Δεν το ήθελε, με αγαπάει, ίσως φταίω και εγώ…
Η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί ίσως την πιο συχνή μορφή κακοποίησης των γυναικών σε όλο τον κόσμο και προσβάλλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Σε πρόσφατες έρευνες που έγιναν, τους τελευταίους μήνες, σε γειτονικές χώρες, όπως η Ιταλία, με αφορμή το lockdown, λόγω της εξάπλωσης του covid19, παρατηρήθηκε ραγδαία αύξηση του φαινουμένου αυτού, ώστε πλέον χρησιμοποιείται και επίσημα ο όρος “γυναικοκτονία” (feminicidio). Και στην Ελλάδα όμως η κατάσταση δεν είναι καλύτερη, καθώς τα ποσοστά βίας κατά των γυναικών πήραν μεγάλες διαστάσεις.
Οι μορφές τις βίας μπορεί να είναι πολλαπλές, όπως: σωματική(χειροδικία, σπρωξίματα, χτυπήματα, σωματικός περιορισμός), λεκτική (υποτίμηση, προσβολές, ειρωνεία), και ψυχολογική και είναι απαραίτητο να μπορούμε να τις αναγνωρίζουμε, ώστε να προστατεύουμε την σωματική και ψυχική μας υγεία.
Ειδικά η ψυχολογική βία είναι μείζονος σημασίας, επειδή αποτελεί λεπτή μορφή βίας και μπορεί πολύ εύκολα να περάσει απαρατήρητη από αρκετές γυναίκες και έχει μακροπρόθεσμες ψυχολογικές επιπτώσεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το θύμα να αποδυναμώνεται και να νιώθει πως δεν μπορεί να ζητήσει βοήθεια. Οι επιπτώσεις στην ψυχική υγεία μιας γυναίκας που υφίσταται κακοποίηση οποιασδήποτε μορφής είναι η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η αίσθηση ότι δεν αξίζουν και δεν μπορούν να αγαπηθούν, η κατάθλιψη και ο φόβος.
Από την αρχή μιας σχέσης είναι πιθανόν να εμφανιστούν κάποια σημάδια που θα μας δείξουν πως κάτι δεν πάει καλά. Ποιά είναι όμως αυτά;
1) σας μιλάει απότομα,
2) σας υποτιμά συχνά (για το ντύσιμο, για κάτι που μπορεί να είπατε…),
3) σας απομονώνει από φίλους, συγγενείς σταδιακά,
4) εκφράζει υπερβολική ζήλια, και υπερβολική αντίδραση σε αυτή,
5) επιρρίπτει όλες τις ευθύνες σε εσάς, παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως θύμα,
6) χρησιμοποιεί απειλητικές εκφράσεις οι οποίες μπορεί να μην πραγματοποιούνται πάντα.
Είναι απαραίτητο να μπορούμε να διακρίνουμε πότε μία σχέση είναι υγιής και πότε είναι τοξική και συνεξαρτητική, καθώς μπορεί να αποτελέσει τη βάση κακοποίησης. Η συνεξαρτητική σχέση είναι αυτή που μας δημιουργεί την εντύπωση πως δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς τον άλλον και εδώ έρχεται ένα μεγάλο πρόβλημα, το οποίο πολλές φορές μας οδηγεί σε μια σύγχυση της συνεξάρτησης με τον έρωτα.
Αυτό οφείλεται στον ενθουσιασμό που νιώθουμε στην αρχή μιας γνωριμίας λόγω της έλξης που νιώθουμε, η οποία προκαλείται εξαιτίας βιολογικής βάσης. Καλό θα είναι, εάν σε μία νέα σχέση που τώρα ξεκινάει, διαπιστώσουμε πως ο σύντροφός μας είναι κτητικός απέναντί μας, τότε ίσως αυτό να μας κάνει να σκεφτούμε, αν όλο αυτό σημαίνει πως ξεκινάει μία τοξική σχέση.
Ένα από τα πιο συχνά λάθη που κάνουν οι γυναίκες είναι οτι στην αρχή μιας σχέσης, όταν παρατηρήσουν κάποια αρνητικά σημάδια στον σύντροφο, προσπαθούν να τα εκλογικεύουν λόγω του ενθουσιασμού που νιώθουν. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε πως πιο σημαντικός είναι ο σεβασμός από τον ενθουσιασμό!
Αν εξ’ αρχής νιώσουμε πως δεν γίνονται αποδεκτά τα θέλω και οι πεποιθήσεις μας, αν δεν είμαστε σίγουρες για τον αν θέλουμε να το σταματήσουμε αυτό , καλό θα είναι για λίγο να κρατήσουμε αποστάσεις, ώστε να σκεφτούμε ήρεμα και λογικά τα πράγματα και ύστερα αποφασίσουμε για την συνέχεια αυτής της σχέσης ή όχι.
Μην ξεχνάτε πως κανείς δεν μπορεί να ελέγχει τη ζωή σας, και κανείς δεν ξέρει ποιό είναι το καλύτερο για εσάς εκτός από εσάς. Αν κατά τη διάρκεια της σχέσης σας νιώσετε φοβισμένη, ανεπαρκής και ανασφαλής, καλό θα είναι να μιλήσετε σε κάποιον. Ποτέ δεν ευθύνεστε εσείς για την απρεπή συμπεριφορά κάποιου άλλου, καθώς αυτή είναι πρόβλημα του δικού του χαρακτήρα και όχι του δικού σας. Μην αγνοείτε τα σημάδια που εκδηλώνονται στην αρχή της σχέσης, γιατί αυτά μπορεί να σηματοδοτούν την αρχή μιας κακοποιητικής σχέσης.
Ένα σημαντικό σημείο στην κακοποιητική σχέση που καλό θα ήταν δοθεί σημασία είναι, όταν αφού χειροδικήσει, ύστερα λέει την εξής φράση: “Συγγνώμη για αυτό που έκανα, το έχω μετανιώσει, αλλά με προκάλεσες.” Όταν μετανιώνουμε για κάτι πραγματικά, δεν χρησιμοποιούμε την λέξη “αλλά” καθώς έτσι αναιρούμε όλα τα προηγούμενα!
Η κακοποίηση αποτελεί ένα φαύλο κύκλο και τις περισσότερες φορές δεν είναι μία πράξη που συνέβη μία μόνο φορά. Έχει διαπιστωθεί πως η κακοποίηση γυναικών, όταν ξεκινήσει, έχει διάρκεια και μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στον θάνατο ή στην αυτοκτονία. Σε καμία γυναίκα και σε κανένα άνθρωπο γενικά δεν αξίζει μια κακοποιητική ζωή, για αυτό μην παραβλέπετε τα πρώτα σημάδια που δείχνουν πως κάτι δεν πάει καλά σε μια σχέση. Εάν νιώθετε πως οι άνθρωποι οι οποίοι είναι κοντά σας δεν θέλουν ή δεν ξέρουν πως να σας βοηθήσουν, θυμηθείτε πως μπορείτε να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό ψυχολόγο, κοινωνικό λειτουργό ή στην αστυνομία.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Abbott, J., R. Johnson, J. Koziol-McLain, and S.R. Lowenstein 1995 Domestic violence against women: Incidence and prevelence in an emergency room population. Journal of the American Medical Association 273(22):1763-1767.
Violence against women. World Health Organization, 1997, Geneva
