Πολλές παθήσεις τα τελευταία χρόνια έχουν δείξει ότι δεν οφείλονται μόνο σε κάποιου είδους μικροοργανισμό ή αναπηρία αλλά σε ψυχολογικούς και συναισθηματικούς παράγοντες. Για αυτό τον λόγο ο ιατρικός κλάδος για να μπορέσει να κατανοήσει και να αντιμετωπίσει καλύτερα μια πάθηση δημιούργησε μια νέα ιατρική ειδικότητα την ‘’ψυχοδερματολογία’’
Ο κλάδος της ψυχοδερματολογίας κινείτε ανάμεσα στα όρια της ψυχιατρικής και της δερματολογίας (Gieler, 2008) και μελετά την αλληλεπίδραση που υπάρχει ανάμεσα στο νου και στο σώμα μας.
Συγκεκριμένα η ψυχιατρική επικεντρώνεται στην εσωτερική αντίληψη και κατανόηση που έχει ένας άνθρωπος για τον εαυτό του και για τα πράγματα που συμβαίνουν γύρω του (μη ορατή ασθένεια) και η δερματολογία στα εξωτερικά ορατά σημεία που ανιχνεύονται στο δέρμα μας (ορατή ασθένεια)( Jafferany,2007) .
Είναι γνωστό ότι οι εσωτερικές ψυχικές διαταραχές δεν είναι εύκολα ανιχνεύσιμες και αντιληπτές από τον κοινό κόσμο σε αντίθεση με τις ψυχοδερματικές διαταραχές όπου το άτομο στοχοποιείται και πολλές φορές απομονώνεται από τον κοινωνικό περίγυρο είτε από δική του επιλογή είτε όχι.
Οι λόγοι κυρίως οφείλονται στα εμφανή συμπτώματα της διαταραχής που μπορεί σε κάποιους να φαίνονται αποκρουστικά ή να του προκαλούν φόβο μεταδοτικότητας.
Οι ψυχοδερματικές διαταραχές χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:
- Ψυχοφυσιολογικές διαταραχές
- Πρωτογενείς ψυχιατρικές διαταραχές
- Δευτεροπαθείς ψυχιατρικές διαταραχές (Gieler,2008).
Ψυχοφυσιολογικές διαταραχές
Σε αυτή την κατηγορία ψυχοδερματικών διαταραχών ανήκουν οι δερματοπάθειες που δεν δημιουργούνται αλλά επιδεινώνονται από συναισθηματικούς κυρίως παράγοντες όπως είναι το άγχος και ψυχολογική πίεση(Κοο,1992) και διακρίνονται από εξάρσεις και υφέσεις(Jefferany,2016).
Σε αυτή την κατηγορία συναντάμε δερματοπάθειες όπως η ψωρίαση, το έκζεμα, η κνίδωση, η δυσιδρωσία(Koo, 1992), η ατοπική δερματίτιδα, η ροδόχρους και η κοινή ακμή, η υπερίδρωση ( Jafferany,2007) η σμιγματορροϊκή δερματίτιδα, η ψυχογενούς πορφύρα και η γυροεϊδής αλωπεκία (Gieler,2008).
Πρωτογενείς ψυχιατρικές διαταραχές
Στις πρωτογενείς ψυχιατρικές διαταραχές συναντάμε διαταραχές δέρματος που δεν υφίστανται και κατά κανόνα τις έχει προκαλέσει ο ίδιος ο ασθενής. Το άτομο δεν έχει κάτι οργανικό και είναι απόλυτα υγιές παρόλο που είναι βαθιά πεπεισμένο ότι έχει μια πραγματική διαταραχή δέρματος .
Οποιαδήποτε μορφή δερματικής αλλοίωσης που μπορεί να προκύψει είναι αποτέλεσμα του ίδιου του ατόμου(Sorenson et al 2015).
Επίσης οι διαταραχές αυτές συνδέονται με υποκείμενη ψυχοπαθολογία και είναι γνωστές ως στερεοτυπίες(Jeffery,2016).
Θα ήταν σημαντικό να αναφέρουμε ότι αντιμετωπίζονται λιγότερο συχνά σε σύγκριση με τις ψυχοφυσιολογικές διαταραχές. Ορισμένες από αυτές είναι η παραληρητική ιδέα του ατόμου για δερματική παρασίτωση, η προκλητή δερματοπάθεια μετά από τραυματισμό του δέρματος από τον ίδιο τον άνθρωπο, η τριχοτιλλομανία, η δυσμορφία, οι διαταραχές πρόσληψης τροφής όπως η ανορεξία και η βουλιμία( Jafferany,2007).
Δευτεροπαθείς ψυχιατρικές διαταραχές
Στις δευτεροπαθείς ψυχιατρικές διαταραχές συναντάμε τα ψυχολογικά προβλήματα που αναπτύσσονται δευτερογενώς από την αρνητική επίδραση, αντίκτυπο που μπορεί να έχει η διαταραχή του δέρματος στην ψυχική υγεία του ατόμου. Λόγοι που μπορούν να προκαλέσουν την διατάραξη της ψυχικής ευημερίας είναι η παραμόρφωση του δέρματος εξαιτίας της δερματικής διαταραχής(Sorenson et al 2015).
Τα άτομα εμφανίζουν συμπτώματα άγχους, κατάθλιψης και κοινωνικής απομόνωση. Δερματικές παθήσεις όπως το χρόνιο έκζεμα, η ψωρίαση, η σοβαρή ακμή , η αλωπεκία, και η λεύκη είναι κάποιες από τις δερματικές παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν αλλοιώσεις οι οποίες μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην αυτοεκτίμηση, στις ψυχοκοινωνική αλληλεπίδραση και στην αντίληψη του ατόμου για το σώμα και τον ίδιο του τον εαυτό με επακόλουθο μια σοβαρής μορφής κατάθλιψη ή κοινωνική φοβία(Jafferany,2007).
Πολλές φορές το σώμα μας, μας στέλνει μηνύματα για το πώς βιώνει και αντιλαμβάνεται τα εξωτερικά και εσωτερικά ερεθίσματα που αντιμετωπίζει.
Οι συγκεκριμένες δερματοπάθειες είναι το μέσο για να αντιληφθούμε και να καταλάβουμε εάν κάτι που μπορεί να μας συμβαίνει μας επιβαρύνει συναισθηματικά ή όχι.
Για αυτό το λόγο το καλύτερο που μπορεί να συμβεί είναι απλώς να τα ανακαλύψουμε και με την βοήθεια της επιστήμης να τα αντιμετωπίσουμε και να σταματήσουμε να τις θεωρούμε κάτι το “κολλητικό” μιας και αυτό αποτελεί ένα μύθο.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Gieler U, Harth W. Psychodermatologie. Hautarzt. 2008;59(4):287-288. doi:10.1007/s00105-008-1507-1
Jafferany M. Psychodermatology: A guide to understanding common psychocutaneous disorders. Prim Care Companion J Clin Psychiatry. 2007;9(3):203-213. doi:10.4088/PCC.v09n0306
Jafferany M, Franca K. Psychodermatology: Basics concepts. Acta Derm Venereol. 2016;96:35-37. doi:10.2340/00015555-237
Koo JYM, Pham CT (1992). Psychodermatology, Practical Guidelines on Pharmacotherapy. Arch Dermatol., 128:381-388
Sorenson E, Koo J. Psychodermatology : A Review. 2015;(May):49-54.
