Τα παιχνίδια τα οποία παίζουμε από την προσχολική ως την εφηβική ηλικία -ή ακόμα μεγαλύτεροι- ποικίλλουν. Έρευνες έχουν κατηγοριοποιήσει τα παιχνίδια σε έξι διαφορετικά είδη.
Στην αρχή της προσχολικής περιόδου το παιδί παίζει το «λειτουργικό» παιχνίδι. Πρόκειται για παιχνίδι που περιλαμβάνει την επανάληψη δραστηριοτήτων και κινήσεων, χαρακτηριστικών για παιδιά ηλικίας περίπου 3 ετών. Σχετικό παράδειγμα είναι το παιχνίδι με κούκλες ή αυτοκινητάκια ή τα επαναλαμβανόμενα πηδηματάκια.
Από το τέταρτο έτος το παιχνίδι γίνεται πιο σύνθετο και αποκτά σκοπό. Πρόκειται για το «παιχνίδι κατασκευών» στο οποίο χρησιμοποιεί αντικείμενα με σκοπό να δημιουργήσει κάτι (πχ παζλ, τουβλάκια).
Αρκετό ενδιαφέρον παρουσιάζει το «παράλληλο παιχνίδι» κατά το οποίο τα παιδιά παίζουν μαζί με παρόμοια αντικείμενα όμως δεν συναλλάσσονται μεταξύ τους. Για παράδειγμα όταν δυο παιδιά ζωγραφίζουν στο ίδιο θρανίο το καθένα τη δική του ζωγραφιά, πρόκειται για παράλληλο παιχνίδι.
Το «παιχνίδι παρατήρησης» είναι μια δραστηριότητα κατά την οποία το παιδί παρατηρεί άλλα παιδιά να παίζουν χωρίς να συμμετέχει το ίδιο. Μπορεί να στέκεται σιωπηλό ή να ενθαρρύνει τους παίκτες με συμβουλές.
Στο «συντροφικό παιχνίδι» τα παιδιά αλληλοεπιδρούν ακόμα και αν κάνουν διαφορετικές δραστηριότητες το καθένα. Μπορεί για παράδειγμα, το ένα να ζωγραφίζει και το άλλο να παίζει τουβλάκια, όμως επικοινωνούν και ανταλλάσσουν υλικό.
Τέλος, στο «συνεργατικό παιχνίδι» τα παιδιά παίζουν μαζί, κάνουν την ίδια δραστηριότητα, ανταλλάσσουν υλικό και επικοινωνούν κατά τη διάρκεια. Πολλές φορές μάλιστα, επινοούν διάφορους «διαγωνισμούς».
Οι δυο τελευταίες μορφές παιχνιδιού συναντώνται συνήθως στο τέλος της προσχολικής ηλικίας.
Οποιοδήποτε κι αν είναι το είδος του παιχνιδιού, σημασία έχει να προλαβαίνει το παιδί να το βιώσει, να παίξει, να αλληλεπιδράσει και να ζήσει την παιδική ηλικία εν γένει.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- BOBER, S., HUMPHRY, R., & CARSWELL, H. (2001). Toddlers’ persistence in the emerging occupations of functional play and self-feeding. American Journal of Occupational Therapy, 55, 369-376
- FELDMAN, R. S. (2011). Εξελικτική Ψυχολογία-Δια βίου ανάπτυξη. Εκδ. Gutenberg.
- PARTEN, M. B. (1932). Social participation among preschool children. Journal of Abnormal and Social Psychology, 27, 243-269.
- RUBIN, K. H., FEIN, G., & VANDENBERG, B.(1983). In E. M. HETHERINGTON (Ed.), Handbook of child psychology .Vol 4: Socialization, personality and social development (pp 693-774). New York: Wiley.