_______________________________________________________________________________
Η νευρική ανορεξία ανήκει στην κατηγορία των διαταραχών πρόσληψης τροφής και αποτελεί μια ψυχική διαταραχή. Επηρεάζει τον γυναικείο πληθυσμό 10 φορές περισσότερο από τον ανδρικό και εμφανίζεται κυρίως στην εφηβική ηλικία, με την μάχη ενάντια στο φαγητό να δίνει μια αίσθηση ευχαρίστησης. Τα άτομα με την διαταραχή αυτή, θεωρούν το βάρος τους υψηλό ακόμη και όταν το σώμα τους είναι αποστεωμένο από την έλλειψη σίτισης και παρότι έχουν την αίσθηση της πείνας απαγορεύουν στους εαυτούς τους την κατανάλωση μεγάλης ποσότητας φαγητού. Έχουν εμμονή με το σώμα, τα κιλά και τις θερμίδες καθώς έχουν ταυτίσει το αδύνατο σώμα με την επιτυχία και σκέφτονται ότι θα συμβούν αρνητικά πράγματα αν φάνε παραπάνω.
Διάγνωση :
Σύμφωνα με το DSM-5 η διάγνωση της διαταραχής γίνεται με βάση τα παρακάτω κριτήρια:
–Περιορισμός στην πρόσληψη τροφής η οποία οδηγεί σε σημαντικά χαμηλό βάρος σε σχέση με το ύψος, την ηλικία και το φύλο του ατόμου. Το σημαντικά χαμηλό βάρος ορίζεται ως το βάρος που είναι χαμηλότερο από το ελάχιστα αναμενόμενο.
– Το άτομο διακατέχεται από έντονο φόβο ότι θα παχύνει ακόμη και στην περίπτωση που το βάρος του είναι κάτω από το φυσιολογικό.
– Το άτομο έχει διαστρεβλωμένη αντίληψη της εικόνας του σώματος του αλλά και του κατάλληλου σωματικού βάρους γενικότερα.
Συναντάμε 2 τύπους νευρικής ανορεξίας :
α) Ο Περιοριστικός τύπος : Τους τελευταίους 3 μήνες το άτομο παραλείπει αρκετά γεύματα μέσα στην μέρα. Ο περιορισμός της τροφής αφορά τόσο την ποσότητα, η οποία είναι ελάχιστη, όσο και την ποικιλία (τρώει πολύ συγκεκριμένα πράγματα που περιλαμβάνουν λιγοστές θερμίδες).
β) Ο Υπερφαγίας/Καθαρτικός τύπος : Τους τελευταίους 3 μήνες το άτομο εκδηλώνει επεισόδια υπερφαγίας τουλάχιστον 1 φορά την εβδομάδα. Καταναλώνει σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο ποσότητα τροφής μεγαλύτερη από αυτή που θα κατανάλωναν οι περισσότεροι άνθρωποι σε αντίστοιχη χρονική περίοδο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να προβαίνει αργότερα σε συμπεριφορές κάθαρσης όπως είναι ο αυτοπροκαλούμενος εμετός, η κατάχρηση καθαρτικών και η έντονη σωματική άσκηση με σκοπό να μην αυξηθεί το σωματικό του βάρος.
Συμπεριφορικά χαρακτηριστικά των εφήβων με νευρική ανορεξία:
-Θέτουν ως στόχο την μείωση ή την μη αύξηση του σωματικού βάρους.
-Παρουσιάζουν μια φαινομενική έλλειψη όρεξης για φαγητό ενώ στην πραγματικότητα είναι επιλογή τους.
-Η ψυχολογία τους διαταράσσεται ακόμη κι αν καταναλώσουν 10 θερμίδες παραπάνω από αυτές που επιτρέπουν στον εαυτό τους.
-Προσπαθούν με διάφορους τρόπους να αποβάλλουν τις θερμίδες που καταναλώνουν.
-Ζυγίζονται συχνά.
-Έχουν εμμονή με την καταμέτρηση των θερμίδων.
-Χαρακτηρίζονται από εσωστρέφεια και τελειομανία.
-Παρουσιάζουν απώλεια σεξουαλικού ενδιαφέροντος.
-Έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση.
-Παρουσιάζουν διαταραχές άγχους και κατάθλιψης.
-Αρνούνται την παθολογική διατροφική συμπεριφορά.
-Αρνούνται ότι χρειάζονται βοήθεια καθώς θεωρούν πως όλα είναι φυσιολογικά.
Τι μπορεί να κάνει η οικογένεια του έφηβου με νευρική ανορεξία ;
-Αποφύγετε να ασκείται κριτική στον έφηβο και το σώμα του και δείξτε την κατανόηση που χρειάζεται.
-Αποφύγετε τις εντάσεις και τους καβγάδες δείχνοντας στον έφηβο την πραγματική ανησυχία σας και όχι τον εκνευρισμό σας. Η αρνητικότητα και οι απειλές δεν βοηθούν στην αντιμετώπιση της διαταραχής.
-Μιλήστε στον έφηβο με ειλικρίνεια και μην προσπαθείτε να του παρουσιάσετε μια διαφορετική πραγματικότητα από αυτή που ισχύει.
-Προσπαθήστε με κάθε τρόπο να ενισχύσετε την αυτοεκτίμηση του εφήβου.
-Αποφύγετε τις απλές συμβουλές και οδηγίες καθώς το ζήτημα δεν είναι απλό.
-Τα άτομα αυτά δεν έχουν επίγνωση της κατάστασης τους και γι΄αυτό δεν αναζητούν από μόνα τους βοήθεια. Ενθαρρύνεται τον έφηβο να επισκεφτεί έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας. Η ατομική ψυχοθεραπεία θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη καθώς θα ενισχύσει την αυτοεκτίμηση του και θα αλλάξει τον δυσλειτουργικό τρόπο σκέψης του.
-Χρήσιμο θα ήταν να συμβουλευτεί και η οικογένεια έναν ειδικό ψυχικής υγείας ο οποίος θα βοηθήσει στην σωστή διαχείριση και αντιμετώπιση της δυσμενούς κατάστασης. Είναι πολύ σημαντικό στην συμβουλευτική διαδικασία να συμμετέχουν και οι δυο γονείς.
Βιβλιογραφία
Γκοτζαμάνης, Κ. (2015). Διαγνωστικά κριτήρια από DSM-5. Ιατρικές εκδόσεις Λίτσας.
Παλάκα, Λ. (2017). Ο Ρόλος της Οικογένειας στη Νευρική Ανορεξία. medNutrition.
