Στις πανελλήνιες πήρα 12 κιλά, έτρωγα συνέχεια από έξω, έχω εθισμό στην σοκολάτα. Ακόμα και όταν μου είπε ο γιατρός να μην φάω σοκολάτα για δύο μέρες εξαιτίας του εμβολίου δεν άντεξα . Θέλω να χάσω κιλά και δεν μπορώ να σταματήσω να τρώω. Δεν μου κάνει σχεδόν τίποτα από τα ρούχα μου, φοράω φαρδιές μπλούζες και κολάν γιατί μόνο έτσι αισθάνομαι άνετα και κυρίως επειδή πλέον μόνο αυτά δεν μου πιέζουν το στομάχι. Έχω κουραστεί να μην νιώθω όμορφη και να μην “μπαίνω” πουθενά. Η αυτοπεποίθηση μου έχει ακουμπήσει πάτο και η όρεξη μου για άθληση, να περιποιηθώ τον εαυτό μου, να γνωρίσω κόσμο είναι μηδενική. Μόνο η όρεξη για φαγητό έχει μείνει. Μετά τον χωρισμό έγιναν ακόμα χειρότερα τα πράγματα πλέον αγγίζω + 20 κιλά, είναι η παρηγοριά μου. Θέλω να σταματήσω. Δεν μπορώ άλλο.
Από την: Ανώνυμη
Αγαπημένη,
Αρχικά να σου πω ένα μπράβο που αποφάσισες να μοιραστείς αυτό που αισθάνεσαι και να αναζητήσεις βοήθεια. Έχεις κάνει το πρώτο βήμα, το πιο σημαντικό. Θα ξεκινήσω με το ερώτημα που χρησιμοποιώ συχνά: τρώμε ό,τι νιώθουμε;
Στη σημερινή εποχή, το χρόνιο αυξημένο άγχος ή τα έντονα και επαναλαμβανόμενα αρνητικά συναισθήματα τα οποία ξεφεύγουν από τη σφαίρα του ελέγχου μας, συχνά μας σπρώχνουν να καταφύγουμε στο φαγητό για να νιώσουμε ανακούφιση. Η τροφή επομένως, μπορεί εύκολα να μετατραπεί στο πιο «ανακουφιστικό» μέσο αντιμετώπισης των προβλημάτων μας.
- Συναισθηματική υπερφαγία (emotional overeating): μία από τις βασικές αιτίες της παχυσαρκίας, είναι η εθιστική, υπερβολική κατανάλωση φαγητού, είτε σε μεμονωμένα υπερφαγικά επεισόδια όπου το άτομο καταναλώνει εκτός ελέγχου τεράστιες ποσότητες τροφής σε διάστημα 1-2 ωρών, είτε καταναλώνει τροφή κατά τη διάρκεια της ημέρας πολύ συχνά.
- Ψυχαναγκαστική υπερφαγία (compulsive overeating): έχει παρόμοια συμπτώματα με τη διαφορά ότι τα υπερφαγικά επεισόδια είναι πιο ήπια και πιο διάσπαρτα κατά τη διάρκεια της ημέρας, ανάλογα με τις συναισθηματικές διακυμάνσεις του ατόμου.
Σημαντικό το γεγονός πως η υπερφαγία συνδέεται με κατάθλιψη, καθώς η αλλαγή συνηθειών στο φαγητό, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης κατανάλωσης τροφής, είναι μία από τις ενδείξεις της κατάθλιψης, συχνά μπορεί να ξεκινήσει μετά από ένα τραυματικό γεγονός ή απώλεια. Η συναισθηματική υπερφαγία είναι εθισμός και παρουσιάζει αντίστοιχα χαρακτηριστικά και κύκλους, όπως κάθε άλλος εθισμός. Εξάρτηση, ανοχή, αποφυγή του εσωτερικού πόνου, διέξοδο από επώδυνα συναισθήματα, που ενίοτε σχετίζονται με τη χαμηλή αυτοεκτίμηση. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση λειτουργεί στο υποσυνείδητο τιμωρητικά, μην αφήνοντας το άτομο να ελευθερωθεί από τον εθισμό ή να νιώσει καλά με το σώμα του.
Τι συμβαίνει λοιπόν; Επιβραδύνεται η δραστηριότητα του θυρεοειδή αδένα, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την έκκριση της ντοπαμίνης και της σεροτονίνης ή αλλιώς για τις ορμόνες της επιβράβευσης και της χαράς, στον εγκέφαλό μας. Η διαδικασία αυτή έχει ως αποτέλεσμα να νιώθουμε καλύτερα λόγω της έκκρισης των ορμονών που είναι υπεύθυνες για όλα τα θετικά συναισθήματα. Ο εγκέφαλός μας αποκωδικοποιεί αυτή τη διεργασία ως ένα μήνυμα το οποίο μοιάζει ως εξής: “επιτέλους βρήκα τον τρόπο να αντιμετωπίζω το άγχος ή την λύπη επομένως την επόμενη φορά έχω ήδη το πλάνο δράσης!”. Με άλλα λόγια, την επόμενη φορά που θα αντιμετωπίσεις μία συναισθηματική ανισορροπία, το φαγητό είναι η λύση, κυρίως δε το comfort food.
Στο σημείο αυτό, να τονίσω πως ο εγκέφαλός μας, πέραν των άλλων, είναι υπεύθυνος κυρίως για την επιβίωσή μας. Αυτό σημαίνει ότι, δεν λαμβάνει υπόψιν του τους στόχους μας για έναν υγιή τρόπο ζωής όταν αυτοί μπαίνουν εμπόδιο στη διαδικασία της αυτοσυντήρησης και της προστασίας μας, επομένως η λήψη κακής ποιότητας τροφής φαντάζει ως τη μοναδική διαθέσιμη λύση για να ξεπεράσουμε μία κακή ημέρα. Η διαδικασία αυτή, πολύ γρήγορα μετατρέπεται σε τρόπο ζωής, εύκολα μας κάνει να χάνουμε τον έλεγχο των διατροφικών μας συνηθειών και σε κάποιες σοβαρές περιπτώσεις μας οδηγεί σε σοβαρά προβλήματα υγείας ή ακόμα και σε διατροφικές διαταραχές.
Ποιός είναι λοιπόν ο φαύλος κύκλος; Εμμονή (φαντασίωση), υπερφαγικό επεισόδιο, ενοχοποίηση, κατευναστικές υποσχέσεις, επιδείνωση συναισθήματος, επανάληψη υπερφαγικού επεισοδίου. Πρόκειται ουσιαστικά για μια δυσλειτουργική προσπάθεια να αποφύγει επώδυνα συναισθήματα, όπως άγχους, φόβου, θυμού, μοναξιάς, ντροπής, ανεπάρκειας, βαριεστημάρας, απόρριψης κλπ.
Καταλαβαίνω πως η κατανάλωση τροφής λειτουργείς ως ηρεμιστικό στην ταραγμένη σου ψυχολογία. Η απογοήτευση ή πολλά συσσωρευμένα άσχημα συναισθήματα μέσα μας είναι δυνατόν να μας κάνουν να αντιδράσουμε έτσι. Ποιο πρόβλημα όμως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αν πρώτα δεν το κοιτάξουμε κατάματα; Συμπερασματικά: η ρίζα των αιτιών για την καταναγκαστική υπερφαγία ανάγεται στην παιδική ηλικία και στην αυτοεκτίμηση, που τραυματίστηκε τότε και που αποτελεί την πηγή των αρνητικών συναισθημάτων. Για αυτό και η σημερινή τάση στη θεραπεία της υπερφαγίας, έγκειται στην θεραπεία του παιδικού τραύματος, στην ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης, στην απενοχοποίηση, στην αγάπη του εαυτού δίχως όρους, καθώς και στην αποτελεσματική διαχείριση των συναισθημάτων.
1. Απενοχοποιήσου: Πρώτα θα αγαπήσεις τον εαυτό σου, χωρίς όρους, έτσι όπως είναι τώρα και μετά θα μπορέσεις να αντιμετωπίσεις τον εθισμό. Η παγίδα στην οποία εγκλωβίζονται πολλοί είναι ότι περιμένουν πρώτα να χάσουν βάρος και μετά να αγαπήσουν τον εαυτό τους.
2. Αυτοεκτίμηση: Σύμφωνα με τον διάσημο αμερικανό ειδικό για την αντιμετώπιση της υπερφαγίας Bob Greene, για να είναι οι δίαιτες αποτελεσματικές μακροπρόθεσμα, θα πρέπει το άτομο να ανακτήσει την αυτοεκτίμησή του. Αν δεν αλλάξεις ον τρόπο που σκέφτεσαι και νιώθεις για τον εαυτό σου, οι αλλαγές από τη δίαιτα θα είναι παροδικές. Πρέπει να νιώσεις και να πιστέψεις ότι σου αξίζει μια καλύτερη ζωή, σου αξίζει να νιώθεις καλά με το σώμα σου.
3. Ξεκίνησε προπόνηση mindfulness. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι οι τεχνικές ελέγχου αναπνοών μπορούν να καταπολεμήσουν αποτελεσματικά τις αρνητικές σκέψεις και κατ’ επέκταση τις συμπεριφορές που δημιουργούνται στο άτομο εξαιτίας αυτών.
4. Επιμονή: Τα προγράμματα δίαιτας και άσκησης είναι απαραίτητα και καλό είναι να σχεδιαστούν με τη βοήθεια ειδικών. Μια δίαιτα ηπιότερου ρυθμού αλλά που μπορεί να διατηρηθεί σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα είναι προτιμότερη από μια ξαφνική και μεγάλη απώλεια βάρους. Η γυμναστική επίσης, αποτελεί τον πιο αποτελεσματικό τρόπο καταπολέμησης αρνητικών συναισθημάτων, καθώς είναι ένα φυσικό αντικαταθλιπτικό.
5. Ντροπή–τύψεις; Η αυτό-αξία σου δεν εξαρτάται από την εξωτερική σου εμφάνιση και πόσο μάλλον από το βάρος σου. Αξίζεις το σεβασμό και την αγάπη, είτε το φαγητό είναι το πάθος σου είτε όχι. “Πέσε εφτά, σήκω οκτώ”, όπως λέει η κινέζικη παροιμία. Δυστυχώς, δεν έχουμε εκπαιδευτεί να αναγνωρίζουμε τις ανάγκες και τις επιθυμίες μας και να κινητοποιούμαστε δημιουργικά, ώστε να τις καλύψουμε.
Πολύ χρήσιμο εργαλείο είναι να γράψεις μια λίστα από πιθανές δραστηριότητες που μπορείς να κάνεις, την οποία θα συμβουλεύεσαι. Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε, όταν νιώθουμε βαριεστημάρα, κενό, έλλειψη νοήματος, έλλειψη αγάπης, στρες, θλίψη, θυμό; Στην αρχή, ίσως είναι λίγο δύσκολο, αλλά θα δεις σιγά-σιγά ότι η ενασχόληση με κάτι άλλο σε ικανοποιεί πολύ περισσότερο από ότι η επιδρομή σε σοκολατάκια.
6. Γράφω ημερολόγιο, όπου εκφράζω τα συναισθήματά μου κι έρχομαι σε επαφή με τον εαυτό μου.
7. Ο επαρκής ύπνος χαρίζει ευεξία και μειώνει την καταθλιπτική διάθεση. Επομένως, σημαντικός ο καλός ύπνος.
8. Τέλος και το πιο σημαντικό, η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει, ώστε να κατανοήσεις ποιες εσωτερικές ανάγκες σου καλύπτεις μέσα από το φαγητό, να αυξήσεις την αυτοπεποίθηση σου, να καλυτερεύσεις την εικόνα του εαυτού σου, να αγαπήσεις τον εαυτό σου, να διευκολύνεις τις απαιτούμενες αλλαγές να μην είναι παροδικές αλλά μόνιμες.
Θα ήθελα τώρα να σκεφτείς το εξής: έχω ανάγκη να φάω λαίμαργα, Τι ανάγκη πάω να καλύψω; Με τι γέμισα την ημέρα μου ή καλύτερα με τι δεν τη γέμισα και έχω ανάγκη να την γεμίσω με αυτόν τον τρόπο;
Να θυμάσαι: η υπερφαγία είναι μια αποφυγή της επαφής με την ψυχή, ένα γέμισμα της κοιλιάς με φαγητό ενώ έχει ανάγκη να γεμίσει με αυτο-αγάπη. Συνδέεται με το τραύμα, με την σχέση με τη μητέρα τροφό. Από την κοιλιά ξεκινά η ζωή, εκεί φιλοξενούμαστε από το πρώτο δευτερόλεπτο της ύπαρξής μας και αυτή προσπαθούμε να αισθανθούμε γεμάτη, πλήρη. Τα συναισθήματα είναι απαραίτητο να τα εκφράζουμε!
Ό,τι χρειαστείς, μη διστάσεις.
