Ο τίτλος είναι λίγο περίεργος, σωστά; Όλη μας τη ζωή μας λένε ότι πρέπει να είμαστε έξυπνοι. Το να αποκαλέσεις κάποιον ηλίθιο είναι προσβολή, είναι υποτίμηση. Κανείς μας δε θα ήθελε να είναι ηλίθιος. Κι όμως, εδώ είναι που κάνουμε όλοι λάθος.
Ας ξεκινήσουμε βλέποντας ποιος θεωρείται έξυπνος άνθρωπος. Η εξυπνάδα συνδέεται με την ευφυΐα, με την σπιρτάδα. Ένας άνθρωπος που είναι καλός στα μαθηματικά θεωρείται έξυπνος άνθρωπος. Ένας πιανίστας που μπορεί να απομνημονεύσει ολόκληρες συμφωνίες διακατέχεται από μια μορφή ευφυίας. Το ίδιο ισχύει και για κάποιον που μιλάει πολλές γλώσσες, κάποιον που έχει ευφράδεια λόγου ακόμη και κάποιος που μπορεί να θυμηθεί όλα τα ψώνια του σούπερ μάρκετ χωρίς λίστα. Το να είναι κάποιος έξυπνος αποτέλεσε εξελικτικό πλεονέκτημα για το ανθρώπινο είδος. Κι όμως, το να γίνεσαι ηλίθιος είναι εξίσου, αν όχι, πιο σημαντικό.
Πριν δούμε γιατί είναι τόσο σημαντικό το να είναι κάποιος ηλίθιος, ας δούμε τι σημαίνει να είναι κανείς ηλίθιος. Ηλίθιος θεωρείται ένας άνθρωπος που κάνει πολλά λάθη. Κάποιος που δεν έχει γνώσεις πάνω σε κάποιο αντικείμενο. Ένας άνθρωπος που κάνει πολλές ερωτήσεις λόγω της άγνοιας του, μπορεί να θεωρηθεί από κάποιους ως ηλίθιος. Ένας άνθρωπος που σκοντάφτει, που τρώει τα μούτρα του, μπορεί να φορτωθεί την ταμπέλα του ηλίθιου. Αυτές οι περιγραφές που έδωσα μπορούν βέβαια να αποδοθούν και σε μια άλλη κατηγορία. Την κατηγορία του μαθητή, του μαθητευόμενου, του ανθρώπου που ξεκινάει κάτι καινούργιο.
Όταν κάνεις τα πρώτα σου βήματα ως μωρό, περπατάς περίεργα, πέφτεις, χτυπάς. Ξεκινάς να μάθεις κάτι νέο, έχεις μαύρα μεσάνυχτα, κάνεις συνέχεια “χαζές” ερωτήσεις και αισθάνεσαι σα χαμένος. Όταν προσπαθείς να μιλήσεις μια ξένη γλώσσα, ακούγεσαι σαν ηλίθιος σε αυτόν που ξέρει να την μιλάει από παιδί. Όταν ξεκινάς ένα νέο εγχείρημα κάνεις ένα σωρό λάθη, σκοντάφτεις πάνω σε αναποδιές που μόνο ένας ηλίθιος θα την πάταγε!
Όμως αν δε γίνεις πρώτα ηλίθιος, δε θα γίνεις ποτέ έξυπνος!
Όλοι είμαστε ηλίθιοι όταν μαθαίνουμε. Όταν δοκιμάζουμε κάτι για πρώτη φορά. Είτε είναι στο σχολείο, είτε είναι στην εργασία μας, είτε είναι στην προσωπική μας ζωή. Όλοι πρέπει να είμαστε ηλίθιοι. Γιατί αυτό δηλώνει νέα αρχή, δηλώνει προσπάθεια, δηλώνει εξέλιξη. Ο πρώτος άνθρωπος που καλλιέργησε για πρώτη φορά, θα φάνταζε ηλίθιος στα μάτια ενός σημερινού έμπειρου αγρότη. Όμως αν δεν τολμούσε αυτός, ο έμπειρος αγρότης δε θα υπήρχε.
Ζούμε σε μια κοινωνία που περιμένει στη γωνία για τη στιγμή που κάποιος θα κάνει ένα λάθος. Όλοι θα βρουν να σχολιάσουν το λάθος σου, ακόμη κι αν έχεις κάνει δέκα σωστά. Το να δεχόμαστε παρατήρηση για κάτι που δεν κάναμε σωστά, είναι κάτι το οποίο ο ανθρώπινος εγκέφαλος δε μπορεί να δεχτεί. Το εκλαμβάνει ως ευθεία επίθεση προς το άτομο. Το Υπερ-Εγώ, που αναλύσαμε σε προηγούμενο άρθρο (poios-exei-ton-elegxo2/), δεν μπορεί να δεχτεί πως το Εγώ έκανε κάποιο λάθος και τιμωρεί το άτομο με ενοχές.
“Όταν είσαι ο εξυπνότερος άνθρωπος σε ένα δωμάτιο, τότε βρίσκεσαι στο λάθος δωμάτιο”. Δεν έχεις να μάθεις κάτι σε αυτό το δωμάτιο. Δε θα σε βοηθήσει να γίνει καλύτερος αυτό το δωμάτιο. Πρέπει να πάρεις την απόφαση να φύγεις από το δωμάτιο. Θέλει θάρρος να είσαι ο πιο ηλίθιος άνθρωπος σε ένα δωμάτιο. Είναι τρομακτικό. Όμως μόνο έτσι προχωράς μπροστά!
Γι’ αυτό μη δίνεις σημασία στους άλλους. Μη δίνεις σημασία ούτε στην φωνούλα μέσα στο μυαλό σου. Βγες έξω και γίνε ηλίθιος σε κάτι. Ο καλύτερος δάσκαλος ήταν κάποτε ο χειρότερος μαθητής!
