Στην ψυχική αρμονία συντελούν πολλοί παράγοντες. Κάποιοι από αυτούς είναι η ύπαρξη ή μη ψυχικών διαταραχών, οι ισορροπημένες διαπροσωπικές σχέσεις, καθώς και η υγιής καθημερινότητα του ατόμου. Μεγάλο μέρος αυτής της καθημερινότητας καλύπτει η εργασία στην οποία απασχολείται το άτομο. Μελέτες έχουν αποδείξει ότι το εργασιακό περιβάλλον, καθώς και το είδος της εργασίας του ατόμου συμβάλλουν στην ψυχική υγεία ενός ανθρώπου.
Πιο συγκεκριμένα, η καθημερινότητα ενός ατόμου μπορεί να είναι ιδιαιτέρως πιεστική και κουραστική λόγω της δουλειάς του και μπορεί να οδηγεί σε μειωμένο ελεύθερο χρόνο για δραστηριότητες της αρεσκείας του ή για ξεκούραση. Το μέγεθος αυτής της πίεσης και της ψυχικής κόπωσης πολλές φορές καθορίζει το εργασιακό περιβάλλον. Ανάλογα με το “κλίμα” που επικρατεί στη δουλειά του το άτομο μπορεί να βιώσει συναισθήματα άγχους, φόβου, λύπης, απογοήτευσης ή αγανάκτησης. Σε αυτά τα συναισθήματα συντελούν η εχθρικότητα που μπορεί να υπάρχει από το αφεντικό ή τους συναδέλφους στο χώρο εργασίας, η ανταγωνιστικότητα που μπορεί να υφίσταται σε αυτό το πλαίσιο, η αδικία που ενδεχομένως βιώνει το άτομο όσον αφορά το τι προσφέρει και τι λαμβάνει στη δουλειά του ή ακόμα και η παρενόχληση (σεξουαλική ή μη) ή ο εκφοβισμός που υφίσταται το ίδιο, τα οποία πιθανόν να αποτελέσουν τραυματικές εμπειρίες. Στον αντίποδα όλων αυτών των αρνητικών εμπειριών και συναισθημάτων υπάρχει πληθώρα θετικών συναισθημάτων που μπορεί να αισθανθεί το άτομο όπως η ευχαρίστηση από το εργασιακό περιβάλλον και η ικανοποίηση από τη δημιουργία καινούργιων κοινωνικών δεσμών, τα οποία οφείλονται σε ένα υγιές και όχι επιβλαβές κλίμα εργασίας.
Επίσης, ένας ακόμη παράγοντας που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ψυχική ευεξία του ανθρώπου είναι το είδος της εργασίας που κάνει το άτομο. Η φύση της προσφοράς του καθορίζει κατά ένα μεγάλο βαθμό τη βίωση θετικών ή αρνητικών συναισθημάτων. Μια ιδιαιτέρως απαιτητική και δύσκολη δουλειά, όπως για παράδειγμα η δουλειά των γιατρών ή των νοσηλευτών την εποχή του κορωνοϊού, μπορεί να οδηγήσει το άτομο σε ανεπιθύμητες συμπεριφορές. Αντιθέτως, μια πιο ευχάριστη και εύκολη δουλειά σίγουρα επιφέρει θετικά αποτελέσματα. Στο σημείο όμως αυτό προκύπτει το εξής ερώτημα : Είναι μόνο η φύση αυτή καθ’αυτή της εργασίας που οδηγεί σε ψυχική ευδαιμονία ή υπάρχουν και υποκειμενικοί παράγοντες; Η απάντηση είναι ότι φυσικά και υπάρχουν υποκειμενικοί παράγοντες οι οποίοι αφορούν τα ταλέντα, τις κλίσεις, τις δεξιότητες, καθώς και το τι προσφέρει ικανοποίηση στο κάθε άτομο. Σύμφωνα με τον Richard Ryan από το University of Rochester, όταν το άτομο έχει εσωτερικά κίνητρα για την διεκπαιρέωση μιας εργασίας τότε είναι πιο πιθανό να βιώσει θετικά συναισθήματα, παρά όταν παρακινείται από εξωτερικά κίνητρα (πχ. χρήματα).
Εν κατακλείδι, το εργασιακό περιβάλλον καθώς και το είδος της εργασίας μπορούν να συντελέσουν στην ψυχική ευεξία. Μπορούν να συμβάλουν και τα δύο στην ψυχική ισορροπία ή μη ή μπορεί να έρθουν σε αντίθεση οπότε το άτομο βρίσκεται σε αδιέξοδο για το αν πρέπει να συνεχίσει ή όχι. Το μόνο σίγουρο είναι ότι για να βιώνει το άτομο την απόλυτη χαρά στη δουλειά του πρέπει να συμφωνούν και οι δύο παράγοντες και να έχουν θετικά αποτελέσματα.
O’Hara, D. (2017). The Intrinsic Motivation of Richard Ryan and Edward Deci. American Psychological Association.
Οι εικόνες ανακτήθηκαν από το unsplash.com.
