Μια πολυβραβευμένη παγκοσμίως φωτογραφία έχει γίνει τον τελευταίο καιρό viral σε εκατοντάδες πλατφόρμες του διαδικτύου. Πιο συγκεκριμένα, η φωτογραφία αυτή απεικονίζει μια αντιλόπη τη στιγμή που δύο τίγρεις ξεκινούν να την κατασπαράζουν. Η αντιλόπη, αν και όχι σκόπιμα, στρέφει το βλέμμα της απευθείας στην κάμερα του φωτογράφου, για να αποτυπωθεί, έτσι, μια για πάντα η τελευταία της στιγμή στη ζωή.
Αφότου η εικόνα αυτή έγινε γνωστή και κυκλοφόρησε παγκοσμίως, αρκετοί ήταν εκείνοι που υποστήριξαν ότι στη συγκεκριμένη φωτογραφία απεικονίζεται μια μαμά αντιλόπη, η οποία θυσιάζει τον εαυτό της ως θήραμα στα αρπακτικά για να προστατέψει τα παιδιά της, που κατόρθωσαν τελικά να γλιτώσουν.
Είτε ισχύει, είτε όχι η ερμηνεία αυτή, μας δίνει ένα σημαντικό ερέθισμα ώστε να αναλογιστούμε: “υπάρχει τελικά το μητρικό ένστικτο;”. Δεν θα προσπαθήσω να αναλύσω το γεγονός από νευροφυσιολογικής πλευράς και με θεωρίες παρμένες από τη βιολογία. Αντιθέτως, θα επιχειρήσω να δώσω κάποιες πιο ψυχολογικές εξηγήσεις και, ίσως, κάποιες πιο προσωπικές απόψεις πάνω στο θέμα.
Όλοι μας έχουμε σίγουρα ακούσει κάποια στιγμή στη ζωή μας ότι “μάνα είναι και καταλαβαίνει τα πάντα” ή θα έχουμε ακούσει τις δικές μας μητέρες να λένε “το ένιωσα ότι σου συμβαίνει αυτό“. Η αλήθεια είναι ότι όσο κι αν προσπαθούμε να πείσουμε τον εαυτό μας, ότι αυτές οι σκέψεις είναι κάπως προκατειλημμένες και ότι ίσως συνδέονται με δεισιδαιμονίες, υπάρχουν πράγματι περιπτώσεις που συμβαίνουν και στη δική μας ζωή.
Αν, μάλιστα, δανειστούμε και κάποιες θεωρίες της ψυχανάλυσης, θα δούμε ότι η σχέση του βρέφους-παιδιού με τη μητέρα είναι η πρωταρχική και πιο σημαντική σχέση που αναπτύσσει το άτομο από την πρώτη κιόλας στιγμή της ζωής του. Έτσι, βλέπουμε ότι τα παιδιά που βίωσαν μια υγιή προσκόλληση με τη μητέρα τους, εξελίσσονται έπειτα σε ενήλικες που είναι σε θέση να αναπτύξουν πιο σταθερές και υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις. Επίσης, παρατηρείται ότι έχουν και πιο ισχυρή σχέση με τη μητέρα τους καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Αντίθετα, τα παιδιά που ίσως παραμελήθηκαν και τις πρώτες σημαντικές στιγμές της ζωής τους δεν ένιωσαν την μητρική αγάπη και παρουσία, είναι πιθανό να εμφανίσουν πιο ασταθείς διαπροσωπικές σχέσεις ως ενήλικες.
Στην πρώτη, λοιπόν, περίπτωση, παρατηρείται πως το μητρικό ένστικτο είναι πολύ πιο έντονο. Οι μανούλες φαίνεται να διαισθάνονται πιο συχνά ορισμένες συνθήκες και καταστάσεις που συμβαίνουν στο παιδί τους. Υπάρχουν στιγμές δηλαδή που το ένστικτο τους είναι τόσο δυνατό που δεν μπορούν να το παραμερίσουν και προσπαθούν να επιβεβαιώσουν ότι όλα είναι καλά στη ζωή του παιδιού τους. Πολλές φορές, μάλιστα, προτιμούν να μπουν οι ίδιες σε δύσκολες θέσεις και καταστάσεις μπροστά σε ενδεχόμενους κινδύνους των παιδιών τους.
Έτσι, συχνά μπορεί να ακούσουμε από αυτές: “Μακάρι να το περνούσα εγώ αυτό αντί για εσένα“. Οι μανούλες αυτές προσπαθούν πάντα να επιβεβαιώσουν ότι το παιδί τους είναι εντάξει κάνοντας μια απλή συζήτηση μαζί του ή στέλνοντας ένα μήνυμα όταν βρίσκεται μακριά. Οι μανούλες αυτές επιδιώκουν πάντα το καλύτερο για το παιδί τους και προσπαθούν να του προσφέρουν όσα μπορούν. Οι μανούλες αυτές κάνουν αισθητή κάθε μέρα την αγάπη τους, ακόμη και με μικρές πράξεις που, όμως, είναι οι πιο σημαντικές.
Ας διευκρινίσουμε όμως κάτι. Μια δυσλειτουργική σχέση με τη μητέρα στην αρχή της ζωής μας ή η ύπαρξη μιας μητέρας που δεν εκδηλώνει συχνά την αγάπη της, δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να υπάρξει το ισχυρό μητρικό ένστικτο. Επίσης, υπάρχουν και ορισμένα άτομα που δεν κατάφεραν να γνωρίσουν τη μητέρα τους ή να ζήσουν αρκετές στιγμές μαζί της. Τα παραπάνω, λοιπόν, αναφέρονται απλώς σε συνθήκες που φαίνεται να είναι πιο συχνές στην ζωή ενός ατόμου, όταν παρατηρείται ένα ισχυρό μητρικό ένστικτο.
Επιστρέφοντας, λοιπόν, στο θέμα μας κι έχοντας αναφερθεί ήδη σε κάποιες πιθανές ερμηνείες, μπορούμε να πούμε πως το μητρικό ένστικτο είναι ένα αρκετά ανεξήγητο φαινόμενο. Μπορεί να πιστεύεις στο μητρικό ένστικτο , μπορεί και όχι. Μπορεί να ζεις καθημερινά καταστάσεις στη ζωή σου που να σου το υπενθυμίζουν, μπορεί και όχι πάλι. Το σημαντικό είναι να καταλάβουμε πως ένα τέτοιο ένστικτο δεν πρέπει να ταυτίζεται με μεταφυσικά φαινόμενα που συνήθως προκαλούν έναν φόβο και ανησυχία σε όποιον τα ακούει.
Ουσιαστικά πρόκειται για έναν τρόπο επικοινωνίας και αγάπης μεταξύ μητέρας και παιδιού, που μόνο όφελος μπορεί να μας προσφέρει, όταν είναι υπαρκτό στη ζωή μας.
Γι’ αυτό ας μην ξεχνάμε, είτε πιστεύουμε στο μητρικό ένστικτο, είτε όχι, η σχέση μας με τη μητέρα μας μπορεί να μας προσφέρει πολλά ψυχολογικά οφέλη που θα μας βοηθήσουν να εξελιχθούμε και να αναπτυχθούμε σαν προσωπικότητες.
Ας δείχνουμε την αγάπη στη μαμά μας. Με όποιον τρόπο νιώθει ο καθένας από μας ότι τον αντιπροσωπεύει. Δεν χρειάζονται πολλά για να φανεί η αγάπη μας. Αρκεί να είναι αληθινή. Και τότε θα την αντιληφθεί γιατί “μάνα είναι και καταλαβαίνει τα πάντα”. Ένα σ’αγαπώ μπορεί να αλλάξει ολόκληρη τη μέρα της και να της δώσει δύναμη να ξεπεράσει κάθε δυσκολία της.
Σε κάθε μανούλα εκεί έξω εγώ προσωπικά θα πω “ευχαριστώ για όσα κάνετε για μας καθημερινά”.
Και στη δική μου μανούλα θα πω “σ’αγαπώ μαμά! Σ’ ευχαριστώ για όλα, αξίζεις τα πάντα.”
Εσύ ακόμη να πεις στη μαμά σου ότι την αγαπάς;
Εικόνες:
