_______________________________________________________________________________
Για όλους τους μελλοντικούς γονείς υπάρχουν τρία διαφορετικά παιδιά που θα έρθουν στον κόσμο. Το «φαντασιακό» παιδί το οποίο έχει όλα τα εξωτερικά και εσωτερικά χαρακτηριστικά που έχει ονειρευτεί ο γονέας, το μη ορατό αλλά πραγματικό έμβρυο, του οποίου τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας γίνονται ολοένα και πιο φανερά τους τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης και τέλος το πραγματικό, νεογέννητο βρέφος το οποίο μπορούν να το ακούσουν, να το δούνε και να του μιλήσουν. Όταν έρθει η ώρα του τοκετού η μητέρα πρέπει να είναι έτοιμη να δημιουργήσει ένα νέο δεσμό αλλά και να είναι απίστευτα διαθέσιμη να ανταπεξέλθει σε όλες τις απαιτήσεις και τις ανάγκες του βρέφους.
Τι γίνεται όμως όταν το βρέφος αποτελεί ένα ξένο άνθρωπο για τους γονείς;
Οι γονείς, πολλές φορές φαντάζονται ότι το παιδί που θα γεννηθεί θα πετύχει όπου αυτοί απέτυχαν. Με άλλα λόγια το φαντασιακό παιδί προβάλλει το ιδανικό εγώ των γονέων. Μεταξύ, λοιπόν, των υπέρογκων καθηκόντων που έχουν να αντιμετωπίσουν οι νέοι γονείς είναι και το πένθος για το φαντασιακό (τέλειο) παιδί που περίμεναν αλλά και τη προσαρμογή στα χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου μωρού που παίρνουν μαζί τους στο σπίτι. Όλα αυτά αποτελούν ένα ταρακούνημα και δημιουργούν αισθήματα ανασφάλειας, άγχους ακόμα και κατάθλιψης. Η δημιουργία του δεσμού ανάμεσα στο νέο βρέφος και στα πρόσωπα που το φροντίζουν αλλά και η αγάπη που δημιουργείται θέλει το χρόνο της. Είναι απόλυτα φυσιολογικό οι γονείς να έχουνε ανάμεικτα συναισθήματα απέναντι στο βρέφος τον πρώτο καιρό. Αυτό δεν είναι σε καμία περίπτωση ένδειξη ότι δεν είναι καλοί γονείς ή επαρκείς ή ότι το ένστικτο (μητρικό ή πατρικό) δεν λειτουργεί φυσιολογικά.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να διευκολύνουμε τη γνωριμία με το βρέφος;
- Σύνδεση με το βρέφος μέσω της οπτικής επαφής, της αγκαλιάς και του γέλιου. Δίνοντας ερεθίσματα στο βρέφος, του δίνεται η ευκαιρία να αντιδράσει και να απαντήσει στα ερεθίσματα αυτά, γεγονός που βοηθάει την επικοινωνία. Επιπλέον, η στενή σωματική επαφή δίνει το αίσθημα ηρεμίας και στο βρέφος αλλά και στους γονείς.
- Ο θηλασμός είναι ένας εξαίρετος τρόπος να δυναμώσει ο δεσμός και η σχέση του βρέφους και της μητέρας λόγω των ορμονών που παράγονται αλλά και της σωματικής επαφής που ενισχύει το αίσθημα της ασφάλειας.
- Είναι σημαντικό, οι γονείς να βρίσκουν χρόνο μέσα στην ημέρα να κάνουν πράγματα που τους ευχαριστούν, να κατανοούν και να αποδέχονται τα αρνητικά τους συναισθήματα και να εκφράζουν αυτά που τους απασχολούν σε κοντινά πρόσωπα. Ας μην ξεχνάμε ότι και οι γονείς βιώνουν μια περίοδο προσαρμογής με προσωπικές ανάγκες, οι οποίες πρέπει να καλύπτονται.
- Το να «φοράει» ένας γονέας το μωρό του με τη βοήθεια ενός μάρσιπους ή άλλο βρεφικό εξοπλισμό προσφέρει κοντινή επαφή αλλά και το αίσθημα ότι ο ένας είναι μέρος του άλλου.
Τα νεογέννητα μωρά είναι προγραμματισμένα να «ταιριάζουν» στις επιθυμίες των γονέων και να ανταμείβουν το δύσκολο έργο της εγκυμοσύνης. Από τις πρώτες μέρες θα αρχίσουν να συμμετέχουν ενεργά στις προσπάθειες των γονέων για τη δημιουργία μιας σχέσης. Παρότι το αίσθημα ανασφάλειας που κυριαρχεί στους νέους γονείς ότι δεν γνωρίζουν το βρέφος και το αντιλαμβάνονται ως έναν άγνωστο άνθρωπος είναι φυσιολογικό, το μωρό μπορεί να ανταποκριθεί με τέτοιο τρόπο στην μητέρα σαν να υποδηλώνει ότι «Σε ξέρω ήδη και είσαι σημαντική για εμένα».
«Ευτυχώς τα μωρά έχουν σχεδιαστεί από τη φύση έτσι ώστε να γοητεύουν και να σκλαβώνουν τις μητέρες τους»
–John Bowlby
Βιβλιογραφία
Brazelton, T. B., & Cramer, B. G. (2018). The earliest relationship: Parents, infants and the drama of early attachment. Routledge.
