Αρκετά συχνά τείνουμε να κατηγορούμε τους άλλους γύρω μας για τα δικά μας προβλήματα που δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε κατάματα. Κι ενώ δεν σταματάμε ποτέ να κρίνουμε και να προσδοκάμε συμπεριφορές που οι ίδιοι αδυνατούμε να επιδείξουμε, συνήθως αδιαφορούμε, ή μάλλον φοβόμαστε να αντιληφθούμε το μερίδιο ευθύνης που έχουμε κι εμείς στην διαμόρφωση μιας αληθινής και υγιούς διαπροσωπικής σχέσης. Όπως ξέρουμε, οι ανθρώπινες σχέσεις είναι πολύπλοκες. Παρ’όλα αυτά, οι προσπάθειες μας να συμβαδίσουμε με τους άλλους, δεν εξελίσσει μόνο τις σχέσεις μας, αλλά κι εμάς τους ίδιους ως προσωπικότητες. Πρόκειται, δηλαδή, για εμπειρίες που μας διδάσκουν πώς να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι.
Τί γίνεται, όμως, όταν αντιλαμβάνεσαι ότι δεν μπορείς να διαχειριστείς μια σχέση; Σε αυτή την περίπτωση, ίσως θα ήταν καλύτερο να δουλέψεις πρώτα με τον εαυτό σου, ώστε να καταφέρεις έπειτα να σχετιστείς και με τους άλλους γύρω σου. Παρακάτω, λοιπόν, θα αναφέρω μερικά σημάδια που υποδηλώνουν ότι δεν είσαι έτοιμος να διαχειριστείς μια σχέση.
Αρχικά, μια πολύ συχνή συμπεριφορά είναι το να βάζεις τον εαυτό σου πρώτα από κάθε άλλο άτομο. Φυσικά και είναι υγιές να θέτεις ως προτεραιότητα την δική σου υγεία και ευημερία. Όμως, υπάρχει διαφορά από το να βρίσκεις μια ισορροπία στη ζωή σου, με το να φέρεσαι απόλυτα εγωιστικά. Πιο συγκεκριμένα, εσύ που φέρεσαι πολύ εγωιστικά, συνήθως αισθάνεσαι ανεπαρκής και ελλιπής και πιστεύεις πως όταν δώσεις έστω και λίγη αγάπη σε κάποιον άλλον, εκείνος θα χαθεί πολύ γρήγορα. Πολλές φορές είσαι αποσυνδεδεμένος από τον εαυτό σου και χρειάζεται να αναπτύξεις μια σχέση πρώτα μαζί του, ώστε να καταφέρεις να σχετιστείς και με άλλους. Η ενασχόληση με δραστηριότητες που σου αρέσουν, όπως η γυμναστική και ο διαλογισμός, θα σε βοηθήσουν να συνδεθείς περισσότερο με σένα.
Έπειτα, δεν είναι λίγες οι φορές που αισθάνεσαι ότι είσαι ο καλύτερος και πως ό,τι λες είναι σωστό και αξίζει να είσαι περήφανος γι’αυτό. Όμως, κάθε σχέση χρειάζεται αμοιβαίο σεβασμό και κατανόηση και μια τέτοια συμπεριφορά, όπως καταλαβαίνεις, στέκεται εμπόδιο. Στο τέλος της μέρας, λοιπόν, είναι άραγε τόσο σημαντικό να βγεις εσύ σωστός, ακόμη κι αν χάσεις το άτομο που αγαπάς; Οι αληθινές σχέσεις απαιτούν υποχωρήσεις, αλλά και προθυμία να καταλάβει ο ένας την οπτική του άλλου. Το πιο σημαντικό δεν είναι ποιος θα αποδειχτεί σωστός και ποιος λάθος, αλλά τί μπορεί να γίνει από κοινού, προκειμένου να αποφευχθούν παρόμοια προβλήματα στο μέλλον.
Ένα ακόμη σημαντικό λάθος που κάνεις και τελικά δεν μπορείς να διαχειριστείς μία σχέση σου, είναι ότι εξαρτάσαι από το άλλο άτομο για να αισθανθείς εσύ ο ίδιος πλήρης και χαρούμενος. Συνήθως, αισθάνεσαι αγχωμένος όταν είσαι μακριά από τη σχέση σου ή ακόμη αισθάνεσαι και χαμένος χωρίς αυτήν. Μια τέτοια συμπεριφορά, όμως, είναι χαρακτηριστικό σημάδι εξάρτησης από μια σχέση. Αυτό που οφείλεις να κάνεις είναι να αναρωτηθείς ο ίδιος αν όντως αγαπάς αυτή τη σχέση σου ή αν απλά είσαι συναισθηματικά εξαρτημένος απο εκείνη, καθώς πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα. Πρέπει να καταλάβεις ότι η αγάπη έχει να κάνει με την αναγνώριση της πραγματικής αξίας του άλλου και όχι με την εξάρτηση από αυτόν. Μάλιστα, πολλοί ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι οι εξαρτητικές συμπεριφορές πηγάζουν από την έλλειψη προσωπικής αυτονομίας και ανεξαρτησίας. Αυτές οι συμπεριφορές μπορούν να διορθωθούν μέσω της ψυχοθεραπείας, όπου ο θεραπευόμενος καλείται να ανασύρει στην επιφάνεια συναισθήματα που είχε απωθήσει για πολύ καιρό στο ασυνείδητό του. Με τον τρόπο αυτό, είναι σε θέση να ανακαλύψει τον εαυτό του και να αντιληφθεί ακριβώς τις ανάγκες του.
Μια ακόμα συμπεριφορά σου, είναι ότι περιμένεις από τους άλλους να “διαβάσουν” τί έχεις εσύ στο μυαλό σου. Ξεχνάς, όμως, ότι συστατικό στοιχείο των υγιών σχέσεων είναι η επικοινωνία. Όταν αυτή δεν υπάρχει, η σχέση κινδυνεύει να διαβρωθεί και να καταστραφεί. Όταν, για παράδειγμα, υιοθετείς μια παθητική-επιθετική στάση απέναντι στον άλλον, τότε θέτεις την σχέση σας σε κίνδυνο. Είναι εφικτό να περιμένεις από τον άλλον να σου φερθεί όπως εσύ θες, χωρίς να του έχεις δώσει ούτε ένα στοιχείο για το τί είναι αυτό; Προσπάθησε, λοιπόν, να κάνεις ξεκάθαρες τις ανάγκες και τα θέλω σου, χωρίς να κατηγορείς τον άλλον ότι δεν νοιάζεται για σένα. Αντί λοιπόν να πεις “Είμαι απογοητευμένος/η γιατί ποτέ δεν με βοηθάς με τα προβλήματα στη δουλειά μου”, είναι προτιμότερο να πεις “Θα το εκτιμούσα πολύ αν με βοηθούσες με τα προβλήματα στη δουλειά μου”. Με αυτόν τον τρόπο, δεν επιρρίπτεις ευθύνες και ταυτόχρονα κάνεις κατανοητές τις ανάγκες σου στη σχέση.
Ένα τελευταίο σημάδι που δείχνεις, είναι ότι εμφανίζεις την λεγόμενη φοβία της “δέσμευσης” γνωστή και ως “άγχος σχέσης”. Πολύ απλά, είναι όταν φοβάσαι να κάνεις σχέση. Αν παρουσιάζεις κάτι τέτοιο, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι δεν θες να αναπτύξεις μια στενή σχέση, αλλά ότι κάποιοι παράγοντες εμφανίζονται στη μέση, όπως για παράδειγμα μια εμπειρία από διαζύγιο γονέων ή προηγούμενες απογοητεύσεις σε σχέσεις. Σαν αποτέλεσμα, αισθάνεσαι πιο ευάλωτος συναισθηματικά και φοβάσαι να συνδεθείς μήπως το άλλο άτομο σε εγκαταλείψει ή σε απογοητεύσει. Αν ισχύει κάτι τέτοιο, ένας θεραπευτής σίγουρα μπορεί να σε βοηθήσει να ξεπεράσεις αυτή τη φοβία σου και να δουλέψεις την ευαλωτότητά σου, ώστε να μπορέσεις να συνδεθείς συναισθηματικά με την σχέση σου.
Όλα τα παραπάνω μας δείχνουν ότι η διατήρηση μιας υγιούς διαπροσωπικές σχέσεις χρειάζεται προσπάθεια , χρόνο και υπομονή. Εξάλλου, αν ήταν τόσο εύκολο, όλοι θα είχαν τις καλύτερες σχέσεις με τους γύρω τους. Ας αναρωτηθούμε, λοιπόν, κοιτάζοντας τον άνθρωπο που έχουμε απέναντι μας: θέλω να προσπαθήσω για εκείνον; Αν η απάντηση είναι ναι, τότε σίγουρα αξίζει κάθε δυσκολία που θα αντιμετωπίσουμε για να φτάσουμε εκεί που επιθυμούμε. Αν πάλι όχι, δεν χρειάζεται να απογοητευόμαστε. Έχουμε όλη τη ζωή μπροστά μας να συναντήσουμε τα άτομα εκείνα, για τα οποία θα είμαστε έτοιμοι και πρόθυμοι να παλέψουμε.
Photos:
Why Having an Insecure Partner is Like Playing with Fire – Exploring your mind