Το στρες είναι μια κατάσταση στην οποία όλοι αναπόφευκτα έχουμε βρεθεί σε κάποια περίοδο της ζωής μας. Εννοιολογικά συγχέεται με το άγχος, γι’ αυτό πρέπει να αποσαφηνιστεί ότι το στρες είναι η αντίδραση του οργανισμού σε μια αλλαγή που συμβαίνει στο περιβάλλον μας. Στην καθημερινότητα ερχόμαστε αντιμέτωποι με ποικίλες προκλήσεις, αν όχι οι περισσότερες, κάποιες από αυτές προέρχονται από το εργασιακό περιβάλλον.
Πιο συγκεκριμένα, το εργασιακό στρες αναφέρεται ευρύτερα είτε στην αδυναμία του ατόμου να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις στην εργασία του, είτε στην αντίδραση που προκαλεί στο άτομο η αδυναμία να κρατήσει τον έλεγχο σε συνθήκες οι οποίες υπερβαίνουν τις ικανότητές του. Με πιο απλά λόγια, όταν δεν μπορούμε να διαχειριστούμε κάτι στην εργασία μας ή όταν νιώθουμε ότι δεν έχουμε τον έλεγχο, αισθανόμαστε στρεσαρισμένοι.
Υπάρχει άραγε σύνδεση μεταξύ του στρες στην εργασία και των διατροφικών συνηθειών;
Η διατροφή μας, απασχολεί τη ζωή μας κατά ένα μεγάλο ποσοστό καθημερινά. Οι διατροφικές πρακτικές που ακολουθούμε διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Πολύ συχνά τείνει η ψυχοσυναισθηματική μας κατάσταση να επηρεάζει τον τρόπο που τρεφόμαστε. Για παράδειγμα, όταν βιώνουμε υψηλή συναισθηματική φόρτιση ενδεχομένως να τρώμε περισσότερο, ενώ όταν αισθανόμαστε στενάχωροι, ίσως να μειώνεται η επιθυμία για φαγητό. Μια ψυχοπαθολογική προέκταση αυτών των αλλαγών στη διατροφή, είναι οι διατροφικές διαταραχές.
Διάβασε επίσης:
Σταμάτα να τρως τα συναισθήματά σου!
Σύμφωνα με το αμερικανικό εγχειρίδιο ταξινόμησης DSM-5, υπάρχουν οι κάτωθι κατηγορίες (Μαραγκού, 2020 αναφ. στο Γκοτζαμάνης, 2015):
- Πίκα
- Αποφευκτική Διαταραχή Πρόσληψης Τροφής
- Απροσδιόριστη Διαταραχή Πρόσληψη Τροφής
- Μηρυκαστική Διαταραχή
- Άλλη προσδιορισμένη Διαταραχή Πρόσληψη Τροφής
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει έρευνα που στόχο είχε την μελέτη της επίδρασης του στρες που σχετίζεται με την εργασία, στην ψυχοσωματική υγεία των ανθρώπων. Σύμφωνα με αυτήν, φάνηκε πως οι εργαζόμενοι χρησιμοποιούσαν τη γυμναστική ή την αποφυγή πολλών γευμάτων ως τρόπο να «εξισορροπήσουν» τις μεγάλες ποσότητες φαγητού που κατανάλωσαν. Ένα μεγαλύτερο ποσοστό δεν έκανε τίποτα. Ακόμη, φάνηκε πως οι εργαζόμενοι είτε ένιωθαν ικανοί να αντιμετωπίσουν τυχόν αντιξοότητες στην εργασία τους, είτε αισθάνονταν πως δεν είχαν τον έλεγχο των καταστάσεων, ενώ ορισμένοι ένιωθαν γενικότερα απογοητευμένοι.
Τα σημαντικότερα ευρήματα της έρευνας είναι ότι τα άτομα που νιώθουν να είναι στρεσαρισμένα σε συνδυασμό με την -πλασματική συνήθως- εικόνα που έχουν για τον σώμα τους, ότι δηλαδή είναι υπέρβαρα, οδηγούνται στη νευρογενή ανορεξία. Επιπλέον, το άγχος των εργαζόμενων φάνηκε να συνδέεται ανάλογα με τάσεις υπερφαγίας. Δηλαδή, όσο πιο πολύ αγχωμένοι ήταν, τόσο πιο πιθανό ήταν να προβούν σε βουλιμικά επεισόδια, χωρίς να μπορούν να τα καταστείλουν.
Παρά τους στατιστικούς περιορισμούς της έρευνας, αναδείχθηκε περίτρανα ότι το στρες στην εργασία μας επηρεάζει τη διατροφή μας και μπορεί να οδηγήσει είτε σε ανορεξία είτε στο αντίθετο άκρο, τη βουλιμία. Το άγχος και οι στρεσογόνες καταστάσεις επηρεάζουν τη συνολική μας ευεξία, ακόμη και αν αυτό δεν το συνειδητοποιούμε ή μας φαίνονται δύο ασυμβίβαστα ενδεχόμενα (εργασία-διατροφή). Πρέπει να τονιστεί πως, αν δεν μπορούμε να διαχειριστούμε οποιαδήποτε στρεσογόνα συνθήκη στη ζωή μας, έχουμε πάντα την επιλογή να απευθυνθούμε σε έναν επαγγελματία ψυχολόγο, ώστε να μας βοηθήσει κατάλληλα.
Βιβλιογραφία
Μαραγκού, Μ. Ι. (2020). Εργασιακό Στρες και Διατροφικές Διαταραχές. Πανεπιστήμιο Πειραιά.
Οι εικόνες ανακτήθηκαν από: unsplash.com
Επιμέλεια άρθρου: Τυρλή Αικατερίνη
