Με αφορμή την τελευταία σας δημοσίευση, διαπιστώνω πως έχω όλες τις ενδείξεις που μπορεί να φανερώνουν ένα ψυχικό τραύμα. Επιπλέον νιώθω έντονο φόβο σε σημείο που δεν μπορώ να χαρώ τις στιγμές. Ενώ ψάχνω μέσα μου να βρω γιατί νιώθω έτσι, γιατί θέλω να αλλάξει αυτό, δεν μπορώ να βρω την αιτία που μου προκαλεί τόσο άσχημα συναισθήματα καθημερινά. Πως μπορώ να βοηθηθώ; Από που να ξεκινήσω;
Από την: Παναγιώτα
Αγαπητή Παναγιώτα,
Καταρχάς θα θέλαμε να σε ευχαριστήσουμε που αποφάσισες να μοιραστείς μαζί μας αυτή την αρκετά δύσκολη κατάσταση που βιώνεις, η οποία προφανώς σε προβληματίζει αρκετά και δεν σε αφήνει να χαρείς την καθημερινότητα σου καθώς και να σου αναγνωρίσουμε ότι έκανες το σημαντικότερο βήμα το οποίο ήταν ότι κινητοποιήθηκες ώστε να βρεις την αιτία από την οποία πηγάζει όλη αυτή η κατάσταση όπως και τρόπους για να το αντιμετωπίσεις. Ελπίζω να σε βοηθήσουμε όσο μπορούμε με αυτή την μεταξύ μας επικοινωνία.
Από όσα μας περιγράφεις, δεν έχουμε πολλές πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση που σε απασχολεί παρά μόνο ότι έχεις όλες αυτές τις ενδείξεις που μπορεί να φανερώνουν κάποιο τραύμα και ότι νιώθεις τόσο έντονο φόβο ο οποίος δεν σε αφήνει να χαρείς τις στιγμές. Συναισθάνομαι τη δυσκολία του να βιώνεις μόνο δυσάρεστα συναισθήματα που δεν σε αφήνουν να χαλαρώσεις καθόλου, πρέπει να είναι μια πολύ πιεστική συνθήκη. Υπάρχει όμως το θετικό στοιχείο που αφορά την προσπάθεια σου να βρεις τι κρύβεται από πίσω και πως μπορείς να το διορθώσεις. Ας δούμε μαζί αναλυτικότερα τι είναι το ψυχικό τραύμα, ποιες συγκυρίες μπορεί να το προκαλέσουν, ποια συμπτώματα προκαλεί και πως αντιμετωπίζεται ούτως ώστε να σου δώσουμε μια πιο σφαιρική εικόνα για αυτή την κατάσταση που αντιμετωπίζεις αυτή την περίοδο.
Τι είναι το τραύμα; Γενικά, το τραύμα μπορεί να οριστεί ως μια ψυχολογική, συναισθηματική απάντηση σε ένα γεγονός ή μια εμπειρία που είναι βαθιά οδυνηρή ή ενοχλητική. Ενώ το τραύμα είναι μια φυσιολογική αντίδραση σε ένα φρικτό γεγονός, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι τόσο σοβαρά που παρεμποδίζουν την ικανότητα ενός ατόμου να ζήσει μια φυσιολογική ζωή. Σε μια περίπτωση όπως αυτή, μπορεί να χρειαστεί βοήθεια για την αντιμετώπιση του άγχους και της δυσλειτουργίας που προκαλείται από το τραυματικό γεγονός και για την αποκατάσταση του ατόμου σε μια κατάσταση συναισθηματικής ευεξίας.
Επειδή τα γεγονότα αντιμετωπίζονται υποκειμενικά, αυτός ο ευρύς ορισμός του τραύματος είναι περισσότερο μια κατευθυντήρια γραμμή. Ο καθένας επεξεργάζεται διαφορετικά ένα τραυματικό γεγονός γιατί όλοι το αντιμετωπίζουμε μέσα από το πρίσμα των προηγούμενων εμπειριών στη ζωή μας. Όταν μιλάμε για πιο απλές περιπτώσεις αυτός ο ορισμός του τραύματος μπορεί να αναφέρεται σε κάτι που προκαλεί αναστάτωση, όπως η εμπλοκή σε ένα ατύχημα, μια ασθένεια ή τραυματισμός, η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου ή το διαζύγιο. Ωστόσο, μπορεί επίσης να περιλάβει τα άκρα και να περιλαμβάνει εμπειρίες που είναι σοβαρά επιβλαβείς, όπως βιασμό ή βασανιστήρια.
Ποια είναι τα συμπτώματα του ψυχικού τραύματος; Τα συμπτώματα του τραύματος διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Μπορεί να εκδηλωθούν αμέσως μετά από ένα περιστατικό ή να χρειαστούν αρκετά χρόνια για να εκδηλωθούν. Τα συμπτώματα του τραύματος είναι συναισθηματικά, ψυχολογικά και σωματικά. Τα συμπτώματα τραύματος είναι φυσιολογικές αντιδράσεις σε μη φυσιολογικά συμβάντα. Τα συμπτώματα του τραύματος εκδηλώνονται ως αποτέλεσμα των προσπαθειών μας να προσαρμοστούμε για να αντιμετωπίσουμε με όποιον τρόπο ξέρουν τα συντριπτικά συναισθήματα. Τα συμπτώματα του τραύματος εξυπηρετούν έναν σκοπό. Δεν είναι τυχαίες και είναι συνήθως προσπάθειες ενός ατόμου να προστατεύσει τον εαυτό του. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
Ψυχολογικά συμπτώματα τραύματος:
- Απόσπαση
- Συναισθηματικό μούδιασμα
- Κατάθλιψη
- Αισθήματα ενοχής ή ντροπής
- Ευερεθιστότητα
- Θυμός
- Αλλαγές διάθεσης
- Σύγχυση
- Εφιάλτες, αναδρομές
- Απώλεια ενδιαφέροντος για συνήθεις δραστηριότητες
- Απόσυρση από φίλους και οικογένεια
- Ιδεοψυχαναγκαστικά συμπτώματα
- Ανησυχία
Σωματικά συμπτώματα τραύματος:
- Αϋπνία
- Ξερό στόμα
- Αλλαγή στις συνήθειες διατροφής και ύπνου
- Αόριστα συμπτώματα πόνων και πόνων
- Σεξουαλική δυσλειτουργία
- Μυϊκή ένταση
- Υπερδιέγερση, ξαφνιάζεται εύκολα
- Κούραση
Σε μερικούς ανθρώπους αυτά τα συμπτώματα βελτιώνονται φυσικά μέσα σε λίγες εβδομάδες και σε άλλα γίνονται χειρότερα ή χρόνια και καταλήγουν σε διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD).
Επανέρχομαι στο μήνυμά σου και σε όσα μας μετέφερες. Μη έχοντας άλλες πληροφορίες σχετικά με τη ζωή σου διερωτώμαι ποια γεγονότα/καταστάσεις προξενούν τον υπερβολικό φόβο και τις αρνητικές σκέψεις. Πότε ξεκίνησαν; Επίσης, πριν εμφανιστούν αυτά τα αισθήματα φόβου έχει προηγηθεί κάποιο πολύ στρεσογόνο συμβάν; Κι αν ισχύει αυτό έχει να κάνει με πρόσωπα της οικογένειας σου/τον περίγυρο σου ή δικές σου σκέψεις;
Με βάση όσα έχουμε παραθέσει παραπάνω, θα σου σύστηνα να επισκεφθείς έναν ειδικό ψυχικής υγείας. Με τη βοήθεια του θεραπευτή θα ανακαλύψεις από ποια γεγονότα πηγάζουν οι φόβοι που βιώνεις καθώς σε ένα ασφαλές περιβάλλον θα μπορέσεις να μοιραστείς τα συναισθήματά σου χωρίς κρίση. Ο θεραπευτής μπορεί να σε βοηθήσει να κατανοήσεις τις σκέψεις σου και μπορεί επίσης να σου δώσει συμβουλές για να έχεις μια καλύτερη προοπτική. Σε περίπτωση που έχεις οικονομικές δυσκολίες θα ήθελα να σε ενημερώσω αν δεν το γνωρίζεις ήδη πως παρέχονται υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης δωρεάν σχεδόν σε κάθε Δήμο πανελλαδικά οπότε υπάρχει πρόσβαση για όλους.
Πέρα από την επιλογή αυτή θα σου προτείνω μερικούς τρόπους που θα μπορούσαν να σε βοηθήσουν να διαχειριστείς την κατάσταση αυτή συνδυαστικά με ψυχοθεραπεία ή μέχρι να την ξεκινήσεις:
- Κίνηση και Άσκηση: Καθώς το τραύμα διαταράσσει τη φυσική ισορροπία του σώματός μας, η άσκηση και η κίνηση μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση του νευρικού μας συστήματος. Η άσκηση για μισή ώρα ή περισσότερο βοηθά στη βελτίωση της σωματικής και συναισθηματικής ευεξίας. Δεν χρειάζεται να είναι όλα ταυτόχρονα. Λίγες 10λεπτες ασκήσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας είναι εξίσου καλές.
- Η δημιουργία μιας σύνδεσης είναι επίσης ένα μέρος της θεραπείας, οπότε μπορείς και να λάβεις αυτήν την πρόσκληση για μεσημεριανό γεύμα ή να εγγραφείς σε ομάδες χόμπι για να σου δώσουν νέες και διαφορετικές σκέψεις στις οποίες θα εστιάσεις. Συμμετοχή σε κοινωνικές δραστηριότητες. Προσπάθησε να συνεχίσεις να κάνεις κανονικές δραστηριότητες, για να εκτρέψεις τις σκέψεις σου από τραυματικές αναμνήσεις και εμπειρίες. Επανασυνδέσου με παλιούς φίλους και προηγούμενες σημαντικές σχέσεις ή κάνε νέους φίλους. Η κοινωνικοποίηση μπορεί να σε βοηθήσει να νιώσεις καλύτερα. (σκέψου να γίνεις μέλος ενός συλλόγου)
- Δοκίμασε να εργαστείς με τα συναισθήματα σου. Το ημερολόγιο είναι ένας κοινός τρόπος διαχείρισης του άγχους και μετάβασης σε περίπλοκα γεγονότα. Δοκίμασε το αν πιστεύεις ότι μπορεί να είναι επωφελές για εσένα. Θα είναι ακόμα χρήσιμο να περάσεις χρόνο με τα συναισθήματά σου. Κάνε ό,τι καλύτερο μπορείς για να έρθεις σε επαφή με αυτό που νιώθεις, άφησε τον εαυτό σου να το βιώσει εντελώς για μερικές στιγμές και μετά παρατήρησε πώς περνάει. Το να νιώθεις τα συναισθήματά σου και να τα αποδεχτείς είναι το κλειδί για την επούλωση από το τραύμα. Μπορεί να έχεις κάποια δύσκολα συναισθήματα στην πορεία, όπως θυμό, και αυτό είναι εντάξει. Είναι φυσικό να έχεις μια μεγάλη ποικιλία συναισθημάτων και δεν υπάρχει τίποτα λάθος αν κάποια από αυτά είναι καινούργια για εσένα.
- Δώσε προτεραιότητα στην αυτοφροντίδα. Κάνε ό,τι καλύτερο μπορείς για να τρως θρεπτικά γεύματα, να έχεις τακτική σωματική δραστηριότητα και να έχεις έναν καλό ύπνο. Αναζήτησε άλλες υγιείς στρατηγικές αντιμετώπισης όπως η τέχνη, η μουσική, ο διαλογισμός, η χαλάρωση και το να περνάς χρόνο στη φύση.
Ελπίζω να σε βοήθησα όσο το δυνατόν γίνεται με τα λόγια μου να μην νιώθεις αβοήθητη ούσα σε μια κατάσταση ψυχοφθόρα, δίνοντας σου κάποιες κατευθύνσεις και να αποφασίσεις εσύ ποια θα ακολουθήσεις. Εύχομαι αυτή η περίοδος να τελειώσει σύντομα με σένα να έχεις βρει τις αιτίες που δημιούργησαν το αίσθημα του φόβου καθώς και τους τρόπους διαχείρισης του.
Είμαστε στη διάθεσή σου για ό,τι χρειαστείς.