Όταν αναφερόμαστε στην αγάπη, οι περισσότεροι από μας βρίσκουμε διαφορετικούς τρόπους να την ορίσουμε και να εξηγήσουμε τί σημαίνει για εμάς τους ίδιους να αγαπάμε κάποιον. Κι ενώ πολλές φορές οι σκέψεις μας έχουν τις καλύτερες προθέσεις, οι συμπεριφορές αγάπης που εκδηλώνουμε μπορεί να είναι περισσότερο αρνητικές πάρα θετικές. Πώς, όμως, αυτό συνδέεται με τον τρόπο που έχουμε μεγαλώσει μέσα στην οικογένειά μας;
Ας δούμε τα πράγματα λίγο πιο αναλυτικά. Σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει, φαίνεται πως τα άτομα που αναπτύσσουν υγιείς σχέσεις με την οικογένεια τους, είναι πιο πιθανό να δημιουργήσουν και πιο σταθερές διαπροσωπικές σχέσεις στην ζωή τους. Αντίθετα, τα άτομα που έχουν ασταθείς σχέσεις με το οικογενειακό τους περιβάλλον, ενδέχεται να δυσκολευτούν να συνδεθούν με τον περίγυρο τους μετέπειτα.
Πιο συγκεκριμένα, φαίνεται πως υπάρχουν 5 διαφορετικοί τρόποι να δείξει κανείς την αγάπη του στους άλλους, οι οποίοι καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από τα παιδικά βιώματα. Τι λέει, λοιπόν, ο τρόπος που δείχνεις την αγάπη σου για την παιδική σου ηλικία;
Παρακάτω θα παρουσιάσω τους 5 χαρακτηριστικούς τύπους ατόμων και τους τρόπους που συνηθίζουν να δείχνουν την αγάπη τους.
1)Αυτός που την αποφεύγει: Τα άτομα με αυτόν τον τρόπο ζωής, συχνά μένουν σε απόσταση από τους άλλους και δεν δεσμεύονται εύκολα. Δεν επιτρέπουν στον εαυτό τους να νιώσουν συναισθήματα, με σκοπό να προστατέψουν τον εαυτό τους και συνήθως αισθάνονται άβολα, όταν οι άλλοι γύρω τους συγκινούνται μπροστά τους. Επίσης, θεωρούν ότι ο προσωπικός τους χώρος πρέπει πάντοτε να παραμένει μακριά από τους άλλους. Αν πιστεύεις ότι ανήκεις στην συγκεκριμένη κατηγορία, τότε ίσως ως παιδί μεγάλωσες μέσα σε ένα σπίτι που η οικογένειά σου έδινε περισσότερη έμφαση στο να είσαι ανεξάρτητος, δυναμικός, χωρίς ιδιαίτερη συναισθηματική εγγύτητα με τα υπόλοιπα μέλη. Έτσι, όταν κλεινόσουν στον εαυτό σου, μάλλον δεν ένιωθες την ασφάλεια να μοιραστείς τις σκέψεις σου με τους δικούς σου ή να εκφράσεις τα συναισθήματά σου. Ίσως, μάλιστα, μετά από κάποιο σημείο να έπαψες να δίνεις σημασία στα δικά σου συναισθήματα και τις ανάγκες σου, καθώς δεν αναγνώριζες την σπουδαιότητά τους.
2) Ο “αιωρούμενος”: Ο όρος “αιώρηση” σημαίνει εναλλαγή ή αμφισβήτηση μεταξύ διαφορετικών απόψεων ή ενεργειών. Με πιο απλά λόγια, πρόκειται για την αναποφασιστικότητα. Εάν έχεις αυτόν τον τρόπο αγάπης , πολλές φορές τείνεις να εξιδανικεύεις τις νέες σχέσεις. Παρ’ όλα αυτά, όταν το άλλο άτομο επιδείξει ένα χαρακτηριστικό ή μια συμπεριφορά που δεν φανταζόσουν, αρχίζεις να αμφιβάλλεις γι’ αυτή και μπορεί ακόμα και να την τερματίσεις. Ως παιδί, πιθανότατα να μεγάλωσες με έναν απρόβλεπτο γονέα. Ίσως πάντα να έβρισκε έναν λόγο για να φεύγει από το σπίτι, ακόμη κι όταν τον χρειαζόσουν. Οι ανάγκες σου, δηλαδή, δεν ήταν πρώτη προτεραιότητα των γονέων σου. Λόγω αυτού, μπορεί να αισθανόσουν έντονα την εγκατάλειψη, καθώς δεν έλαβες ποτέ συνεπή αγάπη από τους γονείς σου. Σαν παιδί και ως ενήλικας, λοιπόν, πιθανόν να ήσουν ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο άτομο, παρατηρώντας και το παραμικρό σημάδι, όταν κάποιος στη ζωή σου έπαιρνε μια μικρή απόσταση από σένα.
3) Ο “ελεγκτής”: Στην κατηγορία αυτή ανήκεις εσύ που συνήθως επιδιώκεις να έχεις τον έλεγχο σε μια σχέση, με σκοπό να αποφύγεις τα άβολα και αρνητικά συναισθήματα που βίωσες ως παιδί. Με το να έχεις τον έλεγχο, μπορείς να είσαι ήσυχος ότι περιορίζεις την έκθεσή σου σε συναισθήματα όπως ο εξευτελισμός, ο φόβος και η αβοηθητότητα. Το μόνο συναίσθημα που δεν σε κάνει να αισθάνεσαι ευάλωτος είναι ο θυμός, οπότε και τον χρησιμοποιείς συχνά για να εκφράσεις όλα τα συναισθήματά σου. Πιθανότητα θέλεις τα πράγματα να γίνονται με έναν συγκεκριμένο τρόπο και όταν αυτό δεν είναι εφικτό, θυμώνεις και βιώνεις έντονο στρες. Ως παιδί, μάλλον μεγάλωσες σε ένα σπίτι, όπου δεν υπήρχε αρκετή αίσθηση προστασίας. Όταν αντιμετώπιζες μια δυσκολία, κανείς δεν ήταν εκεί να σε διαβεβαιώσει ότι θα είσαι ασφαλής. Γι’ αυτό προσπαθούσες εσύ ο ίδιος να κάνεις ό,τι μπορούσες για να αποφύγεις να βιώσεις αρνητικά συναισθήματα. Έμαθες να είσαι συναισθηματικά σκληρός και να φροντίζεις τον εαυτό σου. Γιατί αν δεν το έκανες εσύ, δεν θα το έκανε κανένας άλλος.
4) Αυτός που θέλει πάντα να ευχαριστεί: Εδώ ανήκεις εσύ που πάντα θες να είσαι σίγουρος πως οι άλλοι γύρω σου είναι χαρούμενοι, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει πως εσύ πρέπει να θυσιάσεις τις δικές σου ανάγκες και τα θέλω σου. Συνήθως έχεις την τάση να ελέγχεις την διάθεση των ατόμων που είναι γύρω σου, και όταν κάποιος φαίνεται στενοχωρημένος, αισθάνεσαι μια εσωτερική διαμάχη λες κι εσύ είσαι υπαίτιος γι’ αυτή την κατάσταση και οφείλεις να διορθώσεις τα πράγματα. Πιθανότατα να μην σου αρέσουν καθόλου οι διαπληκτισμοί και, ως αποτέλεσμα, συμφωνείς με τους άλλους, προκειμένου να τους αποφύγεις. Σου είναι αρκετά δύσκολο, λοιπόν, να λες στους γύρω σου “όχι”. Από την παιδική σου ηλικία, μάλλον θα θυμάσαι έναν γονέα που ήταν υπερπροστατευτικός, θυμωμένος και που συνήθιζε να ασκεί κριτική σε ό,τι έκανες. Μάλιστα , είχε συγκεκριμένες απαιτήσεις από εσένα και αν δεν τις πετύχαινες, δεν λάμβανες την επιβράβευση από εκείνον. Οι άλλοι συνήθως σε αποκαλούσαν “το καλό παιδί”, ενώ δικαιολογούσες τους γονείς σου όταν ξεσπούσαν σε εσένα χωρίς να φταις, απλώς για να αποφύγεις μια διένεξη μαζί τους.
5) Το “θύμα”: Τα θύματα συχνά έχουν πολύ χαμηλή αυτοεκτίμηση και είναι πιο πιθανό να εκδηλώσουν κατάθλιψη ή αγχώδεις διαταραχές, ως αποτέλεσμα των συμπεριφορών ελέγχου των γονέων κατά την παιδική ηλικία. Στις σχέσεις σου, λοιπόν, εσύ είναι πιο πιθανό να υπομένεις κάποιον που σε ελέγχει, καθώς βιώνεις ακριβώς αυτό που έζησες και στα παιδικά σου χρόνια. Αισθάνεσαι, έτσι, μεγαλύτερη ασφάλεια όταν ο άλλος αποφασίζει για σένα. Ως παιδί, πιθανόν να μεγάλωσες σε ένα χαοτικό σπίτι, με γονείς που συχνά έδειχναν θυμό ή ακόμη και βιαιότητα. Το να υπακούς σε αυτά που σου ζητούσαν, σε βοηθούσε να προστατέψεις τον εαυτό σου. Αρκετά συχνά, μάλιστα, χρησιμοποιούσες την φαντασία σου για να δραπετεύσεις απ’ την αρνητικότητα γύρω σου. Αυτό σε βοηθούσε να κάνεις λιγότερη οδυνηρή την κατάσταση που βίωνες.
Οι παραπάνω, λοιπόν, είναι οι 5 επικρατέστεροι τρόποι που, όπως φαίνεται, χρησιμοποιούμε καθημερινά για να εκφράσουμε την αγάπη μας, αλλά και να σχετιστούμε με τον περίγυρό μας. Η κατανόηση αυτών των μοτίβων αγάπης που χρησιμοποιούμε, ο καθένας με τον δικό του μοναδικό τρόπο, θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε περισσότερο την αρνητική ενέργεια που, πολλές φορές ασυνείδητα, προβάλλουμε στις διαπροσωπικές μας σχέσεις και, κυρίως, να αντιληφθούμε το πως οι παιδικές μας εμπειρίες έχουν καθορίσει τον τρόπο που συμπεριφερόμαστε σήμερα στη ζωή μας.
Όμως, ας μην ξεχνάμε. Δεν υπάρχει σωστός και λάθος τρόπος να δείξουμε την αγάπη μας. Όταν είναι αληθινή και ανιδιοτελής, εκείνος που έχουμε απέναντι μας θα το αντιληφθεί και θα το νιώσει βαθιά μέσα στην ψυχή του.
Βιβλιογραφία:
www.howwelove.com/love-styles
Neal, J., & Frick-Horbury, D. (2001). The Effects of Parenting Styles and Childhood Attachment Patterns on Intimate Relationships. Journal of Instructional Psychology, 28(3), 178