρόνο που θεωρούσε επαρκή για να απολαμβάνει τη σεξουαλική πράξη.
Τι Δεν είναι η Πρόωρη εκσπερμάτιση;
– Δεν είναι στυτική δυσλειτουργία.
Πολλές φορές συνυπάρχει με διαταραχή της στυτικής λειτουργίας (είτε ψυχογενή είτε οργανική). Σε μεγάλο ποσοστό, η χρόνια διαταραχή της πρόωρης εκσπερμάτισης επιφέρει και στυτικό πρόβλημα, όπως επίσης και η χρόνια στυτική δυσλειτουργία μπορεί να επιφέρει πρόωρη εκσπερμάτιση.
Αιτίες
Ψυχολογικοί λόγοι:
H πρόωρη εκσπερμάτιση είναι καθαρά ψυχολογική διαταραχή. Τα ψυχολογικά αίτια είναι δυνατόν να αφορούν δυσκολίες του άνδρα στην ψυχοσυναισθηματική του ανάπτυξη και στη σχέση με την σύντροφο ή είναι συνυφασμένα με την προσωπικότητά του όπως η ανάγκη γρήγορης διεκπεραίωσης, ψυχαναγκαστικά στοιχεία κ.α. Ειδικότερα:
–Στρεσογόνοι παράγοντες: Επαγγελματικά προβλήματα, η ανεργία, η οικονομική δυσκολία, τα οικογενειακά προβλήματα, οι εντάσεις και οι συγκρούσεις στη σχέση.
–Άγχος απόδοσης : Ένας άνδρας που διακατέχεται από ανασφάλεια ή τελειομανία ξεκινά μια σεξουαλική επαφή με υπερβολική προσδοκία και αγχωτικές σκέψεις, όπως «πόσο θα την ικανοποιήσω;», «πώς θα είμαι ως εραστής;», «θα καταφέρω να της προσφέρω οργασμό;».
-Η ύπαρξης μιας ψυχολογικής διαταραχής : Άνδρες με κατάθλιψη ή με αγχώδη διαταραχή παρουσιάζουν υψηλά ποσοστά εμφάνισης πρόωρης εκσπερμάτισης.
– Η ύπαρξη ενός άλλου σεξουαλικού προβλήματος: Περιπτώσεις όπου η πρόωρη εκσπερμάτιση προκαλείται δευτερογενώς από μια άλλη σεξουαλική δυσλειτουργία.
H προσωπικότητα του άνδρα είναι καθοριστικής σημασίας: αισθήματα εσωστρέφειας, μειονεξίας και ανασφάλειας, το άγχος, η βιασύνη και η έντονη σχολαστικότητα αποτελούν βασικά γνωρίσματά του. Πολλές φορές δεν μπορεί να εκφράσει εύκολα τη σκέψη, τα συναισθήματά του και προτιμά να κρύβεται και να αμύνεται, ενώ με ευκολία ενοχοποιεί τον εαυτό του και οδηγείται σε ένα καταθλιπτικό συναίσθημα. H πρόωρη εκσπερμάτιση συνδέεται με την αυτοϊκανοποίηση (η οποία επιδεινώνει την κατάσταση) αλλά και με τη στάση και την προσωπικότητα της συντρόφου.
Ακόμη ένας άνδρας «πρόωρος» με συγκεκριμένη γυναίκα μπορεί να μην είναι «πρόωρος» με κάποια άλλη. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι φταίει η γυναίκα για το πρόβλημα, αλλά σε σημαντικό βαθμό η ισχυρή προσωπικότητά της, η αυξημένη σεξουαλική απαιτητικότητα για τον οργασμό της, αλλά και η επιθετικότητα που βγάζει, επιβαρύνουν σημαντικά τη διαταραχή. Ο τρόπος ζωής του άνδρα, το αυξημένο άγχος αλλά και η αδυναμία που έχει για τη σύντροφο, καθώς και ο φόβος του να μην τη χάσει, επιδεινώνουν το πρόβλημα σημαντικά.
Οργανικοί λόγοι: 1. ανατομικές παραλλαγές (βραχύς χαλινός) 2. χρονίες φλεγμονωδεις παθήσεις του προστάτη (προστατίτιδα), 3. Στυτική Δυσλειτουργία (ΣΔ), 4. Υπερθυρεοειδισμός, 5. Χρήση ψυχοτρόπων ουσιών.
Πως το βιώνει το άτομο;
Oι άνδρες με ΠΕ αναφέρουν δυσκολία σχετικά με τον έλεγχο της εκσπερμάτωσης, την ικανοποίηση, την αγωνία, και δυσφορία στις διαπροσωπικές σχέσεις, παρατηρώντας σημαντικές μειώσεις στα επίπεδα της σεξουαλικής λειτουργίας και στη συνολική ποιότητα ζωής.
Επηρεάζεται η αυτοεκτίμηση και η εμπιστοσύνη του ατόμου στον ίδιο του τον εαυτό. Τέλος είναι απρόθυμοι να συζητήσουν ανοιχτά το θέμα της ΠΕ . Στην κλινική πρακτική, συχνά εκφράζουν την ανησυχία τους σχετικά με την αποτελεσματική θεραπεία ή δυσκολεύονται να αποδεχτούν ότι υπάρχει πρόβλημα.
Πώς το βιώνει η σύντροφος:
Μια γυναίκα αρχικά να αποφεύγει να εστιάσει στο πρόβλημα, φοβούμενη ότι θα πληγώσει συναισθηματικά το σύντροφό της ή σκεπτόμενη την αύξηση του αισθήματος της ανεπάρκειας που ο ίδιος βιώνει. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε «συμπαιγνία της σιωπής» όπου κανένας δεν είναι πρόθυμος να μιλήσει για το πρόβλημα.
Αργότερα η γυναίκα θίγει το ζήτημα, αλλά ο άνδρας αρνείται το πρόβλημα ή αποφεύγει να το συζητήσει, με αποτέλεσμα να οδηγείται η ίδια σε αισθήματα απογοήτευσης, θυμού, και περιφρόνησης από τον σύντροφο της.
Πώς να βοηθήσω τον εαυτό μου;
– Απαραίτητος ο οργανικός έλεγχος,
-Ζητείστε τη βοήθεια ενός ειδικού προκειμένου να διαχειριστείτε το φόβο σεξουαλικής επίδοσης και το άγχος που προκαλεί,
-Διαχειριστείτε τη συναισθηματική κατάσταση που βιώνετε,
-Ενημερωθείτε γύρω από το πρόβλημα,
-Συζητήστε με τη σύντροφό σας, επικοινωνήστε το πώς νιώθετε, αναλογιστείτε πως αισθάνεστε με τη σύντροφο σας;
-Αυξήστε τα προκαταρκτικά παιχνίδια και επικοινωνήστε τις φαντασιώσεις σας.
Πώς να βοηθήσω τον σύντροφό μου;
-Διαχειριστείτε τη συναισθηματική κατάσταση που βιώνετε, προκειμένου να αποβάλλετε την συνεχή σκέψη ‘δεν του αρέσω, δεν με θέλει πια’,
-Αυξήστε τα προκαταρκτικά παιχνίδια και μοιραστείτε τις φαντασιώσεις σας,
– Επικοινωνήστε με ειλικρινή και ήρεμο τρόπο, τονίζοντας τα σημεία που σας αρέσουν στις σεξουαλικές σας επαφές και το πόσο ο ίδιος σας έλκει, εστιάζοντας στην κορύφωση του, όπου απαιτείται να αναζητήσετε λύση, με τη βοήθεια ενός ειδικού σε θέματα σεξουαλικής υγείας.
Sex therapy – ΓΣΘ: στοχεύουν στο να εκπαιδεύσουν τους άντρες να αναγνωρίζουν σημάδια πριν από την εκσπερμάτιση και να βελτιώνουν τον έλεγχο της εκσπερμάτισης.
Οι δύο συνηθέστερες συμπεριφορικές τεχνικές είναι:
-τεχνική ‘stop-start’ (διακοπή του σεξουαλικού ερεθισμού όταν επίκειται εκσπερμάτιση),
– τεχνική ‘squeeze’ (έξοδος του πέους από τον κόλπο και συμπίεση της βαλάνου)
Ένα συνδυαστικό μοντέλο που μπορεί να εμπεριέχει τη φαρμακοθεραπεία (κάποια φάρμακα μπορούν να λειτουργήσουν ευεργετικά, παρατείνοντας τον χρόνο της σεξουαλικής πράξης) και το sex therapy, μπορεί να επιφέρει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα.
Βιβλιογραφία
E.C. Serefoglu &Theodore R. Saitz, Review New insights on premature ejaculation: a review of definition, classification, prevalence and treatment, Asian Journal of Andrology (2012) 14, 822–829.
Francois Giuliano, Neurophysiology of Erection and Ejaculation, J Sex Med 2011; 310–315, Neuro-Uro-Andrology.
A. Graziottin & S. Althof, What Does Premature Ejaculation Mean to the Man, the Woman, and the Couple?, J Sex Med 2011; 304–309.
