“Καλησπέρα σας! Είμαι η Μ. Και έχω μεγάλη αρρωστοφοβία και μεγάλο άγχος μελλοντικής ασθένειας. Φοβάμαι μήπως στο μέλλον αρρωστήσω με κάτι πολύ σοβαρό το οποίο θα με καθιστά ανήμπορη και δεν θα μπορώ πχ. Να περπατήσω, να μιλήσω, να κινηθώ κλπ. Το μυαλό μου κολλάει και το άγχος αυτό μπορεί να με παραλύσει. Να επισημάνω ότι έχω αγχώδη διαταραχή και επεισόδια κατάθλιψης πάνω από 15 χρόνια. Κάνω χρόνια ψυχοθεραπεία, αλλά μάλλον έχω μείνει στάσιμη και δεν με βοηθάει ίσως πια. Κάποιες μέρες είμαι καλύτερα, κάποιες άλλες πολύ χάλια. Σας ευχαριστώ για την βοήθεια που μας προσφέρετε και μας κάνετε να μην νιώθουμε μόνοι σε αυτά που περνάμε.”
Από τον/την: Μ.Γ.
Αγαπητή Μ.,
Σε ευχαριστούμε για τα όμορφα λόγια που αφορούν την προσπάθεια που κάνουμε μέσω της συγκεκριμένης ιστοσελίδας αλλά και για το μοίρασμα σου.
Διαβάζοντας τα όσα γράφεις ας δώσουμε αρχικά έναν ορισμό για την αρρωστοφοβία: Η αρρωστοφοβία αποτελεί μια μορφή άγχους υγείας και αφορά τον υπερβολικό και αδικαιολόγητο φόβο των ασθενειών ή του να πάθουμε κάτι σοβαρό. Η αρρωστοφοβία, γνωστή και ως νοσοφοβία ή πάθος υγείας, είναι μια μορφή άγχους υγείας όπου ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται με υπερβολικό τρόπο το φόβο της ασθένειας ή του να πάθει κάτι σοβαρό υγειονομικά. Οι άνθρωποι με αρρωστοφοβία μπορεί να είναι συνεχώς απασχολημένοι με τις πιθανότητες της ασθένειας και να αναζητούν συνεχώς σημάδια ασθένειας στον εαυτό τους ή στους άλλους. Αυτό μπορεί να τους οδηγήσει σε υπερβολικές ιατρικές εξετάσεις και να δυσκολεύει την απόλαυση της ζωής, εξαιτίας του συνεχούς φόβου της αρρώστιας.
Σαφώς και το άγχος σχετιζόμενο με την υγεία επηρεάζει τη συμπεριφορά και τις διαπροσωπικές σχέσεις. Δηλαδή, οι συζητήσεις περιστρέφονται γύρω από θέματα υγείας, ασθενειών και ένα ερέθισμα μπορεί να οδηγήσει μία έξοδο ή μία συζήτηση να πάρει διαφορετική τροπή πχ. «Αυτός δίπλα μου έβηξε. Λες να με κόλλησε κάτι;» Πολλές φορές αυτές οι συζητήσεις και συμπεριφορές μπορούν να κουράσουν τους φίλους, τον σύντροφο, την οικογένεια και να οδηγήσουν στην απομόνωση του ατόμου που πάσχει από άγχος υγείας.
Ως απόρροια, πυροδοτούνται καταθλιπτικά συμπτώματα που πιθανόν να συνυπάρχουν με το άγχος ασθένειας και σκέψεις: «Κουράζω τους γύρω μου. Κανείς δεν μπορεί να με καταλάβει. Κανείς δεν μπορεί να με βοηθήσει.» Τις σκέψεις αυτές διαδέχονται συναισθήματα απογοήτευσης, θλίψης και ενισχύονται τα σωματικά συμπτώματα.
Θα σου πρότεινα να δοκιμάσεις τα κάτωθι:
-Διαμόρφωσε μια σχέση εμπιστοσύνης με έναν γιατρό ή ακόμα και με μια ομάδα γιατρών.
-Άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεσαι και βιώνεις τα σωματικά ενοχλήματα που πιθανά βιώνεις. Θα ήθελα να αναρωτηθείς: Σε τι εξυπηρετούν οι σκέψεις σου; Πού / Πώς σε βοηθάνε; Μήπως ασχολείσαι με κάτι που δεν μπορείς να ελέγξεις; Το μέλλον είναι αβέβαιο, δεν το γνωρίζουμε και σαφώς και ναι δεν είναι στον έλεγχό μας. Η εκπαίδευση στην ανοχή και αποδοχή της αβεβαιότητας είναι ένα σημαντικό θέμα στα πλαίσια της ψυχοθεραπείας.
-Το σώμα για να μπορέσει να επικοινωνήσει μαζί μας χρησιμοποιεί τις ενοχλήσεις, τον πόνο. Εάν δεν υπάρχουν διαγνωσμένα κλινικά συμπτώματα, είναι σημαντική η συνειδητοποίηση σε ποια φάση ζωής βρίσκεται το κάθε άτομο. Είναι λογικό σε ψυχοπιεστικές περιόδους να μας κατακλύζουν οι αρνητικές σκέψεις, υποσυνείδητες και μη, που πολλές φορές σωματοποιούνται. Θα ήθελα να κατανοήσεις τι συμβαίνει σε αυτή την περίοδο της ζωής σου. Ή ακόμα και τι έχει συμβεί στο παρελθόν που φοβάσαι στο παρόν;
-Παρατήρησε τις περιόδους έξαρσης του άγχους σου. Δεν πρέπει να ξεχνάμε και την επιρροή που μας ασκούν οι σημαντικοί άλλοι. Είναι πολύ πιθανό, εάν οι γονείς μας ή άτομα στο κοντινό μας περιβάλλον ανησυχούν για την υγεία τους σε υπερβολικό βαθμό, τότε να ανησυχούμε και εμείς. Όταν καταλάβεις πότε και για ποιο λόγο εκδηλώνεται το συγκεκριμένο πρόβλημα – αυτομάτως καθίστασαι περισσότερο ικανή να το ελέγξεις καθώς μπορείς να διαχειριστείς τις συνθήκες που το επιτείνουν.
-Βρες τι συνήθως σε «παρηγορεί» όταν βρίσκεσαι σε μία ψυχοπιεστική κατάσταση. Η αποτύπωση των σκέψεων μας, όπως «να κρατάς ημερολόγιο» με τις ανησυχίες σου σχετικά με την υγεία και να τις αντικρούεις με ρεαλιστικά και λογικά επιχειρήματα, θα σε βοηθήσει να αρχίσεις να βλέπεις και να σκέφτεσαι πιο καθαρά». Η γυμναστική, η ζωγραφική, οι ταινίες, το διάβασμα βοηθούν στην διακοπή των αρνητικών σκέψεων και ταυτοχρόνως προσφέρουν ευχαρίστηση. Παρατήρησε ποια στιγμή της ημέρας ξεκινούν οι σκέψεις γύρω από την υγεία και επέλεξε μια συμπεριφορά που μπορεί να σε ανακουφίσει περισσότερο.
- Ψυχοθεραπεία:
Σαφώς και είναι απαραίτητη η θεραπευτική παρέμβαση. Η πιο αποτελεσματική θεραπεία είναι η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία (ΓΣΘ), μία μορφή ψυχοθεραπείας που επικεντρώνεται στις σκέψεις και στη συμπεριφορά μας. Η βασική ιδέα της συγκεκριμένης θεραπείας είναι ότι οι σκέψεις μας για μια κατάσταση επηρεάζουν το πώς αισθανόμαστε (φοβισμένοι και ανήσυχοι) και κατ’ επέκταση το πώς συμπεριφερόμαστε. Όλοι οι άνθρωποι έχουμε την τάση να αποδίδουμε ένα συγκεκριμένο νόημα στις καταστάσεις που βιώνουμε , δεν είναι η κατάσταση που σου προκαλεί άγχος, αλλά το νόημα που της έχεις δώσει – είτε είναι ακριβές είτε όχι. Και, όταν έχεις άγχος, δίνεις στις σκέψεις σου μεγάλο νόημα, και άρα, πολλή δύναμη.
Καθώς αναφέρεις πως ήδη κάνεις, είναι θέμα προς συζήτηση με τον/την θεραπευτή/τρια σου, το γεγονός πως αισθάνεσαι στάσιμη. Αναφέρεις πως κάποιες μέρες είναι καλύτερα, οπότε και μόνο από αυτό καταλαβαίνω πως σαφώς και έχουν γίνει βήματα. Μήπως εστιάζεις σε όλα όσα δεν κάνεις παραλείποντας όσα έχεις ήδη καταφέρει; Τι θα περίμενες από την θεραπεία προκειμένου να αντιληφθείς-θεωρήσεις πως είσαι καλύτερα; Και αυτό στο ρωτάω καθώς στόχος δεν είναι να μην έχω άγχος αλλά να το διαχειρίζομαι!
-Η θεραπευτική διαδικασία αφορά σε μία διαδρομή ανάκτησης αυτοελέγχου όπου θα εξοικειωθείς στην αναγνώριση της επιρροής των σκέψεων στο σώμα και θα εκπαιδευτείς στην τροποποίηση των δυσλειτουργικών πεποιθήσεων για τον εαυτό και τις δυνατότητές σου.
Είναι σημαντικό λοιπόν, να αγκαλιάσεις όλα τα κομμάτια του εαυτού σου, όσα είσαι και όσα δεν είσαι, να δείξεις αυτοσυμπόνια. Όσο προσπαθείς να διώξεις τα κομμάτια που σε δυσκολεύουν τόσο εντονότερη θα κάνουν την παρουσία τους. Η συμφιλίωση, η κατανόηση του τι μου συμβαίνει και τι μπορώ να κάνω για να το διαχειριστώ είναι κομμάτια που δουλεύονται ψυχοθεραπευτικά.
- Φαρμακευτική Αγωγή: Η φαρμακευτική αγωγή καθίσταται αναγκαία όταν πληρούνται τα κριτήρια της διαταραχής άγχους ασθένειας και έχει επηρεαστεί η λειτουργικότητα του ατόμου και επιβαρύνεται η καθημερινότητα του. Η αξιολόγηση τελείται από ψυχίατρο.
Να θυμάσαι: με το να δείχνεις συμπόνια για όλα τα κομμάτια του εαυτού σου, στο τέλος θα γιατρευτείς.
*Η στήλη Ψtalk έχει περισσότερο συμβουλευτικό χαρακτήρα και δεν αντικαθιστά την Ψυχοθεραπεία ή οποιονδήποτε άλλο τρόπο παρέμβασης.
Στείλε και εσύ τον δικό σου προβληματισμό ανώνυμα πατώντας στο κουμπί της αρχικής και λάβε απάντηση από ειδικό ψυχικής υγείας.