Είμαι bisexual. Διατηρώ σχέση με μια κοπέλα εδώ και 9 μήνες. Οι γονείς μου γνωρίζουν από προηγούμενες μου καταστάσεις ότι με ελκύουν και οι γυναίκες – είχα μια σχέση με γυναίκα για 2.5 χρόνια για την οποία γνώριζαν. Δεν τους είναι εύκολο να το δεχτούν – με τον πατέρα μου δεν μιλούσα για 1.5 χρόνο (και ζούμε στο ίδιο σπίτι). Πριν από τη τωρινή μου σχέση, είχα μια σχέση με ένα παλληκάρι για 1.5 χρόνο και πιστεύω ότι επαναπάφθηκαν σε αυτό. Δεν τους έχω πει για τη τωρινή μου σχέση και φοβάμαι πάρα πολύ ότι αν τους πω, θα χαλάσουν πάλι οι σχέσεις μας – ειδικά με τον πατέρα μου που είμαστε πολύ καλά τα τελευταία 2 χρόνια. Δεν αντέχω όμως να λέω ψέματα συνέχεια, για το πού είμαι και με ποιον. Η μητέρα μου είναι αρκετά ανακριτική και έρχομαι συχνά σε πολύ δύσκολη θέση. Στη μητέρα μου θα ήθελα να το πω, όμως αυτή σίγουρα, από ανάγκη, θα το πει στον πατέρα μου.
Από την: Lylium
Αγαπητή Lylium,
αρχικά σε ευχαριστούμε που μοιράζεσαι μαζί μας την προσωπική σου ιστορία, δίνοντας με αυτόν τον τρόπο το έναυσμα να μιλήσουμε ανοιχτά για την σεξουαλικότητα, για θέματα ταμπού στην ελληνική κοινωνία. Τι είναι ο σεξουαλικός προσανατολισμός; Τι είναι η ομοφυλοφιλία; Τι είναι η αμφιφυλοφιλία (bisexual);
Η σεξουαλικότητα δεν εμπίπτει σε εξ ορισμού αναφορές από εγκυκλοπαίδειες. Αμφιβάλλω αν ποτέ θα υπάρξει μία μόνο τυποποιημένη απάντηση στην ερώτηση τι πραγματικά είναι. Όπως, όμως, αναφέρει και ο ψυχολόγος Abraham Maslow, η σεξουαλική ανάγκη ανήκει στις πρωταρχικές ανάγκες του ανθρώπου μαζί με την πείνα, τη δίψα και τις υπόλοιπες βιολογικές ανάγκες που συμβάλλουν στην επιβίωση μας. Σύμφωνα με τον Maslow, το άτομο που δεν έχει ικανοποιήσει τις πρωταρχικές του ανάγκες, δεν μπορεί να ανέλθει σε ανώτερα επίπεδα ψυχολογικών και υπαρξιακών αναγκών, όπως είναι η αγάπη, η συντροφικότητα, η φιλία, η επαγγελματική και κοινωνική επιτυχία, η έφεση στις τέχνες, το ρομαντισμό, το διαλογισμό και την αυτοπραγμάτωση. Παρομοίως και ο Freud, επισημαίνει πως η σεξουαλική ανάγκη ενεργοποιείται από πολύ νωρίς στην ηλικία επιτρέποντας στους ανθρώπους να ελκύονται μεταξύ τους και η καταπίεση της μπορεί να οδηγήσει σε απληστία, κτητικότητα και υπερκαταναλωτισμό.
Στην ουσία η σεξουαλικότητα είναι το ψυχικό, πνευματικό και φυσικό μέσο που επιτρέπει σε δύο ανθρώπους να αγαπηθούν, να επικοινωνήσουν ερωτικά, να γνωριστούν σωματικά και να μιλήσουν με τη γλώσσα του σώματος, των αισθήσεων και των αισθημάτων.
Η σεξουαλική λειτουργία και ανάπτυξη ενός ανθρώπου διαμορφώνεται και επηρεάζεται από βιολογικούς, κοινωνικούς και ψυχολογικούς παράγοντες. Ήδη, από την ηλικία των 2 ή 3 τα περισσότερα παιδιά αυτοπροσδιορίζονται ως αγόρια ή κορίτσια με βάση τα γεννητικά τους όργανα. Αυτό ονομάζεται ταυτότητα φύλου και είναι σταθερό μέσα στα χρόνια. Σε αντιδιαστολή με την ταυτότητα φύλου, οι ρόλοι των δύο φύλων, τους οποίους «παίζουν» άνδρες και γυναίκες μέσα στην κοινωνία, δηλαδή στερεοτυπικές του φύλου συμπεριφορές και δραστηριότητες μπορούν να αλλάξουν ή να αναθεωρηθούν μέσα στα χρόνια. Η κοινωνία και το υπάρχον πολιτισμικό πλαίσιο σε συνδυασμό με την ιδιοσυγκρασία του κάθε ατόμου διαμορφώνουν και ενισχύουν τη σεξουαλική συμπεριφορά και έκφραση.
Η ερωτική έλξη, από την άλλη, αφορά τον σεξουαλικό μας προσανατολισμό. Αρκετά συχνά παρατηρείται σύγχυση μεταξύ του φύλου και της σεξουαλικής προτίμησης. Αυτό πιθανόν συμβαίνει, γιατί όπως τονίζει ο κοινωνιολόγος Jeffrey Weeks: “παλεύουμε διαρκώς να δηλώσουμε ποιοι είμαστε μιλώντας για το φύλο μας”. Πασχίζουμε να παγιώσουμε τη σεξουαλικότητα μας, να τη σταθεροποιήσουμε, να βάλουμε ταμπέλες στον εαυτό μας και στους άλλους και να τους χαρακτηρίσουμε ως ετερόφυλους, ομοφυλόφιλους, gay, λεσβίες, bisexual, trans…
Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε πως σιγά-σιγά γίνονται βήματα κατανόησης και εν μέρει αποδοχής της διαφορετικής σεξουαλικότητας των συνανθρώπων μας. Αν και τα τελευταία χρόνια τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ έχουν βελτιωθεί σημαντικά, χρειάζεται να γίνουν περισσότερες ενέργειες για να εξασφαλιστεί ισότητα για όλους.
Η αποδοχή της διαφορετικής από το σύνηθες σεξουαλικότητας δεν αφορά μόνο την ευρύτερη κοινωνία. Πρωτίστως, και εμείς οι ίδιοι πρέπει να κατανοήσουμε τη σεξουαλικότητα μας και να την αποδεχθούμε. Πολλές φορές κρύβουμε στοιχεία της προσωπικότητας μας επιτηδευμένα για να ταιριάξουμε σε διάφορα κοινωνικά σύνολα ή να ακολουθήσουμε το ρεύμα της κοινωνίας. Κατά τρόπο ανάλογο υποκρύπτουμε κάποιες φορές και τη σεξουαλική μας προτίμηση. Άλλες φορές θέλουμε να το μοιραστούμε και φοβόμαστε, φοβόμαστε την κοινωνική κατακραυγή. Και άλλες ξεπερνάμε τους δισταγμούς μας και μιλάμε ανοιχτά, αλλά περιθωριοποιούμαστε. Φυσικά, υπάρχουν και φορές που αποκαλύπτουμε την αλήθεια και λαμβάνουμε αποδοχή. Υγιές και φυσιολογικό.
Αγαπητή Lylium, από το μήνυμα σου έχω την αίσθηση ότι είσαι ένα άτομο πλήρως συνειδητοποιημένο, γνωρίζεις και αποδέχεσαι τον εαυτό σου. Διακρίνω και κατανοώ συγχρόνως τη δυσκολία σου να εκμυστηρευτείς στην οικογένεια σου την ομόφυλη σχέση που διατηρείς αυτό το διάστημα. Αν οι παράγοντες γύρω μας δείχνουν ότι είναι αρνητικοί στην αποδοχή της εξωτερίκευσης του σεξουαλικού προσανατολισμού μας, δημιουργείται φόβος, με αποτέλεσμα να παγιδευόμαστε συχνά σε έναν φαύλο κύκλο σεξουαλικής καταπίεσης. Η προγενέστερη δυσάρεστη εμπειρία μοιράσματος, προφανώς είναι η αιτία αυτού του δισταγμού, καθώς φαίνεται να αποτελεί αγκάθι στις σκέψεις και την ψυχή σου. Είναι απολύτως φυσιολογικό να αποφεύγουμε οτιδήποτε μας δυσαρεστεί και μας δυσκολεύει. Δεν μπορώ να πω, όμως, πως είναι και μία λειτουργική συμπεριφορά. Ίσως στην αρχή φανεί βοηθητική, «ας δω πως πάνε τα πράγματα και θα το πω μετά», «είναι καλή η σχέση με τον μπαμπά, μη τη χαλάσω, ας περιμένω λίγο». Και ενώ με αυτές τις σκέψεις κερδίζεις χρόνο, ανακύπτουν ενοχές από τα ψέματα, κουράζεσαι, δυσανασχετείς και ίσως θυμώνεις κιόλας.
Η δυσκολία μεγεθύνεται όταν η οικογένεια είναι ετερόφυλη και δεν λαμβάνουν καμία υποστήριξη αναφορικά με τη σεξουαλικότητα τους. Η αίσθηση διαφορετικότητας μέσα στην ίδια την οικογένεια αποτελεί μείζον ανασταλτικό παράγοντα. Η καταστολή της σεξουαλικότητας πιθανόν να οδηγήσει σε αυξημένο άγχος, έλλειψη σεξουαλικής εμπιστοσύνης, αίσθημα κενού.
Συνήθως, τα άτομα που προσέρχονται σε θεραπεία με αίτημα την καταπίεση και απόκρυψη της σεξουαλικής τους ταυτότητας, αναφέρουν ένα αίσθημα ελλιπούς αποδοχής και μία εσωτερικευμένη πεποίθηση μειονεξίας, ανεπάρκειας και ενοχής. Συχνά αναπτύσσονται καταθλιπτικά συμπτώματα, αλλά κυρίως αγχώδη.
Σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να σου ζητήσω να πάρεις μια απόσταση. Παρατήρησε τον εαυτό σου, προσπάθησε να έρθεις σε επαφή με τα συναισθήματα σου, αναζήτησε τις σκέψεις σου. Φέρε στο επίκεντρο τις επιθυμίες και τις προσδοκίες σου. Να θυμάσαι πως ο σεξουαλικός προσανατολισμός βασίζεται στην επιθυμία και τις επιθυμίες δεν τις διαλέγουμε.
Φαίνεται πως οι γονείς σου «εφησυχάστηκαν» με την ετερόφυλη σχέση σου και θεώρησαν πως το θέμα θεωρείται λήξαν. Αναρωτιέμαι, λοιπόν, αν μίλησες ποτέ ανοιχτά για τις προτιμήσεις σου ως προς τα δύο φύλα ή απλώς κάθε φορά παρουσίαζες τον/την σύντροφο σου. Ίσως οι γονείς σου δεν γνωρίζουν ακριβώς τη σεξουαλική σου ταυτότητα και πολύ πιθανόν να μην γνωρίζουν αρκετά ή να ενημερώνονται λανθασμένα και προκατειλημμένα για τους ΛΟΑΤΚΙ.
Κατανοώντας λοιπόν, πόσο δυσβάσταχτη μπορεί να είναι μια τέτοια κατάσταση, η πρόταση μου είναι να επικοινωνήσεις στην οικογένεια σου τη σεξουαλική σου προτίμηση, τις σκέψεις και τα συναισθήματα που βιώνεις λόγω της υπάρχουσας κατάστασης. Αν σου είναι ευκολότερο να μιλήσεις πρώτα με τη μητέρα σου, δεν υπάρχει πρόβλημα, αλλά εφόσον ο κύριος αντιτιθέμενος είναι ο πατέρας σου σύντομα θα βρεθείς μπροστά σε αυτή την πρόκληση. Φυσικά, η επιλογή του τι θα μοιραστείς μαζί της και μαζί του αφορά εσένα και μόνο. Μη φοβάσαι να παρουσιάσεις τον πραγματικό εαυτό σου.
Εάν η δυσκολία αυτή σε ξεπερνάει, μη διστάσεις να απευθυνθείς σε ειδικό ψυχικής υγείας. Η ψυχοθεραπεία θα σε βοηθήσει να έρθεις σε επαφή με τον εαυτό σου και να αναγνωρίσεις συναισθήματα και βαθύτερες πεποιθήσεις. Παράλληλα, θα μπορέσεις να δουλέψεις και τον φόβο σου να αποκαλύψεις στους γονείς σου την ομοφυλόφιλη σχέση σου.
Σε κάθε περίπτωση, αγαπητή Lylium, είμαστε εδώ για να σε ακούσουμε και να προσφέρουμε βοήθεια μέχρι εκεί που μπορούμε.
