Φέτος ξεκίνησα να σπουδάζω και έχω έντονο άγχος αποχωρισμού. Πηγαίνω μόνο 2-3 μέρες την εβδομάδα στην πόλη που βρίσκεται η σχολή μου, μιας και δεν είναι ιδιαίτερα μακριά και το πρόγραμμα των μαθημάτων μου το επιτρέπει. Μέχρι τώρα πήγαινα για περισσότερες μέρες την εβδομάδα αλλά υπέθεσα ότι αν πήγαινα μόνο για 2-3 θα σταματούσε να με στεναχωρεί η όλη κατάσταση και ότι θα σταματούσα να κλαίω ακόμα και 2 μέρες πριν φύγω (πολλές φορές κλαίω και όσο βρίσκομαι εκεί). Όμως δεν έχει αλλάξει κάτι. Φεύγω και απλώς μετράω τις ώρες για να γυρίσω και το ότι απέκτησα εκεί μια φίλη για να έχω και παρέα ούτε αυτό βοηθάει. Επίσης, κάθε φορά πριν φύγω φτιάχνω ένα πρόγραμμα με στόχο να με κρατάω συνεχώς απασχολημένη για να μην με πιάνουν τα κλάματα αλλά και αυτό δεν συμβάλει στην βελτίωση της ψυχολογίας μου, παρά μόνο το ότι περνάνε κάποιες ώρες μου πιο δημιουργικά. Τι άλλο θα μπορούσα να κάνω για να σταματήσει να επηρεάζει όλη η κατάσταση εμένα και κατ’ επέκταση τους γονείς μου; Σκέφτομαι μέχρι και να πάω του χρόνου σε άλλη πόλη που βρίσκεται πολύ πιο κοντά στην οικογένειά μου, σπουδάζοντας το ίδιο αντικείμενο και σε μια εξίσου πανέμορφη πόλη με αυτήν που βρίσκομαι φέτος. Τι θα μου προτείνατε εσείς να κάνω; Πιστεύετε η κατά πολύ μικρότερη απόσταση της άλλης πόλης από την οικογένεια μου, σε σχέση με αυτήν της πόλης που βρίσκομαι φέτος θα βοηθούσε;
*Πέρα από το κλάμα που νιώθω πως δεν μπορώ να το ελέγξω, έχω και άλλα σωματικά συμπτώματα όπως σφύξιμο και πόνο στην καρδιά, σφύξιμο στο στομάχι, κοιλιακούς πόνους αλλά και αϋπνία, καθόλου όρεξη για φαγητό και νερό 1-2 μέρες πριν φύγω και συνήθως και την πρώτη μου μέρα εκεί.
Ευχαριστώ εκ των προτέρων
Από την: Δήμητρα
Αγαπητή Δήμητρα,
Αρχικά θα ήθελα να σου εκφράσω τις ευχές μου για μία καλή σταδιοδρομία και, δευτερευόντως να σε ευχαριστήσω για αυτό το προσωπικό μοίρασμα. Από το μήνυμα σου αντιλαμβάνομαι πόσο δύσκολη και δυσφορική είναι η κατάσταση που βιώνεις.
Η έναρξη των σπουδών, πέρα από μία προσωπική επίτευξη με απώτερο στόχο πιθανόν την επαγγελματική κατάρτιση, αποτελεί ένα νέο κύκλο, σηματοδοτεί μια μεγάλη αλλαγή. Το παιδί, ο έφηβος/η μεταβαίνει πλέον στην ενήλικη φάση και σταδιακά ολοκληρώνεται η ανεξαρτητοποίηση του από τους γονείς του. Η αλλαγή περιβάλλοντος πολλές φορές δεν είναι εύκολη. Νέοι ρόλοι και καινούριες ευθύνες προκύπτουν, γι’ αυτό και η προσαρμογή απαιτεί χρόνο. Χρόνο να αντιληφθούμε, να κατανοήσουμε, να εξοικειωθούμε, να αποδεχθούμε αυτές τις αλλαγές, και τελικά να τις κάνουμε δικές μας, κομμάτι μας. Σίγουρα δεν είναι εύκολο να φύγεις από τη ζεστή αγκαλιά της μαμάς και του μπαμπά, αλλά δεν είναι και δύσκολο. Η αλλαγή κατοικίας και πόλης στην τελική είναι απλά κάποια χιλιόμετρα. Η οικογένεια δεν παύει να είναι ποτέ οικογένεια, όσα χιλιόμετρα κι αν μεσολαβούν ανάμεσα μας. Γιατί η οικογένεια είναι σχέση, αγάπη, σεβασμός, αποδοχή, είναι αυτή η φράση, που εκφράζεται πότε με λόγια και πότε με πράξεις, «θα είμαι πάντα εδώ, όποτε με χρειαστείς». Είναι ο στυλοβάτης και το αποκούμπι μας. Μια πόρτα ανοιχτή να μας δεχθεί, όσες φορές γυρίσουμε.
Αγαπητή Δήμητρα, στο μήνυμα σου γράφεις για άγχος αποχωρισμού. Τι είναι το «άγχος αποχωρισμού»; Ως άγχος αποχωρισμού ορίζουμε το άγχος που βιώνουν τα παιδιά όταν καλούνται να αποχωριστούν τους γονείς τους ή κάποιο άλλο πρόσωπο φροντίδας. Ήδη από τον 7ο μήνα της ζωής του το βρέφος αναπτύσσει έναν ισχυρό συναισθηματικό δεσμό με τη μητέρα ή τον φροντιστή του, μία έντονη προσκόλληση η οποία είναι φυσιολογική και κρίνεται σημαντική. Ως αποτέλεσμα αυτής της προσκόλλησης, το βρέφος βιώνει άγχος αποχωρισμού όταν η μητέρα/φροντιστής απομακρύνεται. Το άγχος αυτό κορυφώνεται μεταξύ του 13ου και 18ου μήνα και σταδιακά υποχωρεί, ενώ σημειώνεται πως από το 3ο έτος τα παιδιά μπορούν να βρεθούν με άγνωστα πρόσωπα χωρίς την παρουσία της μητέρας για αρκετή ώρα. Με αυτό συνηγορεί και η άποψη του Erik Erikson: «Το πρώτο κοινωνικό επίτευγμα του παιδιού είναι η επιθυμία του να αφήσει τη μητέρα του έξω από το οπτικό του πεδίο, χωρίς να νιώσει ανησυχία ή οργή, διότι η μητέρα του έχει γίνει πλέον για το παιδί μια εσωτερική βεβαιότητα όσο και μια εξωτερική προβλεψιμότητα».
Σε αυτές τις ηλικίες το άγχος αποχωρισμού είναι ένα φυσιολογικό στάδιο της ανάπτυξης κάθε παιδιού, ωστόσο όταν το άγχος είναι έντονο για πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα και γενικεύεται όχι μόνο στον αποχωρισμό από τα πρόσωπα φροντίδας αλλά και σε άλλες καταστάσεις π.χ. όταν το παιδί εμφανίζει σχολική άρνηση ή/και κρίσεις πανικού, τότε ίσως μιλάμε για διαταραχή άγχους αποχωρισμού. Φυσικά, τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, μπορεί όμως να εξελιχθούν σε ένα παθολογικό φαινόμενο κατά την ενήλικη ζωή.
Μέχρι το 3ο έτος της ζωή μας δεν έχουμε αυτοσυνείδηση. Η αυτοσυνείδηση αποκτάται μέσα από την προσκόλληση στη μητέρα (ή στον φροντιστή). Η προσκόλληση είναι η πρώτη διαπροσωπική σχέση που διαμορφώνει το παιδί, με σημαντικές επιπτώσεις στη συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη του. Μέσω της μητέρας διαμορφώνονται οι πρώτες συναντησιακές επαφές με τον έξω κόσμο, οι οποίες θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη συνείδησης του εαυτού και των άλλων. Για να γίνει το παιδί αυτεξούσιο πρέπει πρώτα να αποσπαστεί από το προστατευτικό περιβάλλον της μητέρας και σταδιακά να βρει τη θέση του στον κόσμο. Επομένως, η ασφαλής ανεξαρτητοποίηση περνάει μέσα από την εξάρτηση.
Τι συμβαίνει, όμως, όταν αυτός ο στόχος δεν επιτυγχάνεται; Παρατηρούμε μια γενικότερη εξάρτηση σε πολλούς τομείς η οποία όμως δεν συμβαδίζει με την ηλικία του παιδιού. Οι γονείς αποτρέπουν το παιδί να αυτονομηθεί, ενισχύοντας έτσι την εξάρτηση του από τους ίδιους και μαθαίνοντας του λανθασμένα ότι δεν μπορεί να τα καταφέρει μόνο του. Σταδιακά αυτή η πεποίθηση εγκαθιδρύεται βαθιά μέσα μας και υποκινεί τις συμπεριφορές, τις περισσότερες φορές χωρίς καν να το αντιλαμβανόμαστε.
Αγαπητή Δήμητρα, τι είναι αυτό που φοβάσαι μακριά από τους γονείς σου; Ποιοι φόβοι και ποιες ανασφάλειες σε κρατούν δέσμια και δεν σε αφήνουν να χαρείς όλες αυτές τις αλλαγές που φέρνει η μετάβαση στην ενήλικη ζωή; Φοβάσαι ότι θα απομακρυνθείς από τους γονείς ή φοβάσαι ότι μόνη σου δεν μπορείς να τα καταφέρεις; Είναι όμως αυτοί οι φόβοι πραγματικοί; Θα πάψουν οι γονείς σου να σε αγαπούν ή εσύ εκείνους; Η απόσταση μεταξύ σας είναι απλώς κάποια χιλιόμετρα. Επίσης, είσαι σίγουρη ότι δεν μπορείς να τα καταφέρεις; Δοκίμασες; Γιατί δεν δοκιμάζεις να ανακαλύψεις το λόγο που η απομάκρυνση από την οικογένεια σου είναι τόσο δυσφορική για εσένα; Ρώτησε τον εαυτό σου τι είναι αυτό που σε αγχώνει ή σε φοβίζει γιατί όταν ξέρεις τον αντίπαλο σου, είναι ευκολότερο να βρεις τρόπους να τον νικήσεις!
Γενικά, θεωρώ τον προγραμματισμό αρκετά βοηθητικό σε πολλές καταστάσεις, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση επίτρεψε μου να έχω κάποιες αμφιβολίες. Το κίνητρο πίσω από αυτή σου την πράξη είναι να κρατήσεις απασχολημένο τον εαυτό σου και να μην κλάψεις. Το όφελος, επομένως, είναι βραχυπρόθεσμο. Πιθανόν, πετυχαίνεις τον στόχο σου εκείνη τη στιγμή, αλλά τι γίνεται στη συνέχεια; Αναρωτιέμαι αν ακολουθείς ποτέ αυτό το πρόγραμμα; Πιστεύεις αν ο σκοπός σου ήταν να περάσεις καλά, να γεμίσεις το χρόνο σου με ενδιαφέρουσες δραστηριότητες, να γνωρίσεις νέους ανθρώπους τότε θα ήταν καλύτερο το αποτέλεσμα;
Σίγουρα είναι δύσκολο να επιβληθείς στις σκέψεις σου, αλλά δεν είναι ανέφικτο. Και όταν κάτι δυσκολευόμαστε να το αντιμετωπίσουμε μόνοι μας ή δεν ξέρουμε τον τρόπο, μπορούμε να ζητήσουμε βοήθεια. Αν η κατάσταση δεν βελτιώνεται και η δυσφορία σου μεγαλώνει, δοκίμασε να ξεκινήσεις ψυχοθεραπεία. Θα σε βοηθήσει να ανακαλύψεις τους λόγους που συμβαίνει αυτό, να μειώσεις τα δυσφορικά σου συναισθήματα και να βρεις τρόπους να αλλάξεις αυτή την κατάσταση.
Αγαπητή Δήμητρα, μη διστάζεις να κάνεις αλλαγές και να δοκιμάζεις νέα πράγματα. Πίστεψε με θα ανακαλύψεις έναν νέο κόσμο και πόσο ωραίο είναι όταν εμείς οι ίδιοι ανακαλύπτουμε κάτι καινούριο(;)!
Οποιαδήποτε στιγμή μας χρειαστείς, είμαστε εδώ να σε ακούσουμε και να σε βοηθήσουμε όσο μπορούμε.
