Καλησπέρα, με λένε Μαρία, είμαι 28 χρονών άνεργη και μένω με τους γονείς μου. Νιώθω ότι δεν έχω καταφέρει τίποτα καλό στην ζωή μου. Παρόλο που προσπαθώ να αλλάξω την κατάσταση μου νιώθω σαν τον σκίουρο, να κάνω κύκλους γύρω από μια ρόδα και να ζω τις ίδιες καταστάσεις εδώ και 10 χρόνια. Πριν 3 χρόνια με είχαν πιάσει κρίσεις πανικού και από τότε νιώθω να έχω πολύ άγχος και ανησυχία κυρίως για το μέλλον μου.
Από την: Μαρία
Αγαπητή Μαρία,
Ευχαριστούμε πολύ που μοιράστηκες αυτή την εμπειρία σου και τον προβληματισμό σου μαζί μας. Καταλαβαίνω τα αρνητικά συναισθήματα και το αδιέξοδο στο οποίο περιγράφεις ότι βρίσκεσαι, όμως η επιθυμία σου για αλλαγή, ώστε να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος στον οποίο αναφέρεσαι, είναι το πρώτο και πιο καθοριστικό βήμα, το οποίο μόλις έκανες και σου αξίζουν συγχαρητήρια.
Αρχικά, ας αναφερθούμε στο κομμάτι της ανεργίας. Θα ήθελα να μάθω εάν εργαζόσουν παλαιότερα, εάν έχεις σπουδάσει πάνω σε κάποιο αντικείμενο και τον λόγο που προέκυψε η μη δυνατότητα εργασίας, καθώς αυτά θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να εστιάσουμε λίγο πιο συγκεκριμένα και να αναδυθεί αυτό που σε δυσκολεύει όσον αφορά την εύρεση εργασίας. Γενικότερα, εκτός από πηγή εισοδήματος η εργασία είναι κεντρικό κομμάτι της ενήλικης ζωής. Επιτρέπει στους ανθρώπους να αναπτύσσουν δεξιότητες, κοινωνικές σχέσεις και να χτίζουν την ταυτότητά τους. Επίσης, είναι πηγή γενικής ευημερίας και νοήματος. Ως εκ τούτου, η ανεργία είναι πιθανό να εμφανίσει μια σειρά από συνέπειες, που δεν θα πρέπει να αγνοούμε. Από τις πιο σημαντικές είναι το άγχος και η αβεβαιότητα που προκαλούνται από την ανεργία, που έχουν αντίκτυπο στη σωματική αλλά και την ψυχική υγεία και οφείλονται σε διάφορους λόγους. Από τη μία, οι οικονομικές δυσκολίες που προκαλεί η ανεργία μπορούν να προκαλέσουν υψηλά επίπεδα άγχους. Από την άλλη, μειώνεται η ευεξία μας, αισθανόμαστε κοινωνική απομόνωση, έλλειψη υποστήριξης και αποσταθεροποίηση.
Όμως, θα ήθελα να εστιάσουμε στο γεγονός ότι η ανεργία είναι ένα αποτέλεσμα το οποίο έχει προέλθει από κάτι διαφορετικό, το οποίο έχει μεγαλύτερο βάθος και αν το εντοπίσεις και αρχίσεις να το επεξεργάζεσαι, θα σου είναι πιο ξεκάθαρο, το πώς επιθυμείς να κινητοποιηθείς από εδώ και πέρα.
Αναφέρεις ότι είσαι 28 χρονών και μένεις με τους γονείς σου και διακρίνω ότι το λες με μια κάπως αρνητική χροιά. Από μεριάς μου, οφείλω να σου επισημάνω ότι δεν είναι ότι έχεις φτάσει σε μια ηλικία που δεν έχεις επιλογές ή μέλλον και υπάρχουν πάρα πολλά άτομα στην ηλικία σου, τα οποία λόγω συνθηκών και κοινωνικών αλλαγών μένουν επίσης, στο πατρικό τους σπίτι. Στις μέρες μας όλοι οι νέοι δυσκολεύονται να βρουν κάτι σταθερό, να βρουν μια δουλειά να τους ικανοποιεί, για να είναι σε θέση να αυτονομηθούν. Ζούμε σε μια εποχή φόβου και ανασφάλειας, ειδικά κιόλας με την πανδημία, όπου υπήρξε έντονη αποσταθεροποίηση. Ο μέσος όρος ηλικίας που ένας ενήλικας «φεύγει» από το σπίτι του έχει πλέον μεγαλώσει γιατί και οι σπουδές χρειάζονται χρόνο και η επαγγελματική αποκατάσταση είναι δύσκολή και χρειάζεται υποστήριξη. Μου προκαλεί μια περιέργεια το ότι αναφέρεις ότι συμβαίνει αυτό τα τελευταία 10 χρόνια, το οποίο συνδέεται με τα 18 σου έτη, όπου κάθε παιδί-ενήλικας καλείται να αποφασίσει πώς θέλει να προχωρήσει στο μέλλον του, που αποτελεί μια σημαντική και επιβαρυντική επιλογή. Θα ήθελα να μάθω αν είχε συμβεί κάτι το οποίο τότε σε είχε δυσκολέψει και πώς είχες βιώσει εκείνη την εποχή. Ταυτόχρονα όμως, τώρα είσαι σε μια ηλικία που αποτελεί ένα μεταβατικό στάδιο στη ζωή σου, με το ένα πόδι στην εξάρτηση και το άλλο πόδι στην ανεξαρτησία, οπότε είναι πολύ φυσιολογικό να σκέφτεσαι το πώς θέλεις να προχωρήσεις με τη ζωή σου. Θα ήταν πολύ πιο ανησυχητικό να μην ήθελες ή να μη σε ένοιαζε, να αναπτυχθείς και να προοδεύσεις.
Νιώθω ότι λαχταράς να βρεις έναν σκοπό και ένα νόημα στη ζωή σου. Φαντάσου τη ζωή σου σε 5 χρόνια από τώρα. Πού βρίσκεται ο μελλοντικός εαυτός σου; Σκέψου πού θα ήθελες να μένεις, τι θα ήθελες να έχεις καταφέρει επαγγελματικά, τι θες να έχεις πετύχει μέχρι τότε, τι επιθυμείς να είναι διαφορετικό ή καλύτερο στη ζωή σου και σένα ως άνθρωπο. Μπορείς να καταγράψεις αυτά που σκέφτεσαι κάτι το οποίο είναι πολύ βοηθητικό. Ο στόχος σου γίνεται πιο χειροπιαστός κι αρχίζεις να συνειδητοποιείς καλύτερα τι θες να κάνεις και πώς μπορείς να αγωνιστείς για να το καταφέρεις. Η αποτύπωση των στόχων σου σε ένα χαρτί προσδίδει κατά κάποιο τρόπο, μια επισημότητα σε αυτούς, γιατί είναι ένα είδος εξωτερίκευσης της εσωτερικής σου επιθυμίας κι επιπλέον, ενισχύει το κίνητρό σου, άρα και τη δέσμευσή σου απέναντι σ’ αυτούς τους στόχους. Αφού ορίσεις τους στόχους σου πάρε λίγο χρόνο και αναλογίσου τι χρειάζεται να κάνεις για να φτάσεις εκεί που θες. Σπάσε τον κάθε σου στόχο σε μικρότερα βήματα. Στοχάσου τα εμπόδια που μπορεί να συναντήσεις στην πορεία προς την ολοκλήρωση των στόχων σου και τι εναλλακτικές θα μπορούσες να βρεις για να τα ξεπεράσεις και να συνεχίσεις το δρόμο σου. Το ξέρω, δεν είναι εύκολο να καταφέρεις όσα θες. Σίγουρα μέσα στο μυαλό σου θα τριγυρνάει και η πιθανότητα της αποτυχίας και η απογοήτευση. Όλα είναι μέσα στη ζωή κι ό,τι μας συμβαίνει μπορούμε να το διαχειριστούμε και να το αντέξουμε. Αν το αποτέλεσμα των προσπαθειών σου οδηγήσει σε αποτυχία, θα το αντιμετωπίσεις εκείνη τη στιγμή, όταν και εάν έρθει. Αν πιστεύεις πολύ στον εαυτό σου, στις ικανότητές σου και στο στόχο σου θα βρεις άλλο τρόπο να τον υλοποιήσεις. Αν πάλι οι προσπάθειές σου είναι άκαρπες, τότε ίσως έρθει η στιγμή που θα πρέπει να επαναπροσδιορίσεις τους στόχους σου.
Σημασία έχει να ξεκινήσεις από κάπου και να αγωνιστείς για όσα ονειρεύεσαι. Εσύ θα τα κερδίσεις, δεν θα σου χαριστεί τίποτα. Μπορεί να μπλοκάρεις και να μείνεις στάσιμη, να ξεστρατίσεις ή να πάρεις λάθος μονοπάτι. Πολλές φορές μέσα από τα λάθη και τις αποτυχίες μας έχουμε την ευκαιρία να μάθουμε περισσότερα πράγματα για εμάς τους ίδιους, για τις δυνατότητές μας, τα όριά μας, τους άλλους και την ίδια τη ζωή. Είναι θέμα οπτικής όλα. Για να καταφέρεις όσα ποθείς και να φτάσεις εκεί που φαντάζεσαι πως είναι ο μελλοντικός σου εαυτός θέλει δέσμευση, συγκέντρωση, αφοσίωση, υπομονή κι επιμονή. Όλα θα βρουν το δρόμο τους. Αρκεί να δράσεις. Αρκεί να δεσμευτείς πως θα πράξεις ό,τι περνάει από το χέρι σου για να κατακτήσεις το στόχο σου.
Αυτό που σίγουρα σε εμποδίζει σε αυτή την διαδικασία είναι τα αρνητικά συναισθήματα και σκέψεις που σε κατακλύζουν. Χρειάζεται να βγεις από αυτή την αυτολύπηση και να χαρείς – εμπιστευτείς παραπάνω τον εαυτό σου και τις δυνατότητές σου. Με τον φόβο ότι δεν θα τα καταφέρεις και την ανησυχία για το μέλλον σου «καταδικάζεις» το παρόν σου και σε τοποθετείς σε μια «αδράνεια». Προσπάθησε να εντοπίσεις τα πράγματα ή και τα πρόσωπα που φωτίζουν τη ζωή σου και βρες την δύναμή σου μέσα από αυτά. Αφουγκράσου τα συναισθήματά σου, εστίασε στις στιγμές που νιώθεις δυσφορία, ώστε να καταλάβεις πιο συγκεκριμένα που δυσκολεύεσαι και ξεκίνα να κοιτάς τον εαυτό σου με λιγότερη καχυποψία και με μια πιο τρυφερή και συμπονετική ματιά.
Καταλήγοντας, αυτό που θεωρώ ότι θα σε βοηθήσει είναι να βάλεις προτεραιότητα τις επιθυμίες σου, να αναγνωρίσεις τις ανάγκες σου και τις δυνατότητές σου και με γνώμονα αυτές να θέσεις τους στόχους σου και να αρχίσεις να τους υλοποιείς. Μπορεί να χρειαστεί να πάρεις ρίσκα, μπορεί να γίνουν λάθη, αλλά είναι όλα στο πρόγραμμα και όλα έχουν να μας διδάξουν κάτι για το μέλλον. Θα ήταν χρήσιμο θεωρώ να ξεκινήσεις, εάν δεν κάνεις ήδη, ψυχοθεραπεία, καθώς είναι πολύ πιθανό να χρειάζεσαι μια καθοδήγηση στο πώς να ξεκλειδώσεις αυτές τις πτυχές του εαυτού σου και μια υποστήριξη στην συνέχεια. Όλα ξεκινούν από εμάς και καταλήγουν σε εμάς. Σε καλώ να πάρεις την ζωή σου και το μέλλον στα χέρια σου, κάτι το οποίο ήδη έχεις ξεκινήσει να θέλεις και να αποζητάς, με την επικοινωνία που έκανες μαζί μας.
Ελπίζω να σε βοήθησαν κάποιες από τις σκέψεις μου. Παραμένουμε στη διάθεσή σου.
